Pergamon: Verskil tussen weergawes

Content deleted Content added
k →‎Eksterne skakels: Link GA is now handled by Wikidata, removed: {{Link GA|de}} using AWB (10861)
Opruim
Lyn 23:
|lengtegraad_s = 03
|lengtegraad_OW = O
|köordinate =
|jaar = 2014
|sessie = 38ste
|uitbreding =
|bedreigd =
}}
 
'''Pergamon''' of '''Pergamum''' ([[Grieks]]: Πέργαμος of Πέργαμον) was ’n [[Antieke Griekeland|antieke Griekse]] stad in die huidige [[Turkye]]. Dit is sowat 26 km van die [[Egeïese See]] geleë op ’n kaap noord van die rivier Caicus (die huidige [[Bakırçay]]). Dit het die hoofstad van die [[Koninkryk van Pergamon]] geword tydens die [[Hellenistiese tydperk]] onder die [[Attalied-dinastie]], 281–133281–133 v.C. Die belangrikste oorblyfsels van die antieke stad is vandag noord en wes van die moderne stad [[Bergama]]. Pergamon is in 2014 deur [[UNESCO]] as [[wêrelderfenisgebied]] gelys.
 
== Geskiedenis ==
[[Lêer:Asia Minor 188 BCE.jpg|thumbduimnael|links|250px|Die Koninkryk van Pergamon (olyfkleurig) toe hy op sy grootste was (188 v.C.]]
Die Attalied-koninkryk het ontstaan op die oorblyfsels van die eertydse [[Thrakië|Koninkryk van Thrakië]]. Die Attaliede, die afstammelinge van [[Attalus I]] wat in 281 v.C. aan die bewind gekom het ná die verval van die Koninkryk van Thrakië, was van die mees lojale Griekse ondersteuners van die [[Romeinse Republiek]]. Onder Attalus (241-197 v.C.) het hulle saam met Rome gespan teen [[Philip V van Macedonië]] tydens die Eerste en die Tweede Macedoniese Oorlog en weer onder [[Eumenes II]] (197-158 v.C.) teen [[Perseus van Macedonië]] tydens die Derde Macedoniese Oorlog.
 
Lyn 40:
Die Attaliede was intelligent en vrygewig. Griekse stede in hul gebiede het ’n mate van onafhanklikheid behou en hulle het geskenke gestuur na Griekse kulturele gebiede soos [[Delphi]], [[Delos]] en [[Athene]]. Hulle het die Akropolis van Pergamon herbou volgens die [[Akropolis]] in Athene. Toe [[Attalus III van Pergamum|Attalus III]] (138-133 v.C.) in 133 v.C. sonder ’n erfgenaam dood is, het het hy die hele Pergamon aan Rome bemaak om ’n burgeroorlog te voorkom.
 
Die [[Ottomaanse Ryk|Ottomaanse]] sultan [[Murat III]] het twee groot albastervase van die ruïnes van Pergamon na [[Istanboel]] geneem waar dit in die [[Aya Sophia]] gebruik is.<ref>E.J. Brill's first encyclopaedia of Islam, 1913-1936‎1936 - bl. 526</ref>
 
== Belangrike ruïnes ==
=== Bo-Akropolis ===
[[Lêer:Modell Pergamonmuseum.jpg|thumbduimnael|250px|’n Model van die Akropolis in die Pergamon-museum in Berlyn.]]
Die Groot Altaar van Pergamon is in die [[Pergamonmuseum|Pergamon-museum]] in [[Berlyn]]. Die voetstuk is nog in die Akropolis.
 
Ander ruïnes sluit in:
* Die Hellenistiese Teater met sitplek vir 10&nbsp;000. Dit het die steilste sitplekke gehad van enige teater in die antieke wêreld.<ref>[http://www.whitman.edu/theatre/theatretour/pergamon/introduction/pergamon.intro2.htm Pergamon] URL besoek op24 September 2007</ref>
* Die Tempel van [[Trajanus]]
* Die Tempel van [[Atena]]
* Die biblioteek
* Die koninklike paleise
* Die Heroön – ’n tempel waar die konings van Pergamon, veral, Attalus I en Eumenes II, aanbid is.<ref>[http://www.turkishodyssey.com/places/aegean/aegean1.htm Bergama (Pergamum)-Akhisar (Thyatira)] accessed September 24, 2007</ref>
* Die Tempel van [[Dionysos]]
* Die Bo-plein
* Die Romeinse badkompleks
Lyn 73:
=== Aan die voet van die Akropolis ===
==== Die Oord van Asklepios ====
Drie kilometer suid van die Akropolis, onder in die vallei, was die Asklepeion, die oord van die god van genesing, [[Asklepios]]. Hier kon mense met gesondheidsprobleme in die water van die heilige fontein bad, en Asklepios sou in die pasiënte se drome aan hulle verskyn om vir hulle te sê hoe om hulle siektes te genees. Argeoloë het al talle geskenke hier opgegrawe wat mense ná die tyd gelos het, soos klein terracotta-liggaamsdele, waarskynlik voorstellings van die dele wat genees is.
Belangrike oorblyfsels van die Asklepeion sluit in:
* Die Romeinse teater
Lyn 99:
* [https://archive.is/20121205004541/www.usd.edu/~clehmann/pir/asiamysi.htm Rosa Valderrama, "Pergamum"]: kort geskiedenis
* [http://www.pbase.com/dosseman/bergama_turkey Foto's]
* [[Lêer:Crystal txt.png|20px|links]]<small> Hierdie artikel is vertaal vanuit [http[://en.wikipedia.org/wiki/:Pergamon |die Engelse Wikipedia]</small>]
 
[[Kategorie:Antieke terreine en ruïnes in Turkye]]