Planete anderkant Neptunus: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Besig |
Besig |
||
Lyn 19:
In 1879 het Camille Flammarion opgemerk die [[komete]] 1862 III en 1889 III het ’n [[Apside|afelium]] (verste afstand van die Son af) van onderskeidelik 47 en 49 AE, en hy het voorgestel dat hulle die wentelradius van ’n onbekende planeet aandui wat hulle in ’n elliptiese wentelbaan getrek het.<ref name=grosser/> George Forbes het van dié berekenings afgelei dat daar twee planete anderkant Neptunus moet lê. Gebaseer op die feit dat vier komete ’n afelium van sowat 100 AE het en nog ses ’n afelium van sowat 300 AE, het hy die wentelelemente van twee hipotetiese trans-Neptunus-planete bereken. Dit het baie ooreengestem met berekenings deur ’n ander sterrekundige, David Peck Todd, en baie het geglo dit moet dus waar wees.<ref name=grosser/> Skeptici het egter gemeen die komete se wentelbane is nog te onseker om betekenisvolle afleidings te maak.<ref name=grosser/> Sommige beskou Forbes se hipotese as ’n voorloper van die idee van Planeet Nege.<ref>{{cite journal|title=Constraints on Planet Nine's Orbit and Sky Position within a Framework of Mean Motion Resonances|journal=The Astronomical Journal|volume=153|issue=3|pages=91|year=2017|last1=Millholland|first1=Sarah|last2=Laughlin|first2=Gregory|doi=10.3847/1538-3881/153/3/91|arxiv=1612.07774|bibcode=2017AJ....153...91M}}</ref>
In 1900 en 1901 het die direkteur van die Harvard-kollegesterrewag, William Henry Pickering, twee soektogte na trans-Neptunus-planete gelei. Die eerste een is uitgevoer deur die [[Denemarke|Deense]] sterrekundige Hans Emil Lau, wat ná die bestudering van data oor Uranus se wentelbaan van 1690 tot 1895 tot die gevolgtrekking gekom het dat een planeet nie die afwykings in sy wentelbaan kon veroorsaak nie. Hy het geglo daar is twee planete. Die tweede soektog is gedoen deur Gabriel Dallet, wat voorgestel het ’n enkele planeet by 47 AE kan vir Uranus se beweging verantwoordelik wees. In nie een van die gevalle is enige planete ontdek nie.<ref name=grosser/>
In 1902 het dr. Theodor Grigull van Duitsland die wentelbaan van komete met ’n afelium van verder as Neptunus bestudeer en beweer daar is ’n planeet so groot soos Uranus by 50 AE met ’n wentelperiode van 360 jaar. Hy het dit "Hades" genoem. In 1921 het Grigull die wentelperiode na 310-330 jaar aangepas om die waargenome afwykings beter te verklaar.<ref>{{cite web|title=Hypothetical Planets|author=Paul Schlyter|work=The Swedish Amateur Astronomical Society|url=http://solarviews.com/eng/hypothet.htm|accessdate=2019-12-07}}</ref>
In 1909 het Thomas Jefferson Jackson See gemeen "daar is beslis een, heel waarskynlik twee en moontlik drie planete anderkant Neptunus".<ref name=see>{{cite journal|title=A Career of Controversy: The Anomaly of T. J. J. See|author=TJ Sherrill|pages=25–50|date=1999|bibcode= 1999JHA....30...25S|journal=Journal for the History of Astronomy|volume=30|doi=10.1177/002182869903000102}}</ref> Hulle was glo 42, 56 en 72 AE van die Son af. Omdat hy geen verduideliking gegee het oor hoe hy tot dié gevolgtrekking gekom het nie, is nooit na hulle gesoek nie.<ref name=see/>
Die [[Indië|Indiese]] sterrekundige Venkatesh P. Ketakar het in 1911 voorgestel daar is twee planete anderkant Neptunus. Hy het hulle Brahma en Vishnu genoem. Hy het dit besluit nadat hy die patrone wat [[Pierre-Simon Laplace]] in die [[Natuurlike satelliet|mane]] van Jupiter waargeneem het, herbewerk en op die buitenste planete toegepas het.<ref name=ketakar/> Jupiter se drie [[Mane van Galilei|binnemane]], [[Io (maan)|Io]], [[Europa (maan)|Europa]] en [[Ganumedes (maan)|Ganumedes]], is gesinchroniseer in ’n ingewikkelde 1:2:4-[[Baanresonansie|resonansie]] bekend as die Laplace-resonansie.<ref name=Musotto2002>{{cite journal|last=Musotto|first=Susanna|author2=Varadi, Ferenc |author3=Moore, William |author4= Schubert, Gerald |title=Numerical Simulations of the Orbits of the Galilean Satellites|date=2002|volume=159|issue=2|pages=500–504|doi=10.1006/icar.2002.6939| bibcode=2002Icar..159..500M | journal = Icarus}}</ref> Ketakar het voorgestel Uranus, Neptunus en sy hipotetiese trans-Neptunus-planete is in ’n soort Laplace-resonansie vasgevang. Volgens sy berekenings was Brahma gemiddeld 38,95 AE van die Son af en was sy wentelperiode 242,28 aardjare (3:4-resonansie met Neptunus). Toe Pluto 19 jaar later ontdek word, was sy gemiddelde afstand 39,48 AE en sy wentelperiode 248 aardjare, wat baie naby aan Ketakar se voorspelling was (Pluto het dan ook ’n [[Plutino|2:3-resonansie met Neptunus]]). Ketakar het geen ander besonderhede benewens afstand en wentelperiode bekend gemaak nie. Dit is onbekend hoe hy by dié syfers uitgekom het en sy tweede planeet, Vishnu, is nooit ontdek nie.<ref name=ketakar>{{cite journal|title=Prediction of Pluto by V. P. Ketakar|author1=JG Chhabra|author2=SD Sharma|author3=M Khanna|journal=Indian Journal of History of Science|date=1984|volume=19|issue=1|pages=18–26|url=http://www.new.dli.ernet.in/rawdataupload/upload/insa/INSA_1/20005abd_18.pdf|access-date=2008-09-04|bibcode=1984InJHS..19...18C|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090225135119/http://www.new.dli.ernet.in/rawdataupload/upload/insa/INSA_1/20005abd_18.pdf|archive-date=2009-02-25|df=}}</ref>
==Verwysings==
| |||