Angola: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Tikfout verbeter Etikette: Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf |
Etiket: Ongedaanmaking |
||
Lyn 1:
{{Inligtingskas Land
|noem_naam = '''República de Angola''' <small>([[Portugees]])</small><br />'''Repubilika ya Ngola''' <small>([[Kongo (taal)|Kongo]], [[Kimbundu]] en [[Umbundu]])</small>
|volle_naam = '''Republiek Angola'''
|algemene_naam = Angola
|beeld_vlag = Flag of Angola.svg
|beeld_wapen = Emblem of Angola.svg
|simbool_tipe = Wapen
|beeld_kaart = Location Angola AU Africa.svg
|leuse =
|volkslied = ''Angola Avante!''<br /><small>''(Portugees vir: "Voorwaarts Angola!")''</small>
|amptelike_tale = [[Portugees]]<br /><small>'''Nasionale tale''': [[Kongo (taal)|Kikongo]], [[Chokwe]], [[Umbundu]], [[Kimbundu]], [[Ganguela]] en [[Kwanyama]]<ref>{{en}} {{cite book |title=Angola Constitution and Citizenship Laws Handbook: Strategic Information and Basic Laws |url=https://books.google.de/books?id=v3CuBgAAQBAJ&pg=PA9&dq=constitution+of+angola+national+languages&hl=de&sa=X&ved=0ahUKEwj536fNsPXfAhUJkywKHRceAXIQ6AEILzAB#v=onepage&q&f=false |publisher=USA International Business Publications |isbn=978-1-4387-7839-6 |date=4 April 2013 |accessdate=18 Januarie 2019}}</ref><ref>{{fr}} {{cite web |url=http://www.axl.cefan.ulaval.ca/afrique/Angola.htm | title=Angola | publisher=Universiteit van Laval | accessdate=18 Januarie 2019}}</ref></small>
|hoofstad = [[Luanda]]
{{Koördinate|8|50|S|13|20|O}}
|latd = 8
|latm = 50
|latNS = S
|longd = 13
|longm = 20
|longEW = O
|grootste_stad = [[Luanda]]
|regeringsvorm = Unitêre presidensiële<br />grondwetlike [[republiek]]
|leiertitels = <br /> • [[President]]<br /> • [[Adjunkpresident]]
|leiername = [[João Lourenço]]<br />[[Bornito de Sousa]]
|oppervlak_rang = 22<sup>ste</sup>
|oppervlak_grootte =
|oppervlak = 1 246 700
|oppervlakmi² = 481 400
|persent_water = feitlik niks
|bevolking_skatting =
|bevolking_rang = -
|bevolking_skatting_jaar =
|bevolking_sensus = 25 789 024<ref>{{en}} [http://aiangola.com/wp-content/uploads/2016/03/Publicação-Resultados-Definitivos-Censo-Geral-2014_Versão-22032016_DEFINITIVA-18H17.pdf 2014 population census (INE Angola)] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160506013702/http://aiangola.com/wp-content/uploads/2016/03/Publica%C3%A7%C3%A3o-Resultados-Definitivos-Censo-Geral-2014_Vers%C3%A3o-22032016_DEFINITIVA-18H17.pdf |date=6 Mei 2016 }}</ref>
|bevolking_sensus_jaar = 2014
|bevolkingsdigtheid = 20,69
|bevolkingsdigtheidmi² = 53,6
|bevolkingsdigtheidrang = 199<sup>ste</sup>
|BBP_PPP = $208,279 miljard<ref name=imf2>{{en}} {{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?pr.x=41&pr.y=17&sy=2016&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=614&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title=Angola |publisher=[[Internasionale Monetêre Fonds]] |accessdate=18 Januarie 2019}}</ref>
|BBP_PPP_rang = 64<sup>ste</sup>
|BBP_PPP_jaar = 2019
|BBP_PPP_per_kapita = $6 930<ref name=imf2 />
|BBP_PPP_per_kapita_rang = 107<sup>de</sup>
|BBP = $110,186 miljard<ref name=imf2 />
|BBP_rang = 61<sup>ste</sup>
|BBP_jaar = 2019
|BBP_per_kapita = $3 666<ref name=imf2 />
|BBP_per_kapita_rang = 91<sup>ste</sup>
|onafhanklikheidstipe = Vorming
|onafhanklikheidsgebeure = • Portugese kolonisasie<br />• Onafhanklikheid<br />• Huidige grondwet
|onafhanklikheidsdatums = <br /><br />[[1575]]<br />[[11 November]] [[1975]]<br />[[21 Januarie]] [[2010]]
|MOI = {{wins}} 0,581<ref>{{en}} {{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/2018_human_development_statistical_update.pdf |title=2018 Human Development Report |date=2018 |accessdate=18 Januarie 2019 |publisher=United Nations Development Programme }}</ref>
