Plaattektoniek: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
No edit summary Etikette: Selfoonbydrae Wysiging op selfoonwerf |
Paar goed |
||
Lyn 1:
[[Lêer:Plates tect2 af.svg|duimnael|350px|Die huidige plate]]
'''Plaattektoniek''' is die teorie wat die [[geografie]]se ligging van [[kontinent]]e, [[Oseaan|oseane]], [[berg]]e en ander
strukture in die aardoppervlak verklaar. Dit dek ook die voorkoms van [[aardbewing]]s, [[Vulkaan|vulkane]],
Volgens die teorie is die buitenste laag van die [[Aarde]], die [[litosfeer]] (sowat 100 km dik), verdeel in tektoniese plate wat onafhanklik van mekaar oor die aardoppervlak beweeg.
Lyn 28:
== Geskiedenis ==
[[Alfred Wegener]] het in die twintigerjare reeds begin om die teorie van plaattektoniek te ontwikkel. Hy het dit kontinentverskuiwing genoem. Hy het veral na die kontinente se vorms gewys. [[Afrika]] en [[Suid-Amerika]] het byvoorbeeld kusvorms wat min of meer aanmekaar pas. Ongelukkig kon hy nie verduidelik hoe hele kontinente oor duisende kilometers kon verskuif nie en sy teorie is deur die meeste geoloë verwerp. Dit was veral die vooraanstaande Amerikaanse geoloë Bailey Willis en Charles Schuchert wat in 1932 die teorie met minagting verwerp het.<ref>American intransigence: the rejection of continental drift in the great debates of the 1920's. {{Outeur|Robert. P. Newman}} Earth Sciences History 14(1) (1995), bls. 62-83 </ref> [[Alexander du Toit|Du Toit]] in [[Suid-Afrika]] was 'n uitsondering. Hy het voortgegaan om die geologie van Suid-Amerika en [[Suider-Afrika]] te bestudeer en te vergelyk en het opmerklike ooreenkomste gevind en gepubliseer. Maar in die geologiese wêreld is geen notisie van sy werk geneem nie.<ref>{{cite web |url=https://www.e-education.psu.edu/earth520/node/1796 |title = Plate Tectonics and People|language=en |archive-url=https://web.archive.org/web/20170227231800/https://www.e-education.psu.edu/earth520/node/1796 |archive-date=27 Februarie 2017 |url-status=live |df=dmy-all}}</ref>
In die jare 1960–'70 het dit verander. Magnetiese navorsing van die bodem van die [[Atlantiese Oseaan]] het aangetoon die mid-oseaniese rif is die jongste deel van die bodem en dat die vorming van meer bodem die kontinente aan die kant skuif. Die spoed waarmee dit gebeur, kan gemeet word. Die meganisme is nou ook bekend. Dit word veroorsaak deur die [[konveksie]] wat in die Aarde se mantel plaasvind.
| |||