Nikolaas I van Rusland: Verskil tussen weergawes

|beeld = [[Lêer:Franz_Krüger_Franz Krüger -_Portrait_of_Emperor_Nicholas_I_ Portrait of Emperor Nicholas I -_WGA12289 WGA12289.jpg|Nikolaas I van Rusland|232px]]

|bewind = [[1825]] - [[1855]]1825–1855

'''Nikolaas I Pawlowitsj''' ([[Russies]]: Николай I Павлович) ([[6 Julie]] [[1796]] tot [[2 Maart]] [[1855]]) was van [[1825]] tot met sy dood in [[1855]] [[keiser]] van [[Rusland]]. Hy was een van die land se heel konserwatiefste tsare.

Nikolaas se bewind word gekenmerk deur opstande en probleme, waarvan hy die meeste self veroorsaak het met sy regse uitkyk en algehele gebrek aan insig in die ontwikkeling van Europa.

So onderdruk hy in sy eerste regeringsjaar ([[1825]]) al die [[Dekabriste]] se opstand. Die Dekabriste is liberaalgesinde offisiere wat in Desember 1825 vergeefs rebelleer teen die tsaristiese absolutisme en vir ’n grondwet. Die lot van die offisiere wat oorleef nadat die opstand onderdruk word, is verskriklik. Die tsaar lei self die verhoor. Die meeste offisiere kry ’n onmenslike gevangenisstraf of word verban. Talle word na Siberië gestuur, waar hulle van ontbering omkom. Een van die gevangenes is die beroemde skrywer [[Aleksander Poesjkin]]. Hy word eindelik na Suid-Rusland verban en word begenadig nadat hy Nikolaas om vergifnis vra.

In die buiteland is Nikolaas bekend as beskermheer van die wettigheid van regerings en ’n teenstander van revolusies. Sy pogings om opstande in Europa te onderdruk besorg hom die etiket "gendarme van Europa". In [[1825]] word Nikolaas gekroon en begin hy die vryhede van die konstitusionele monargie in [[Kongres-Pole]] beperk. Nadat hy die November-opstand in [[1831]] onderdruk, sit die Poolse parlement Nikolaas af as koning van Pole. Die tsaar reageer deur Russiese troepe na Pole te stuur. Hy onderdruk die opstand, skaf die Poolse grondwet af en verlaag Pole se status tot dié van ’n Russiese provinsie. In [[1848]] is Europa in die greep van talle rewolusies, en Nikolaas is aan die voorpunt van die reaksie daarteen. In [[1849]] kom die [[Hongare]] in opstand teen die Habsburgers en Nikolaas tree tussenbeide ten gunste van die Habsburgers en help ’n opstand in [[Hongarye]] onderdruk. Hy spoor ook [[Pruise]] aan om nie ’n liberale grondwet te aanvaar nie.

In hierdie stadium lyk dit of Nikolaas Europa domineer. Terwyl hy probeer om die status quo in Europa te handhaaf, aanvaar hy ’n aggressiewe beleid teenoor die [[Ottomaanse Ryk]]. Hy volg die tradisionele Russiese beleid in die sogenaamde [[Groot Oosterse Kwessie]] en probeer die kwessie oplos deur die Ottomaanse Ryk te verdeel, dit ’n protektoraat te maak en te vestig in die grotendeels Ortodokse bevolking op die [[Balkan]]-skiereiland, wat in die 1820's nog steeds grotendeels onder Ottomaanse beheer is. Rusland voer van [[1828]] tot [[1829]] ’n suksesvolle [[Russies-Turkse oorlog (1828-18291828–1829)|oorlog teen die Ottomaanse Ryk]]. In [[1833]] onderhandel Rusland met die Ottomaanse Ryk en dit lei tot die Verdrag van Unkiar-Skelessi. Die belangrike Europese moondhede glo verkeerdelik dat die verdrag ’n geheime klousule bevat wat Rusland die reg gee om oorlogskepe deur die [[Bosporus]] en [[Dardanelle]] te stuur. Deur die Londense See-engteskonvensie van [[1841]] bevestig hulle die Ottomaanse beheer oor die seestrate en verbied lande, ook Rusland, om oorlogskepe daardeur te stuur. Vanweë sy rol as onderdrukker van Europese rewolusies en die geloof dat hy die steun van [[Brittanje]] het, tree Nikolaas so streng teen die Ottomaanse Ryk op dat dié land in [[1853]] oorlog teen Rusland verklaar. [[Brittanje]] en [[Frankryk]] vrees ’n Ottomaanse neerlaag teen Rusland. Hulle kies die Ottomaanse Ryk se kant en neem deel aan die [[Krimoorlog]]. [[Oostenryk]] gee diplomatieke steun aan die Ottomaanse Ryk en [[Pruise]] bly neutraal in die oorlog. Dit laat Rusland sonder enige Europese steun. Die geallieerde Europese moondhede land op die [[Krim]] en beleër ’n goed versterkte Russiese basis in [[Sewastopol]]. Nikolaas sterf voor die val van Sewastopol, maar hy het reeds die mislukking van sy eie regime erken. Rusland het nou ’n keuse: Hy kon met groot hervormings begin of sy aansien as ’n belangrike Europese mag verloor.

== Stamboom ==

== Eksterne skakels ==

* {{CommonsKategorie-inlyn|Nicholas I of Russia}}

* [[Lêer:Crystal txt.png|15px]] Hierdie artikel is vertaal uit die [http[://nl.wikipedia.org/wiki/Nicolaas_I_van_Rusland:Nicolaas I van Rusland|Nederlandse Wikipedia]]