|MOI_rang = 147<sup>ste</sup>
|MOI_jaar = 2017
|MOI_kategorie = {{kleur|#fc0|medium}}
|Gini = 42,7<ref>{{en}} {{cite web |url=https://data.worldbank.org/indicator/SI.POV.GINI?locations=AO |title=Angola |publisher=[[Wêreldbank]] |accessdate=18 Januarie 2019 }}</ref>
|Gini_rang =
|Gini_jaar = 2008
|Gini_kategorie = {{kleur|#990000|laag}}
|geldeenheid = [[Kwanza]]
|geldeenheid_kode = AOA
|land_kode = AO
|tydsone = [[Wes-Afrikaanse Standaardtyd|WAT]]
|utc_afwyking = [[UTC+01:00|+1]]
|tydsone_somer = nie toegepas nie
|utc_afwyking_DST = [[UTC+01:00|+1]]
|internet_domein = [[.ao]]
|skakelkode = 244
|voetskrif =
}}
'''Angola''' ([[Portugees]]: [ɐ̃ˈɡɔlɐ]; [[Kongo (taal)|Kongo]], [[Kimbundu]] en [[Umbundu]]: ''Ngola'', [ɐ̃ˈɡɔlɐ]), amptelik die '''Republiek Angola''' (Portugees: ''República de Angola''; Kongo, Kimbundu en Umbundu: ''Repubilika ya Ngola''), is 'n [[land]] in [[Suider-Afrika]] wat grens aan [[Namibië]] in die suide, die [[Demokratiese Republiek van die Kongo]] in die noordooste, [[Zambië]] in die ooste en die [[Atlantiese Oseaan]] in die weste. Die provinsie [[Cabinda (provinsie)|Cabinda]], wat hom ten noorde en buite die land self bevind, grens aan die [[Republiek van die Kongo]] in die noorde, die Demokratiese Republiek van die Kongo in die suide en die Atlantiese Oseaan in die weste. Angola is 'n lid van die [[Afrika-unie]] en 'n voormalige [[Portugal|Portugese]] kolonie wat sy onafhanklikheid in 1975 bereik het. Die [[hoofstad]] en grootste stad is [[Luanda]].
[[Lêer:Angola sat.jpg|duimnael|links|[[Nasa]]-Satellietbeeld van Angola]]
[[Lêer:Angolakaart.png|duimnael|links|Kaart van Angola]]
[[Lêer:Angola Topography.png|duimnael|links|Topografiese kaart van Angola]]
[[Lêer:Luanda1.jpg|duimnael|links|[[Luanda]] is die [[hoofstad]] en grootste stedelike sentrum van Angola]]
[[Lêer:Lubango-Namibe landscape.jpg|duimnael|links|Die berge van [[Lubango]]]]
[[Lêer:Beach of Coatinha in Benguela, Angola.jpg|duimnael|links|Miradouro da Lua langs die suidelike kus van Luanda]]
Angola was 'n [[Portugese Ryk|Portugese kolonie]] vanaf die 16de eeu tot 1975. Ná onafhanklikwording was Angola van 1975 tot 2002 in 'n ernstige [[burgeroorlog]] gedompel. Die oorlog het ook deel uitgemaak van die wêreldwye [[Koue Oorlog]], met [[Sowjetunie]] en [[Kuba]] wat die [[Kommunisme|kommunisties]] gesinde [[MPLA]] (''Movimento Popular de Libertação de Angola – Partido do Trabalho'') ondersteun het terwyl [[Suid-Afrika]] en die [[Verenigde State van Amerika|Verenigde State]] die anti-kommunistiese [[Unita]] (''União Nacional para a Independência Total de Angola'') ondersteun het.
Die land is die naasgrootste [[Ruolie|petroleum]]- en [[diamant]]produsent in [[Afrika suid van die Sahara]]. Daarteenoor het Angola van die laagste lewensverwagtings- en een van die hoogste kindersterftekoerse in die wêreld.<ref>{{en}} [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2102rank.html, Life expectancy at birth], [www.cia.gov] (2009)</ref> In Augustus 2006 is 'n vredesooreenkoms onderteken met 'n faksie van die ''Frente para a Libertação do Enclave de Cabinda, FLEC'', 'n afgeskeidene guerillagroep van die Cabinda-eksklawe in die noorde van die land, wat steeds aktief is.<ref>{{pt}} [http://noticias.uol.com.br/ultnot/lusa/2008/06/04/ult611u78130.jhtm Angola mantém presença militar reforçada em Cabinda], [UOL.com.br] (4 Junie 2008)</ref> Nagenoeg 65% van Angola se ruolie is afkomstig van daardie area.
== Etimologie ==
| |||