Oliver Cromwell: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Lyn 54:
== Lewensloop ==
[[Lêer:Oliver Cromwell - Statue - Palace of Westminster - London - 240404.jpg|duimnael|links|Standbeeld van Cromwell in Londen.]]
Oliver Cromwell is op [[25 April]] [[1599]] in Huntingdon in die [[Koninkryk van Engeland]] gebore. Hy studeer eers aan die Huntingdon Grammar School en daarna aan die Sidney Sussex Kollege van die Universiteit van Cambridge. Dit was 'n nuwe, klein kollege waar hy oor sy Puriteinse idees kon praat. Sy pa sterf egter in 1617 en hy kon gevolglik nie afstudeer nie.▼
▲Oliver Cromwell is op [[25 April]] [[1599]] in Huntingdon in die [[Koninkryk van Engeland]] gebore. Hy studeer eers aan die Huntingdon Grammar School en daarna aan die Sidney Sussex Kollege van die Universiteit van Cambridge. Dit was 'n nuwe, klein kollege waar hy oor sy Puriteinse idees kon praat. Sy pa sterf egter in 1617 en hy kon gevolglik nie afstudeer nie.<ref>{{cite web|url=http://venn.lib.cam.ac.uk/cgi-bin/search.pl?sur=&suro=c&fir=&firo=c&cit=&cito=c&c=all&tex=CRML616O&sye=&eye=&col=all&maxcount=50|title=Cromwell, Oliver|accessdate=1 Januarie 2013}}</ref>
In 1628 word Cromwell 'n LP en 'n Puritein. Hy het die parlement in hul twis teen die koning ondersteun. Met die uitbreek van die Engelse Burgeroorlog was die koning se weermag sterker en beter voorbereid as die parlement se weermag. Cromwell het die parlement se soldate help oplei en hulle het kort daarna gevegte begin wen. Die parlement het uiteindelik geseëvier, wat Cromwell in 'n posisie van mag gelaat het.
Line 60 ⟶ 62:
Ná die koning se teregstelling is 'n republiek, bekend as die Statebond van Engeland, uitgeroep. 'n Staatsraad is aangestel om sake te bestuur, met Cromwell as een van die lede. Sy ware magsbasis was egter in die weermag gesetel.
In 1652 het Cromwell [[Ierland]] oorgeneem. Baie geskiedkundiges glo dat Cromwell 'n etniese suiwering teen die Ierse Katolieke uitgevoer het.<ref name=norbrook>Norbrook, David (2000).''Writing the English Republic: Poetry, Rhetoric and Politics, 1627–1660''. Cambridge University Press. p. 245. ISBN 978-0-521-78569-3.</ref><ref name=lutz>Lutz, James M.; & Lutz, Brenda J. (2004). ''Global Terrorism.'' Routledge. p. 193. ISBN 978-0-415-70051-1.</ref><ref>Levene, Mark (2005). ''Genocide in the Age of the Nation-State''. I.B.Tauris. pp. 55-57. ISBN 978-1-84511-057-4.</ref><ref>Coogan, Tim Pat (2002). ''The Troubles: Ireland's Ordeal and the Search for Peace''. St. Martin's Griffin. p. 6. ISBN 978-0-312-29418-2.</ref><ref>Axelrod, Alan (2002). ''Profiles in Leadership''. Prentice Hall Press. p. 122. ISBN 978-0-7352-0256-6.</ref><ref>Ellis, Peter Berresford (2002). ''Eyewitness to Irish History.'' John Wiley & Sons Inc. p. 108. ISBN 978-0-471-26633-4.</ref> Cromwell wou hê dat die Ierse Katolieke uit Oos-Ierland na die noordweste moes trek.<ref name="lutz" /> Volgens sommige geskiedkundiges het Cromwell en sy weermag bloedige slagtings, hongersnood en dreigemente gebruik om die Iere te dwing om te verskuif.<ref>Parliament of England (12 Augustus 1652). [http://www.constitution.org/eng/conpur094.htm Act for the Settlement of Ireland.] ''Constitution Society''. Besoek op 9 April 2016.</ref><ref name=morrill>Morrill, John (December 2003). [https://www.questia.com/library/journal/1G1-116141911/rewriting-cromwell-a-case-of-deafening-silences Rewriting Cromwell – A Case of Deafening Silences.] ''Canadian Journal of History'' '''38''' (3): 553.</ref><ref name="stewart" /> Die historikus Frances Stewart sê dat 600 000 Iere (43% van die Ierse bevolking) as gevolg van die beleid gesterf het.<ref name=stewart>Stewart, Frances (2000). ''War and Underdevelopment: Economic and Social Consequences of Conflict, Volume I.'' Oxford University Press. p. 51. ISBN 978-0-19-924187-3.</ref>
'n Nuwe grondwet, bekend as die ''Instrument van Regering'' het Cromwell as lewenslange "''Lord Protector''" (Heer Beskermer) aangestel. Hy het die mag gehad om parlemente aan te stel en te ontbind.
Line 66 ⟶ 68:
In 1657 het die parlement Cromwell die kroon aangebied. Jy het ses weke oor die aanbod nagedink, maar dit verwerp. Hy is daarna weer seremonieel by Westminster Hall as "''Lord Protector''" (die keer met groter magte) uitgeroep.
Cromwell het vermoedelik [[malaria]] gehad,
Cromwell is deur sy seun Richard as ''Lord Protector'' opgevolg. Richard het egter nie die ondersteuning van die parlement of die weermag gehad nie en moes in 1659 bedank, wat die protektoraat tot 'n einde gebring het. 'n Jaar later het die parlement [[Karel II van Engeland]] as koning aangestel.
Line 75 ⟶ 77:
== Eksterne skakels ==
* {{Commonskat-inlyn|Oliver Cromwell}}
{{DEFAULTSORT:Cromwell, Oliver}}
| |||