Regte klimming: Verskil tussen weergawes

[[Lêer:Ra and dec on celestial sphere.png|thumbduimnael|300px|Regte klimming (blou) en deklinasie (groen) soos gesien van buite die hemelbol.]]

In [[sterrekunde]] is '''regte klimming''' (simbool '''''α''''') een van die twee rigtingkoördinate van 'n punt aan die [[hemelbol]] volgens die stelsel waarmee hemelliggame se posisie bepaal word. Die ander koördinaat is [[deklinasie]].

Regte klimming in sterrekunde kan vergelyk word met [[Lengtegraad|lengtegrade]] in [[geografie]]. Die regte klimming se afstand word [[oos]]waarts al langs die [[hemelewenaar]] gemeet van die [[lentepunt]] (waar die [[Son]] die hemelewenaar tydens die lente-dag-en-nagewening in Maart kruis) tot by die uursirkel van die spesifieke voorwerp (die punt op die hemelewenaar waarteenoor die voorwerp lê).<ref>{{cite book

| isbn = 0-935702-68-7}}</ref> Regte klimming word in ’n'n aaneenlopende volle sirkel gemeet.<ref>{{cite book

|pages=125–126}}; at [http://books.google.com/books Google books]</ref>

Die eenhede wat gebruik word om dit aan te dui, is meestal [[uur]] (^h), minute (^m) en sekondes (^s), met 24^h gelyk aan ’n'n volle sirkel. Aangesien ’n'n volle sirkel 360° het, is 1^h van regte klimming gelyk aan {{frac|1|24}} hiervan, of 15 [[graad (meetkunde)|grade]], 1^m van regte klimming is gelyk aan 15 [[boogminute]] en 1^s van regte klimming is gelyk aan 15 [[boogsekondes]].<ref>Moulton (1916), p. 126.</ref>

Die [[Aarde]] se as draai stadig weswaarts om die pole van die [[sonnebaan]] en voltooi een kringloop in sowat 26&nbsp;000 jaar. Hierdie effek, bekend as [[Aksiale presessie|presessie]], veroorsaak dat die koördinate van "vaste hemelliggame voortdurend verander, al is dit baie stadig. Daarom hou lugkoördinate (insluitende regte klimming) verband met die jaar van waarneming. Sterrekundiges dui die koördinate aan met verwysing na ’n'n spesifieke jaar, bekend as ’n'n epog. Koördinate van verskillende epogs moet wiskundig aangepas word met betrekking tot mekaar, of om ooreen te stem met ’n'n standaard-epog.<ref>Moulton (1918), ble. 92-95.</ref>

Die huidige standaard-epog is [[Epog (sterrekunde)|J2000]], wat staan vir 1 Januarie 2000 om 12:00 [[Aardtyd]]. Die "J" dui aan dat dit ’n'n Juliaanse epog is. Voorheen is die opeenvolgende Besseliaanse epogs B1875.0, B1900.0 en B1950.0 gebruik.<ref>Sien bv.

{{cite book

== Verwysings ==

== Eksterne skakels ==

* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http[://en.wikipedia.org/wiki/Right_ascension:Right ascension|Engelse Wikipedia]</small>]