Jorge Luis Borges: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Abián (besprekings | bydraes) Vector signature |
No edit summary |
||
Lyn 25:
</div>
'''Jorge Francisco Isidoro Luis Borges''' ([ˈxorxe ˈlwis ˈβorxes] {{Audio|Jorge Luis Borges.ogg|luister}}; * [[24 Augustus]] [[1899]]; † [[14 Junie]] [[1986]]) was 'n [[Argentinië|Argentynse]] kortverhaalskrywer, essayis, digter, vertaler en bibliotekaris. Sy literêre werk sluit 'n groot aantal fantastiese verhale, gedigte en kortverhale in, net soos filosofiese werke. In twee van sy bekendste boeke, ''Ficciones'' en ''El Aleph'', wat in die 1940's verskyn het, is versamelings van kortverhale waarin die storielyne deur gemeenskaplike motiewe soos drome, doolhowe, biblioteke, spieëls, fiksionele skrywers, filosofie en godsdiens met mekaar verweef is.
Die literatuurkritikus Ángel Flores het in Borges se werk 'n nuwe literêre genre gesien wat hy as "magiese realisme" beskryf het – 'n nuwe styl waarmee Borges die heersende realisme en naturalisme in die literatuur verwerp het.<ref>Theo L. D'Haen: ''Magical Realism and Postmodernism: Decentering Privileged Centers''. In: Louis P. Zamora en Wendy B. Faris: Magical Realism: Theory, History and Community. Duhan en Londen: Duke University Press 1995, bl. 191-208</ref> Flores noem Borges se ''Historia universal de la infamia'' as sleutelwerk in dié verband.<ref>D'Haen (1995), bl. 191</ref> Ander kritici beskou Borges as 'n voorloper van magiese realisme.
Lyn 37:
In die ouderdom van 55 het Borges volledig blind geword. Aangesien hy nooit die brailleskrif aangeleer het nie, was hy vervolgens nie meer in staat om te lees nie. Sommige literatuurwetenskaplikes sien 'n verband tussen Borges se toenemende blindheid en sy vermoë om vernuwende literêre simbole deur middel van verbeelding te skep. In elk geval het hy vanweë sy swaksiendheid begin om digkuns en korter verhale bo romans te verkies.<ref>Eliane Fernanda C. Ferriera: ''O (In) visível imaginado em Borges''. In: Pedro Pires Bessa (red.): ''Riqueza Cultural Ibero-Americana''. Campus de Divinópolis-UEMG 1996, bl. 313-314</ref>
In 1961 het Borges internasionale aandag getrek toe hy saam met [[Samuel Beckett]] die eerste ''Prix International'' ontvang het. In 1971 is hy met die "Jerusalem-prys vir die vryheid van die individu in die samelewing" bekroon. Vertalings van sy werke het in die Verenigde State en in Europa verskyn. Borges het self verskillende vreemde tale aangeleer, waaronder [[Engels]], [[Duits]], [[Frans]] en [[Latyn]], en het werke van [[Oscar Wilde]], Virginia Woolf, William Faulkner, Henri Michaux, [[Franz Kafka]] en Walt Whitman in [[Spaans]] vertaal. Sy laaste werk, ''Los Conjurados'' ("Die samesweerders", 1985), is aan die Switserse stad Genève gewy waar hy in 1986 in die ouderdom van 86 oorlede en ter ruste gelê is.
Sy internasionale reputasie as een van die mees toonaangewende skrywers van sy tyd is in die 1960's bevestig deur vertalings in ander wêreldtale soos Engels, die literêre bloeitydperk in Latyns-Amerika en die sukses van [[Gabriel García Márquez]] se ''Cien años de soledad''.<ref>Lea Masina: ''Murilo Rubião, o mágico do conto''. In: ''O pirotécnico Zacarias e outros contos escolhidos''. Porto Alegre: L & PM 2001, bl. 5</ref> Die [[Suid-Afrika]]anse skrywer, essayis en Nobelpryswenner [[J.M. Coetzee]] het opgemerk: "Hy het, meer as enige ander, vernuwing in die literatuurtaal bewerkstellig en sodoende die weg gebaan vir 'n merkwaardige nuwe generasie van Spaans-Amerikaanse skrywers."<ref>J.M. Coetzee: ''Borges's Dark Mirror''. In: ''New York Review of Books'', jaargang 45, nommer 16, 22 Oktober 1998</ref>
| |||