Saturnus: Verskil tussen weergawes

Die samestelling van Saturnus bestaan hoofsaaklik uit [[waterstof]], met klein proporsies [[helium]] en spore van ander elemente. Inwendig bestaan die planeet uit 'n klein kern van rots en ys wat deur 'n dik laag waterstof en 'n gas-agtigegasagtige buitelaag omhul word.

Saturnus is 'n afgeplatte [[sferoïde]], dit wil sê hy is sigbaar afgeplat by die pole en bult uit by die ewenaar. Die planeet se ewenaardeursnitewenaardeursnee en pooldeursnitpooldeursnee verskil amper 10% (120 536 km in teenstelling metteenoor 108 728 km). Dit is as gevolg van sy uiters vinnige omwentelingspoedrotasiespoed en die vloeistof-toestand van die planeetvloeistoftoestand. Die ander planete is ook afgeplat, maar nie so erg soos Saturnusbaie nie.

Saturnus het ook die laagste [[digtheid]] van al die planete in die sonnestelsel, met 'n gemiddelde digtheid: vangemiddeld 0,69, wat heelwat laer is as water. Dit is egter slegs die gemiddelde waarde: Saturnus se kern is heelwat digter as water, maar die boonste [[atmosfeer]] is so gasseriggasagtig dat dit die gemiddeld merkwaardig afbring.

| accessdate=2 April 2007 }}</ref> Die boonste wolke op die planeet bestaan uit ammoniakkristalle, terwyl dit blyklyk asofof die laer wolke bestaan uit ammoniumhidrosulfied (NH₄) of water bestaan.<ref>{{en}} {{cite web

Saturnus is inwendig soortgelyk aan Jupiter, met 'n rotsagtige kern in die middel wat omhul word deur 'n vloeibare metaliese waterstoflaag wat weer deur 'n molekulêre waterstoflaag omhul word. Spore van verskeie ysse[[ys]]e is ook teenwoordig. Die binneste deel van Saturnusdie planeet is baie warm, met 'n kern wat oor die 12&nbsp;000 kelvinskelvin (11&nbsp;700&nbsp;°C) meet; die planeet gee ook meer hitte af as wat hy van die Son ontvang. Die meeste ekstra energie word deur die [[Kelvin-Helmholtz-meganisme]] (stadige swaartekrag saampersingswaartekragsamepersing) opgewek, maar dit is moontlik dat dit nie genoeg is om Saturnus se hitte produksiehitteproduksie te verduidelik nie. 'n AddisioneleMoontlike bykomende meganisme wat moontlik gebruik word is die "reën" van [[helium]]druppels diep binne-in Saturnus: daarDaar word geglo dat sulke heliumdruppels, gee deur middel van wrywing, hitte af sal gee soosnamate hulle deur die ligter [[waterstof]] val.

[[Lêer:Saturn PIA08360.jpg|duimnael|links|100px|Die blou Noordelikenoordelike halfrondehalfrond]]

[[Lêer:Saturn hexagonal north pole feature.jpg|duimnael|links|200px|Die noordpoolsenoordpool se heksagoniese wolkpatroon, ontdek deur Voyager 1 en bevestig in 2006 deur Cassini.<ref>{{en}} [http://www.nasa.gov/mission_pages/cassini/media/cassini-20070327.html Cassini Images Bizarre Hexagon on Saturn]</ref><ref>{{en}} [http://www.nasa.gov/mission_pages/cassini/multimedia/pia09188.html Saturn's Strange Hexagon]</ref>]]

Saturnus se [[atmosfeer]] het 'n kenmerkende ringpatroon wat sterk aan [[Jupiter]] s'n herinner, maar Saturnus se ringe is vaer en baie wyer naby aan die ewenaar. SaturnusDie planeet se winde is van die vinnigste in die [[sonnestelsel]]. Voyager se data wysdui op Oostelike windeoostewinde met 'n maksimum spoed van 500&nbsp;m/s.<ref>{{en}} [http://www.solarviews.com/eng/vgrsat.htm ''Voyager Saturn Science Summary''] by die ''Solarviews'' webwerf. Laaste besoek 7 Maart, 2007.</ref> Saturnus se meer delikatedelikater wolkpatrone wasis nie waargeneem tot en met Voyager se besoek nie. Sedertdien het tegnologie egter so gevorder dat daar tans normale waarnemings vanafvan die aardeAarde af gemaak kan word.

Saturnus se redelik eentonige atmosfeer vertoon soms langdurige ovale en ander verskynsels wat algemeen op Jupiter is. In 1990 het die [[Hubble-ruimteteleskoop]] 'n enorme wit wolk naby Saturnus se ewenaar waargeneem wat nie daar was met Voyager se besoeke nie en in 1994 wasis 'n ander, kleiner storm waargeneem. Die 1990 -storm was 'n voorbeeld van 'n [[Groot Wit Vlek]], 'n unieke, maar kort Saturniese gebeurtenis wat ongeveer elke 30 jaar teop voorskynSaturnus komvoorkom. Vorige vlekke was waargeneemis in 1876, 1903, 1933, 1960, en 1990 waargeneem: die 1933-storm is die bekendste. As die storm aanhou om diedié patroon te volg behoort die volgende vlek inomstreeks ongeveer2020 2020te verskyn.<ref>{{en}} Patrick Moore, red., ''1993 Yearbook of Astronomy'', (Londen: ''W.W. Norton & Company'', 1992), Mark Kidger, "The 1990 Great White Spot of Saturn", bl. 176-215.</ref>

