Charles Fryer: Verskil tussen weergawes

'''Charles Arnold Fryer''' ([[5 Maart]] [[1946]] – [[13 November]] [[2014]]) was ’n [[Afrikaans]]e uitgewer, Suid-Afrikaanse [[digter]] en [[dramaturg]]. Hy was werksaam by [[Tafelberg-Uitgewers]] totdat hy in 2002 deur 'n beroerte aanval gedwing was om te bedank. Hy het in 1978 sy eie digbundel, ''Rooiwielwa'' die lig laat sien.

Veral van sy vroeë universiteitsjare skryf hy poësie. Van sy gedigte word in ''Standpunte'' gepubliseer voordat hy sy debuut maak met die bundel<ref>Brink, André P. “Rapport” 20 Augustus 1978</ref> “''Rooiwielwa''”,<ref>Cloete, T.T. “Tydskrif vir Geesteswetenskappe” Jaargang 19 no. 3, September 1979</ref> waar dit veral die kontreiverse oor die Hantam van sy jeugwêreld is wat beïndruk met vars en delikate waarneming.<ref>Coetzee, A.J. “Standpunte” Nuwe reeks 151, Februarie 1981</ref> Hoewel baie van die verse nostalgies is in die verlange na die verlede, is daar ook ’n onmiddellikheid in die sintuiglike waarnemings,<ref>Roodt, P.H. “Die Transvaler” 12 Augustus 1978</ref> soos die reuk van die grond en plante en die natuurlewe. Die titelgedig voer die spreker in sy verbeelding terug na sy hartland, waar hy niks meer van ander mense nodig het nie. “''Oulaas''” is ’n lykdig aan die pa, wat met sy aardse taalgebruik daarin slaag om die emosie goed vas te vat. Die bundel bevat ook ’n aantal puik liefdesverse, gedigte waar lewe teenoor die dood gestel word en verse oor die grootstad en sy mense. “''Verjaardagvers''” is ’n vernuftige vermenging van die liefde en die natuur, terwyl “''Dood van ’n akteur''” (opgedra aan Fred Engelen) ’n elegiese vers is wat knap gebruik maak van ’n teenstellingseffek. Die gedig werk met Fred se vertolking van verskeie rolle op die verhoog waarin hy moes sterf en wat dan as kleedrepetisie moes dien, maar in die lewe is die dood werklikheid en kan dit nie later weer herhaal word soos ’n teatervertolking nie. “''Donker hart''” is ’n mooi stemmingsvers, waar ’n begrafnis op ’n klein dorpie aanleiding gee tot gesprekke oor die dooie en die dood, terwyl figure wat self oud en afgeleef is uitgebeeld word, met die stilte en koue wat laatnag op die dorpie neersak wat treffend die atmosfeer van die dood skep. Gedigte uit “''Rooiwielwa''” word getoonset en saam met liedere uit sy Passiespel as “''Rooiwielwa''” in 2008 by die Kalfiefees op Hermanus opgevoer. Sy gedigte word in verskeie versamelbundels opgeneem, insluitende “''Groot verseboek''”, “''Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte''”, “''Digters en digkuns''”, “''Die dye trek die dye aan''”, “''Miskien sal ek die wingerd prys''”, “''Goudaar''”, “''Kraaines''”, “''My Afrikaanse verseboek''”, “''Die goue vreugde''”, “''Voorspraak''” en “''Die mooiste Afrikaanse liefdesgedigte''”.Hy is die skrywer en regisseur van die Passiespel <ref>Behrens, Christo Die Burger: <nowiki>http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1991/03/12/6/7.html</nowiki></ref>“''Só moes die Liefde ly''”,<ref>Botha, Danie Die Burger: <nowiki>http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1993/04/14/4/5.html</nowiki></ref> wat aanvanklik op versoek geskryf is vir opvoering deur die NG Kerk Panorama naby Kaapstad.<ref>Botha, Danie Die Burger: <nowiki>http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1995/04/20/4/1.html</nowiki></ref>. Die opvoerings is baie geslaagd en nadat hy die stuk verwerk het, word dit in die vroeë negentigerjare gereeld in die Paasseisoen in die Kangogrotte by Oudtshoorn aangebied. Hierdie opvoering speel as stimulus ’n groot rol met die inisiatief om die Klein Karoo Nasionale Kunstefees wat jaarliks op Oudtshoorn gehou word, te stig. Nog ’n drama van hom, “''Lig in die swart klooster''”, word in 1990 deur die NG gemeente Panorama opgevoer. Hierdie drama beeld Martin Luther se lewe en sy stryd om evangeliese vryheid uit. Reeds op universiteit skryf hy<ref>Elferink, Rita Die Burger: <nowiki>http://152.111.1.87/argief/berigte/dieburger/1994/04/18/4/5.html</nowiki></ref> “''Die vampier''”,<ref>De Vries, Abraham H. “Beeld” 12 Junie 2006</ref> ’n parodie op die Dracula-rolprente, wat in 1994 by die Kampustoneelfees opgevoer is. Die stuk ondersoek die donker dinge wat in ’n mens se onderbewuste skuil. Hierin gaan woon ’n bekende skrywer saam met ’n groepie vriende in ’n afgeleefde huis aan die Weskus, waar hulle ’n paar vreemde karakters ontmoet.Ook op prosagebied maak hy ’n bydrae. Sy kortverhaal “''Die man onder die boom''” word deur Hennie Aucamp in die versamelbundel “''Blommetjie gedenk aan my''” opgeneem, “''Verlore blou''” word opgeneem in die versamelbundel “''Liefde loop ver''” onder redaksie van Jeanette Ferreira en hy skryf ook ’n essay oor sy jeugwêreld wat in “''Klein koninkryk''” verskyn. Ander versamelbundels waarin sy werk verskyn, sluit in “''Uit die kontreie vandaan''”.Hy is die samesteller van verskeie versamelbundels, waaronder “''Kinders van die aarde''”, “''Kinders van Afrika''”, “''Kollig''” (vyf eenbedrywe),<ref>De Vries, Abraham H. “Beeld” 12 Junie 2006</ref> “''Van spoke gepraat''” <ref>Zajas, Pawel “Tydskrif vir Letterkunde” Jaargang 44 no. 2, Lente 2007</ref>(spookstories)<ref>De Vries, Abraham H. “Beeld” 12 Junie 2006</ref> en “''Verslig''” (’n poësie-handleiding). Uit die kortverhale van Hennie Aucamp stel hy die keur “''Brandglas''” saam, terwyl “''Steweltjies na Wonderland''” ’n keur is uit Hester Heese se kinderverse.In 1999 ontvang hy die P.J. Cillié-medalje vir kreatiewe joernalistiek vir sy skryfwerk in ''Die Kerkbode''. Die ATKV huldig hom in 2008 met ’n oorkonde en dieselfde jaar word ’n huldigingsprogram vir hom by die Woordfees op Stellenbosch aangebied. Vir hierdie geleentheid stel Alwena van der Vyver ’n keur uit sy gedigte, prosa en ongepubliseerde werke saam wat onder die titel “''Rooiwielwa''” aangebied is

==== Resensies ====