Rooireus: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
k Kategorie:Veranderlike sterre bygevoeg (HotCat.js) |
paar goed |
||
Lyn 2:
’n '''Rooireus''' is ’n helder [[reusester]] met ’n lae of gemiddelde massa (rofweg 0,5–10 [[sonmassa]]s) in ’n laat stadium van sterevolusie. Die buitenste atmosfeer is uitgesprei en yl – daarom is die radius groot en die oppervlaktemperatuur laag, vanaf sowat 5 000 [[kelvin]] en laer. Die ster lyk geel-oranje tot rooi en sluit in [[spektraaltipe]]s K en M, maar ook S- en koolstofsterre.
==Beskrywing==
Daar word geglo [[hoofreeks]]sterre van spektraaltipe A tot K ontwikkel in rooireuse.<ref>[http://www.vendian.org/mncharity/dir3/starcolor/ Color of star ranging blue through orange]</ref> Tydens sy hoofreeksfase verbrand ’n ster langsamerhand [[waterstof]] in sy kern en sit dit om in [[helium]]; sy hoofreeksfase eindig wanneer byna al die waterstof in die kern opgebruik is en hy betree dan die rooireusfase op die [[Hertzsprung-Russell-diagram]].<ref name=zeilik>{{cite book | last=Zeilik | first=Michael A. | coauthors=Gregory, Stephan A. | title=Introductory Astronomy & Astrophysics | edition=4de | year=1998 | publisher=Saunders College Publishing | isbn=0-03-006228-4 | pages=321–322 }}</ref>. Die meeste rooireuse se buitekant sit steeds waterstof om in helium terwyl die kern uit onaktiewe helium bestaan. Hierdie fase duur net ’n paar miljoen jaar<ref> [http://cse.ssl.berkeley.edu/bmendez/ay10/2000/cycle/redgiant.html Red Giants]</ref> en is dus kort in vergelyking met die miljarde jare van die ster se bestaan.▼
[[Beeld:Sun_red_giant.svg|thumb|240px|links|Die huidige grootte van die Son (geel; nou in die [[hoofreeks]]) in vergelyking met sy geskatte grootte wanneer hy in die toekoms sy rooireusfase sal bereik.]]
▲Daar word geglo [[hoofreeks]]sterre van spektraaltipe A tot K (soos die [[Son]], 'n [[Sterreklassifikasie#Klas G|tipe G-hoofreeksster]]) ontwikkel in rooireuse.<ref>[http://www.vendian.org/mncharity/dir3/starcolor/ Color of star ranging blue through orange]</ref> Tydens sy hoofreeksfase verbrand ’n ster langsamerhand [[waterstof]] in sy kern en sit dit om in [[helium]]; sy hoofreeksfase eindig wanneer byna al die waterstof in die kern opgebruik is en hy betree dan die rooireusfase op die [[Hertzsprung-Russell-diagram]] (regs).<ref name=zeilik>{{cite book | last=Zeilik | first=Michael A. | coauthors=Gregory, Stephan A. | title=Introductory Astronomy & Astrophysics | edition=4de | year=1998 | publisher=Saunders College Publishing | isbn=0-03-006228-4 | pages=321–322 }}</ref>.
Die meeste rooireuse se buitekant sit steeds waterstof in helium om, terwyl die kern uit onaktiewe helium bestaan. Hierdie fase duur net ’n paar miljoen jaar<ref> [http://cse.ssl.berkeley.edu/bmendez/ay10/2000/cycle/redgiant.html Red Giants]</ref> en is dus kort in vergelyking met die miljarde jare van die ster se bestaan.
Die [[Son]] se hoofreeksfase is sowat 10 miljard jaar; groter sterre het ’n korter leeftyd en kleiner sterre ’n langer leeftyd.<ref name=zeilik />
| |||