Stalinisme: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Opskrif hiërargie |
No edit summary |
||
Lyn 7:
* Kultus van persoonlikheid
* Die ondergeskiktheid van belange van buitelandse kommunistiese partye tot die Kommuniste Party van die [[Sowjetunie]]— wat deur Stalinisme as die toonaangewendste baanbrekerparty van die kommunistiese rewolusie van sy tyd beskou is<ref name="B. Bottomore. 1991. Pp. 54">T. B. Bottomore.</ref>
Stalinisme het klassekonflik aangeblaas, en het staatsgeweld gebruik om gemeenskappe op ’n gewelddadige wyse te suiwer van beweerde ondersteuners van die burgerstand ([[bourgeoisie]]). Die burgerstand is deur Stalinisme as ’n bedreiging beskou vir die kommunistiese rewolusie. Dit het aansienlik baie politieke geweld ontketen en die vervolging van mense tot gevolg gehad.<ref>Stephen Kotkin.</ref> Dit was nie net mense van die burgerstand wat hieronder gely het nie, maar ook mense uit die werkersklas wat beskuldig is van teenrewolusionêre simpatieë.<ref>Jeffrey Rossman.</ref>
Line 16 ⟶ 17:
== Stalinistiese beleid ==
[[Lêer:Lenin and stalin crop.jpg|links|duimnael|’n Gemanipuleerde foto om voor te gee dat Wladimir Lenin in die vroeë 1920's saam met Stalin is.<ref
[[Lêer:Stalin birthday2.jpg|links|duimnael|Lede van die Chinese Kommuniste Party vier Stalin se verjaarsdag in 1949.]]
[[Lêer:Stalin in London.jpg|links|duimnael|Kommuniste in ’n parade in Londen met ’n plakkaat van Stalin.]]
Line 28 ⟶ 29:
Stalin, as hoof van die Politburo van die Sentrale Komitee van die Kommuniste Party van die Sowjetunie het sy byna totale mag in die 1930's gekonsolideer met ’n [[Groot Suiwering]] van die party en daarop aanspraak gemaak dat alle "opportuniste" en "teenrewolusionêre infiltreerders" geskors is.<ref name="Figes">Figes, Orlando ''The Whisperers: Private Life in Stalin's Russia'', 2007, ISBN 0-8050-7461-9</ref> Diegene wat in die suiwering geteiken is, is dikwels uit die party geskors, maar daar was baie wat swaarder gestraf is – dit het gewissel van verbanning na die [[Goelag]] tot teregstellings wat uitgevoer is na verhore deur [[NKVD-troika]]s.<ref name="Figes">Figes, Orlando ''The Whisperers: Private Life in Stalin's Russia'', 2007, ISBN 0-8050-7461-9</ref><ref>Kershaw, Ian and Lewin, Moshe (1997) ''Stalinism and Nazism: Dictatorships in Comparison'', Cambridge University Press ISBN 0-521-56521-9, p. 300</ref><ref>Kuper, Leo (1982) ''Genocide: Its Political Use in the Twentieth Century'', Yale University Press, ISBN 0-300-03120-3</ref>
In die 1930's het Stalin skynbaar baie bekommerd geraak oor die groeiende gewildheid van sy [[Leningrad]]-partybaas, Sergei Kirof. Tydens die 1935-partykongres, waar nuwe lede vir die Sentrale Komitee gekies is, het Kirof net drie nee-stemme gekry, die minste van al die kandidate, terwyl Stalin meer as honderd nee-stemme ontvang het.
Hierna is soortgelyke verhore gehou wat bekend gestaan het as die [[Moskouverhore]], maar dit is ook regdeur die land uitgevoer.{{Sfn|Tucker|1992|p = 456}} Die geringste verskoning is dikwels gebruik om iemand as ’n "vyand van die volk" te brandmerk. Sulke beskuldigings het ’n siklus van openbare vervolging en misbruik ontketen, wat gelei het tot die ondervraging, marteling en deportasie van dié wat nie dood is nie. Die Russiese woord ''troika'' het ’n nuwe betekenis gekry:
* ’n Vinnige, vereenvoudigde verhoor deur ’n komitee van drie mense van die NKVD – die NKVD-troikas. Die [[NKVD]] was Stalin se gevreesde geheime polisie.
* Vonnisse is binne 24 uur voltrek.{{Sfn|Overy|2004|p = 182}} Stalin se persoonlik uitgesoekte laksman, Wasili Blochin, het die hoëprofielteregstellings in dié tyd uitgevoer.
<ref>Snyder, Timothy.</ref>
Met die uitsondering van Wladimir Miljoetin, wat in 1937 in die tronk dood is en Stalin self, was al die lede van Lenin se oorspronklike kabinet dood. Dié wat nie aan natuurlike oorsake dood is nie, is tereggestel.
In die lig van onthullings uit die Russiese argiewe, skat geskiedkundiges dat byna 700 000 mense tereggestel is tydens Stalin se terreurveldtogte.<ref
Stalin self het 357 lyste in 1937 en 1938 onderteken wat 40 000 van sy mense se dood beteken het. Sowat 90% van die slagoffers is doodgeskiet.<ref name="Ellman
=== Deportasies ===
[[Lêer:Latvia deportation 1941.jpg|duimnael|Die Junie 1941-deportasies uit [[Letland]].]]
Kort voor, gedurende en net na die [[Tweede Wêreldoorlog]] het Stalin ’n reeks deportasies beveel wat die etniese landkaart van die Sowjetunie erg beÏnvloed het. Daar word geraam dat tussen 1941 en 1949 byna 3,3 miljoen mense{{Sfn|Boobbyer|2000|p = 130}}<ref>Pohl, Otto, ''Ethnic Cleansing in the USSR, 1937–1949'',
== Nalatenskap ==
Line 62 ⟶ 63:
* Boris Souvarine, ''[http://www.marxists.org/history/etol/writers/souvar/works/stalin/index.htm Stalin: A Critical Survey of Bolshevism]'', Alliance Book, 1939
* Robert Service, ''Lenin: A Biography'', Belknap Press, 2002, ISBN 0-330-49139-3
* Robert Service. ''Stalin: A Biography'', Belknap Press, 2005
*
* Allan Todd, ''The European Dictatorships: Hitler, Stalin, Mussolini'', Cambridge University Press, Cambridge, 2003
* John Traynor, ''Challenging History: Europe 1890–1990'', Nelson Thornes Ltd, Cheltenham, 2002
| |||