Meeldraad: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
Administrateur CommonsDelinker vervang "Bee_pollenating_a_rose.jpg" met "Bee_pollinating_a_rose.jpg" omrede: File renamed: File renaming criterion #3: För att rätta uppenba
k Opruim
Lyn 1:
[[Beeld:Amaryllis stamens aka.jpg|thumbduimnael|250px|Die meeldrade van ''Hippeastrum'' met hul wit helmdrade en prominente helmknoppe, wat die stuifmeel dra.]]
 
'''Meeldrade''' is die voortplantingsorgane van ’n [[blom]] wat die [[stuifmeel]] vervaardig.
 
’n Meeldraad bestaan gewoonlik uit ’n stingel, wat die '''helmdraad''' genoem word, en ’n '''helmknop''', wat die mikrosporangia bevat. Die meeste helmknoppe het twee lobbe en is óf onder óf in die middel aan die helmdraad geheg. Die steriele deel tussen die lobbe word die '''helmbindsel''' genoem. ’n Stuifmeelkorrel ontwikkel uit ’n [[mikrospoor]] in die mikrosporangium en bevat die manlike [[Gameet|gamete]].
 
Die meeldrade van ’n blom word saam die '''meeldraadkrans''' genoem. Dit kan ’n verskeidenheid vorms hê na gelang van die [[Spesie|plantspesie]] – van hulle kan baie kompleks wees.<ref>Sattler, R. 1973. ''Organogenesis of Flowers. A Photographic Text-Atlas''. University of Toronto Press. ISBN 0-8020-1864-5.</ref><ref>Sattler, R. 1988. A dynamic multidimensional approach to floral morphology. In: Leins, P., Tucker, S.C. en Endress, P. (red.) ''Aspects of Floral Development''. J. Cramer, Berlin, pp. 1-6. ISBN 3-443-50011-0</ref><ref>Greyson, R. I. 1994. ''The Development of Flowers''. Oxford University Press. ISBN 0-19-506688-X.</ref><ref>Leins, P. en Erbar, C. 2010. ''Flower and Fruit''. Schweizerbart Science Publishers, Stuttgart. ISBN 978-3-510-65261-7.</ref> Die meeldraadkrans omring die [[ginesium]] van die blom en word op sy beurt omring deur die [[blomkelk]], as daar een is.
 
== Variasies in vorm ==
[[Beeld:Mature_flower_numbered.svg|thumbduimnael|300px|links|Meeldrade in konteks in ’n [[Vrugblaar|eenvrugblarige]] blom. 1.&nbsp;Volwasse [[blom]] 2.&nbsp;[[Stempel]] 3.&nbsp;Styl 4.&nbsp;Helmdraad 5.&nbsp;Blomas 6.&nbsp;Knoop 7.&nbsp;Stingel 8.&nbsp;Heuningkelk 9.&nbsp;Meeldraad 10.&nbsp;[[Vrugbeginsel]] 11.&nbsp;Saadknop 12.&nbsp;Helmbindsel 13.&nbsp;Mikrosporangium 14.&nbsp;Helmknop 15.&nbsp;Blomdek 16.&nbsp;[[Kroonblaar]]: blomkroon 17.&nbsp;[[Kelkblaar]]: blomkelk]]
Na gelang van die plantspesie kan party of al die meeldrade in ’n blom aan die [[Kroonblaar|kroonblare]] of aan die blomas vas wees. Hulle kan ook vrystandig wees of op verskillende maniere aan mekaar vergroei wees. Die helmdrade kan vergroei wees en die helmknoppe vry, of die helmknoppe vergroei en die helmdrade vry. In plaas daarvan dat daar twee stuifmeelsakkies is, kan een van die sakkies van ’n meeldraad onontwikkel wees, of die twee sakkies kan later vergroei om een stuifmeelsakkie te vorm.<ref>{{cite book|author=Goebel, K.E.v.|year=1905/1969|volume=Part 2 Special organography|title=Organography of plants, especially of the Archegoniatae and Spermaphyta|publisher=Hofner publishing company|location=New York|url=http://www.archive.org/details/organographyofpl02goeb}} pages 553–555</ref>
 
== Stuifmeelvervaardiging ==
’n Tipiese helmknop bevat vier mikrosporangia. Dié vorm stuifmeelsakkies in die helmknop. Elke mikrosporangium is uitgevoer met ’n laag voedingsweefsel bekend as die tapetum en bevat aanvaklik diploïede moederselle. Dié ondergaan [[meiose]] om enkelkernige spore te vorm. Die spore is óf aanmekaar vas óf ná meiose geskei. Elke mikrospoor verdeel dan deur [[mitose]] om onvolgroeide mikrogametofiete te vorm, wat stuifmeelkorrels genoem word.
 
Die stuifmeel word eindelik vrygestel wanneer die helmknop oopbars. Die stuifmeel word deur [[wind]], [[water]], [[insek]]te, [[voël]]s of ander [[dier]]e versprei.
Line 17 ⟶ 18:
Die stuifmeel van [[bedeksadige plant]]e moet na die stempel van ’n soortgelyke blom oorgedra word sodat [[bestuiwing]] kan plaasvind. Daarna voltooi die stuifmeelkorrel (onvolgroeide mikrogametofiet) gewoonlik sy ontwikkeling. Dit kan ’n stuifmeelbuis ontwikkel en mitose ondergaan om twee spermkerns te vervaardig.
 
== Galery ==
<gallery>
Beeld:Bee pollinating a rose.jpg|Insekte dra onwetend stuifmeel na ander blomme oor en sorg so vir bestuiwing.
Beeld:Crateva_religiosaCrateva religiosa.jpg|Die blom van ’n [[spinnekopboom]] (''Crateva religiosa'') met sy talle opvallende meeldrade.
Beeld:Passion flower stamen.jpg|Meeldrade van ’n [[passieblom]] (''Passiflora caerulea'') met hul interessante simmetrie.
Beeld:RedandBlueLotusPistils.JPG|Blou en rooi meeldrade van ’n [[waterlelie]] (''Nymphaea caerulea'').
Beeld:Internal_anatomy_quinoa_flowerInternal anatomy quinoa flower.JPG|Die blom van die hondebossie ''Chenopodium quinoa'' met sy vyf groot, geel tweelobbige helmknoppe.
</gallery>
 
== Sien ook ==
* [[Stuifmeel]]
* [[Stamper]]
 
== Verwysings ==
{{Verwysings}}
{{verwys
| refs =
 
* {{cite book |url=http://books.google.ca/books?id=dj8KRImgyf4C&pg=PA371 |first1=Michael G. |last1=Simpson |title=Plant Systematics |chapter=Androecium|page=371|publisher=Academic Press |year=2011 |isbn=978-0-08-051404-8 |accessdate=6 Februarie 2014 }}
* {{cite book|last=Weberling|first=Focko|title=Morphology of Flowers and Inflorescences (trans. Richard J. Pankhurst)|year=1992|publisher=CUP Archive|isbn=0-521-43832-2|page=93|url=http://books.google.ca/books?id=-ZlOAAAAIAAJ&pg=PA87&lpg=PA93|accessdate=8 Februarie 2014|chapter=1.5 The Androecium}}
}}
 
== Eksterne skakels ==
* {{CommonsKategorie-inlyn|Stamens}}
* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http[://en.wikipedia.org/wiki/:Stamen |Engelse Wikipedia]]
 
[[Kategorie:Plantanatomie]]