Pan (mitologie): Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k fixing dead links
Opruim
Lyn 11:
|opskrif1 = Naam
|1 = Pan
|opskrif2 = God van
|2 = Herders, kuddes, volksmusiek
|opskrif3 = Blyplek
Lyn 39:
|opskrif15 =
|15 =
|opskrif16 =
|16 =
|opskrif17 =
|17 =
|opskrif18 =
|18 =
|opskrif19 =
|19 =
|opskrif20 =
|20 =
}}
 
'''Pan''' ([[Grieks]]: Πάν) was in die [[Griekse mitologie]] die metgesel van die [[nimf]]e<ref>Edwin L. Brown, "The Lycidas of Theocritus ''Idyll'' 7", ''Harvard Studies in Classical Philology'', 1981:59–100.</ref> en die god van die herders, kuddes en volksmusiek – en hy is daarom ook verbind met vrugbaarheid en die lente. Hy het die agterlyf, bene en horings van ’n bok gehad en sy tuisland was die landelike [[Arkadië]].
 
Sy eweknie in die [[Romeinse mitologie]] was [[Faunus]], ’n natuurgees.
 
== Oorsprong ==
Dis nie duidelik wie Pan se ouers was nie;<ref>W.H. Roscher, ''AusführlichesLexikon der Gr. u. Röm. Mythologie'' (1909:1379f), het 18 weergawes van Pan se herkoms gevind.</ref> in sommige mites is hy die seun van [[Zeus]], hoewel hy gewoonlik die seun van [[Hermes]] of [[Dionusos]] is. Sy moeder was ’n [[nimf]], soms [[Dryope]] of, in [[Nonnus]], ''Dionysiaca'' (14.92), ’n sekere Penelope van Arkadië.
 
== Kultus ==
Die aanbidding van Pan het in Arkadië begin, wat die hoofsetel van sy kultus was. Arkadië se inwoners was ’n bergvolk waarop die res van die Grieke neergesien het. Arkadiese jagters het die standbeeld van die god gegesel as hulle teleurgesteld was met hul jagtogte (Theocritus. vii. 107).
 
Pan het ’n skielike vrees in eensame plekke ([[paniek]]; ''panikon deima'') veroorsaak. Nadat die [[Titaan (mitologie)|Titane]] die berg [[Olimpus]] aangeval het, het Pan aanspraak gemaak op die eer vir die [[Olimpiese gode]] se oorwinning omdat hy wanorde en vrees in die aanvallers teweeggebring het, en dit het gelei tot die woord "paniek" in sulke omstandighede. Pan was natuurlik ook later bekend vir sy musiek, wat inspirasie, seksualiteit of "paniek" kon veroorsaak, na gelang van sy bedoeling.
 
== Mite ==
Een van die bekendste mites oor Pan het te doen met die oorsprong van die panfluit, wat uit hol riete geskep is. [[Syrinx]] was ’n lieflike water[[nimf]] van Arkadië, die dogter van Landon, die riviergod. Terwyl sy eendag van die jag af teruggekeer het, het Pan haar teengekom. Om van sy opdringerigheid af weg te kom, het sy gevlug sonder om sy komplimente aan te hoor. Sy het na haar susters gehardloop, wat haar dadelik in ’n riet verander het. Toe die wind deur die riete waai, het dit ’n klaaglike melodie veroorsaak. Die god, steeds dolverlief, het van die riete gevat, want hy het nie geweet watter riet sy geword het nie, en het sewe (of soms nege) stukke daaruit gesny en hulle aanmekaargelas. Dit het die musiekinstrument die panfluit geword. Hy is daarna selde daarsonder gesien.
 
=== Erotiese aspekte ===
Pan is beroemd vir sy seksuele magte en word dikwels uitgebeeld met ’n [[ereksie]]. [[Diogenes van Sinope]] het in ’n grap ’n mite vertel van Pan wat by sy pa, [[Hermes]], geleer het hoe om te [[masturbasie|masturbeer]] en die herders toe die gewoonte geleer het.<ref>[[Dio Chrysostom]], ''Discourses,'' vi. 20.</ref>
 
Line 71 ⟶ 62:
 
== Verwysings ==
: ''Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel [http[://en.wikipedia.org/wiki/Pan_:Pan (god)]]''
{{Verwysings}}
<references/>
* {{cite book|authorlink=Walter Burkert|last=Burkert|first=Walter|year=1985|title=Greek Religion|publisher=Harvard University Press}}
* {{cite book|authorlink=Karl Kerenyi|last=Kerenyi|first=Karl|year=1951|title=The Gods of the Greeks|publisher=Thames & Hudson}}
* {{cite book|last=Ruck|first=Carl A.P.|coauthors=Danny Staples|year=1994|title=The World of Classical Myth|publisher=Carolina Academic Press|isbn=0-89089-575-9}}
* Malini, Roberto (1998), ''Pan dio della selva'', Edizioni dell'Ambrosino, Milano
* Diotima, (2007), ''The Goat Foot God'', Bibliotheca Alexandrina
 
== Eksterne skakels ==
* [http://www.androphile.org/preview/Library/Mythology/Greek/Daphnis/Pan_and_Daphnis.htm Die verhaal van Pan en Daphnis]
* [http://www.theoi.com/Georgikos/Pan.html Theoi Project: Pan]
* [http://web.archive.org/20020213041003/homepage.mac.com/cparada/GML/Pan.html Pan-mitologie]
 
{{Griekse mitologie}}