In onlangse beelde van die [[Cassini-Huygens|Cassini]]-ruimtetuig blyk dit datlyk Saturnus se Noordelikenoordelike halfrondte helder blouhalfrond voorkomhelderblou (soortgelyk aan [[Uranus (planeet)|Uranus]]). Die blou kleur kan nie tans van die aardeAarde af waargeneem word nie, aangesien Saturnus se ringe op die oomblik ons uitsig oorop die Noordelikenoordelike halfrondtehalfrond blokkeer. Die blou kleur is waarskynlik as gevolg van [[Rayleigh-verstrooiing]].

Sterrekundiges het deur middel van infrarooi-fotografieinfrarooifotografie gewys dat Saturnus het 'n warm poolsepoolmaalstroom; maalstroomtot het, soverdusver is hy ook die enigste planeet in die sonnestelsel met diedié verskynsel.

'n Skynbaar permanente [[Seshoek|heksagoniese]] golfpatroon is omin die Noordelikeatmosfeer poolseom maalstroomdie innoordelike die atmosfeerpoolmaalstroom by ongeveer 78°N is vir die eerste keer in die [[Voyager]]-beelde waargeneem en deur Cassini bevestig.<ref>{{en}} [http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?bibcode=1988Icar...76..335G&amp;db_key=AST&amp;data_type=HTML&amp;format= ''A hexagonal feature around Saturn's North Pole''] deur Godfrey, D. A.. Laaste besoek 9 Maart, 2007.</ref><ref>{{en}} [http://adsabs.harvard.edu/cgi-bin/nph-bib_query?bibcode=1993Sci...260..329S&amp;db_key=AST&amp;data_type=HTML&amp;format= ''Hubble Space Telescope Observations of the Atmospheric Dynamics in Saturn's South Pole from 1997 to 2002''] deur A. Sánchez-Lavega, S. Pérez-Hoyos en R. G. French. Laaste besoek 9 Maart 2007.</ref> Beelde van die [[Hubble-ruimteteleskoop]] dui op die teenwoordigheid van 'n straalstroom aan, maar geen sterk Suidelike poolsesuidelike maalstroompoolmaalstroom of enige heksagoniese golfpatroon nie.<ref>{{en}} [http://www.aas.org/publications/baas/v34n3/dps2002/10.htm ''Hubble Space Telescope Observations of the Atmospheric Dynamics in Saturn's South Pole from 1997 to 2002''] deur A. Sánchez-Lavega, S. Pérez-Hoyos en R. G. French.</ref> [[NASA]] het egter in November van 2006 gerapporteer dat die Cassini-ruimtetuig 'n '"[[orkaan]]agtige'" storm by die Suidpoolsuidpool waargeneem het en wat 'n duidelik gedefinieerde [[Oog (meteorologie)|oog]] in die wolke gehad het. Die waarneming is van belang omdat sulke oë in stormwolke nog op geen ander planeet behalwe die [[aarde]]Aarde opgemerkwaargeneem is nie. (Die [[Galileo (sonde)|Galileo-ruimtetuig]] het geen oog in [[Jupiter]] se [[Groot Rooi Vlek]] kon waarneem nie.)<ref>{{en}} [http://saturn.jpl.nasa.gov/news/press-release-details.cfm?newsID=703 ''NASA Sees into the Eye of a Monster Storm on Saturn'']. NASA. Gepubliseer op 9 November, 2006. Laaste besoek op 10 November, 2006.</ref>

Saturnus het 'n groot aantal [[natuurlike satelliet|mane]]. Dit is nie bekend presies hoeveel mane Saturnus het nie, aangesien die wentelende stukke ys in Saturnus se ringe tegniesgesproke almal mane is en dit is moeilik om te onderskei tussen 'n groot ysdeeltjie en 'n klein maan. Teen 2007 was daar reeds 'n totaal van 60 mane geïdentifiseer, saam met drie onbevestigde mane wat miskien net groot klonte in die ringe is. Baie van die mane is uiters klein: uit die 60 is daar 30 wat 'n deursnitdeursnee van minder as 10&nbsp;km het en nog 13 ander het 'n deursnitdeursnee van minder as 50&nbsp;km.<ref>{{en}} [http://web.archive.org/20030707063315/www.ifa.hawaii.edu/~sheppard/satellites/satsatdata.html '' Saturn's Known Satellites''] by die Instituut vir Sterrekunde aan die Universiteit van Hawaii se webblad. Laaste besoek 11 Maart, 2007.</ref> Slegs sewe van die mane was groot genoeg om in sferoïdes in te sak as gevolg van hulle eie swaartekrag. Hulle word in die tabel hieronder met die Aarde se maan vergelyk. Die noemenswaardigste maan is [[Titaan (maan)|Titaan]], aangesien hy die enigste maan in die sonnestelsel is met 'n digte atmosfeer.

! DeursnitDeursnee<br />(km)