Geesteswetenskappe: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary |
kNo edit summary |
||
Lyn 53:
Filosofie was 'n baie omvattende term, insluitend dit wat afsonderlike dissiplines geword het, soos [[fisika]]. (Soos [[Immanuel Kant]] opgemerk het, "Antieke griekse filosofie was verdeel in drie wetenskappe: fisika, etiek en logika.")<ref>Kant, Immanuel (1785). ''Groundwork of the Metaphysic of Morals'', the first line.</ref> Vandag is die belangrikste velde van filosofie [[logika]], [[etiek]], [[metafisika]], en [[Kennisleer|epistemologie]]. Nogsteeds, oorvleuel dit met ander dissiplines. Die gebied van die [[semantiek]], byvoorbeeld, bring filosofie in kontak met [[Taalwetenskappe|taalkunde]].
Sedert die vroeë twintigste eeu, is filosofie in die engels-sprekende [[Universiteit|universiteite]] verskuif weg van geesteswetenskappe en nader aan die formele wetenskappe, besig om veel meer ''analities ''te word''. '' [[Analitiese filosofie]] word gekenmerk deur die klem op die gebruik van logika en formele metodes van redenasie, konseptuele analise, en die gebruik van simboliese en/of wiskundige logika, soos gekontrasteer met die [[Kontinentale filosofie|Kontinentale styl van filosofie]].<ref>
=== Visuele kunste ===
Lyn 80:
=== Onderwys en indiensneming ===
Vir baie dekades is daar 'n groeiende openbare persepsie dat geesteswetenskaplike opvoedkunde studente onvoldoende voorberei word vir beroepe.<ref>{{Cite journal|last=Hersh|first=Richard H.|date=1997-03-01|url=https://dx.doi.org/10.1080/00091389709603100|title=Intention and Perceptions A National Survey of Public Attitudes Toward Liberal Arts Education|journal=Change: The Magazine of Higher Learning|volume=29|issue=2|pages=16–23|
In werklikheid, geesteswetenskappe gegradueerdes werk in 'n wye verskeidenheid van bestuur en professionele beroepe. In Brittanje, byvoorbeeld, het meer as 11,000 geesteswetenskappe hoofvakke werk gekry in die volgende beroepe:
Lyn 95:
* Ander (6.4%)<ref>{{Webaanhaling|url=http://torch.ox.ac.uk/sites/torch/files/publications/Humanities%20Graduates%20and%20the%20British%20Economy%20-%20University%20of%20Oxford.pdf|last=Kreager|first=Philip|title=Humanities graduates and the British economy: The hidden impact}}</ref>
Baie geesteswetenskappe gegradueerdes wat klaar is met universiteit het geen loopbaan doelwitte in gedagte nie.<ref name=":0">{{Cite journal|last=Adamuti-Trache et al|first=Maria|year=2006|title=The Labour Market Value of Liberal Arts and Applied Education Programs: Evidence from British Columbia|url=http://journals.sfu.ca/cjhe/index.php/cjhe/article/view/183539/183484|journal=Canadian Journal of Higher Education|volume=36|pages=49–74|
Daar is empiriese bewyse dat gegradueerdes van geesteswetenskappe programme minder verdien as gegradueerdes van ander universiteit programme.<ref>{{Webaanhaling|url=http://www.statcan.gc.ca/pub/11-626-x/11-626-x2014040-eng.htm|title=The Cumulative Earnings of Postsecondary Graduates Over 20 Years: Results by Field of Study}}</ref><ref>{{Webaanhaling|url=http://www.humanitiesindicators.org/content/indicatordoc.aspx?i=64|title=Earnings of Humanities Majors with a Terminal Bachelor's Degree}}</ref><ref>{{Webaanhaling|url=http://www.hamiltonproject.org/charts/career_earnings_by_college_major/|title=Career earnings by college major}}</ref> Maar die empiriese bewyse toon ook dat geesteswetenskappe gegradueerdes verdien steeds merkbaar hoër inkomste as werkers met geen tersiêre onderwys, en het werkstevredenheid vlakke te vergelyk met hul eweknieë van ander velde.<ref>{{Cite book|title=The State of the Humanities 2018: Graduates in the Workforce & Beyond|last=|first=|publisher=American Academy of Arts and Sciences|year=2018|isbn=|location=Cambridge, Massachusetts|pages=5–6, 12, 19}}</ref> Geesteswetenskappe gegradueerdes verdien ook meer soos hul loopbane vorder; tien jaar na gradeplegtigheid is die inkomste verskil tussen geesteswetenskappe gegradueerdes en studente van ander universiteit programme nie meer statisties betekenisvol nie. Geesteswetenskappe gegradueerdes kan selfs hoër inkomste verdien as hulle gevorderde of professionele grade bekom.<ref>{{Webaanhaling|url=http://www.humanitiesindicators.org/content/indicatordoc.aspx?i=10777|title=Boost in Median Annual Earnings Associated with Obtaining an Advanced Degree, by Gender and Field of Undergraduate Degree}}</ref><ref>{{Webaanhaling|url=http://www.humanitiesindicators.org/content/indicatordoc.aspx?i=10780|title=Earnings of Humanities Majors with an Advanced Degree}}</ref>
Lyn 104:
Sedert die laat 19de eeu, is 'n sentrale regverdiging vir die geesteswetenskappe is dat dit self-refleksie aanmoedig—'n self-refleksie wat, op sy beurt, help met die ontwikkeling van persoonlike bewussyn of 'n aktiewe sin van burgerlike plig.
Wilhelm Dilthey en Hans-Georg Gadamer gesentreer die geesteswetenskappe se poging om homself te onderskei van die natuurlike wetenskappe in [[Mens|die mens]] se drang om sy eie ervarings te verstaan. Hierdie begrip, wat hulle beweer, bind eensgesinde mense van soortgelyke kulturele agtergronde saam en bied 'n sin van kulturele kontinuïteit met die filosofiese verlede.
Geleerdes in die laat 20ste en vroeë 21ste eeu beweer dat "narratiewe verbeelding"<ref>von Wright, Moira. "Narrative imagination and taking the perspective of others," ''Studies in Philosophy and Education''
=== Humanistiese teorieë en praktyke ===
Lyn 114:
=== Waarheid en betekenis ===
Die kloof tussen die humanistiese studie en natuurlike wetenskappe lig ook argumente van betekenis in die geesteswetenskappe. Wat geesteswetenskappe onderskei van die [[Natuurwetenskap|natuurlike wetenskappe]] is nie 'n sekere onderwerp nie, maar eerder die wyse van benadering om enige vraag. Geesteswetenskappe fokus op die begrip van betekenis, doel en doelwitte en bevorder die waardering van besondere historiese en sosiale verskynsels—'n interpretatiewe metode van die vind van "waarheid"—eerder as om te verduidelik die oorsaaklikheid van die gebeure of die ontdekking van die waarheid van die natuurlike wêreld.
=== Plesier, die nastrewing van kennis en geleerdheid ===
| |||