Padafhanklikheid: Verskil tussen weergawes
Content deleted Content added
Nog vertaling. |
Nog vertaling |
||
Lyn 28:
In die konteks van statistiese modellering, word 'n padafhanklike [[stogastiese sisteem]] gedefinieer as "'n sisteem wat 'n asimptotiese verspreiding besit wat ontwikkel as 'n gevolg (funksie) van die proses se eie geskiedenis". So 'n proses staan ook bekend as 'n ''[[Ergodisiteit|nie-ergodiese]] [[stogastiese proses]]''. 'n Moontlike bron van verwarring is die gebruik van term "padafhanklik" om arbeidsmark histerese te beskryf, omdat dit hier die ''teenoorgestelde'' betekenis dra van die term in die konteks van die [[aanpasbare verwagting]]smodel van inflasie. In arbeidsmark-ekonomie sal daar in sommige "padafhanklike" modelle 'n periode van werkloosheid voorkom na 'n lukrake stap sonder drywing, wat slegs afhang van sy vorige vlak ('n [[Markov-proses]]).
==Geskiedenis en die geesteswetenskappe==
{{seealso|historical institutionalism}}
Die geskiedenis van die mens is amper per definisie padafhanklik. Toevallige gebeurtenisse soos die vroeë dood van groot geskiedkundige figure soos [[Napoleon]] of [[Hitler]] sou waarskynlik die politiese landskap van Europa verander het en selfs die tale wat in vandag in die verskillende lande gepraat word.
Onlangse metodologiese werk in vergelykende politiek en sosiologie het die konsep van padafhanklikheid aangepas vir die analise van politiese en sosiale verskynsels. Padafhanklikheid is histories hoofsaaklik gebruik in [[vergelykende-historiese]] analises om die ontwikkeling en voortbestaan van [[instelling]]s, of hulle sosiaal, polities of kultureel mag wees. Daar is twee moontlike (en betwisbare) tipes padafhanklike prosesse, wat in hierdie afdeling bespreek word.
===Kritiese punt-raamwerk===
Die eerste is die "kritiese punt"-raamwerk, insonderheid deur Ruth en David Collier in [[politieke wetenskap]] gebruik. In die kritiese punt-raamwerk definieer en beperk voorafgaande omstandighede bemiddeling gedurende 'n kritiese punt waarin rolspelers keuses maak wat die koers vir die ontwikkeling en konsolidasie van [[instelling]]s bepaal wat moeilik herroep word. Dit is soortgelyk aan die konsep van "[[vendor lock-in]]" of [[positiewe terugvoer]] wat kom van padafhanklikheid in ekonomie.
Die kritiese punt-raamwerk is al gebruik om die ontwikkeling en voortbestaan van [[welsynstaat]] verduidelik, arbeidsinkorporasie in [[Latynsamerika]] en die variasies van [[ekonomiese ontwikkeling]] tussen lande, onder andere.
Soortgelyk, het geleerdes soos Kathleen Thelen gewaarsku dat die historiese [[determinisme]] in padafhanklike raamwerke die konstante heronderhandelinge van die konfigurasies van instellings ignoreer. Sy stel voor dat instellings oomblikke van instellingsontwikkeling ondergaan waartydens hoofrolspelers die konfigurasie en doel van die instellings heronderhandel.
===Reaktiewe reekse===
Die ander padafhanklike proses handel oor "reaktiewe reekse" waar 'n primêre gebeurtenis 'n ketting van gebeurtenisse wat tyd- en nouliks volgens oorsake geskakel is en wat amper onbelemmerbaar is. Hierdie reaktiewe reekse is al gebruik om die dood van [[Martin Luther King, Jr.]] te skakel aan welsynsuitbreiding en die [[industriële rewolusie]] in [[Engeland]] met die ontwikkeling van die [[stoomenjin]].
<!--
==Typography ==
Line 73 ⟶ 76:
The process of [[Spontaneous symmetry breaking]] in physics is very similar to path dependence. For example, in materials that exhibit [[Ferromagnetism]], magnetic domains form in otherwise completely homogeneous materials.
-->▼
==Notes==▼
<references/>
==
* Arrow, Kenneth J. (1963), 2nd ed. ''[[Social Choice and Individual Values]]''. Yale University Press, New Haven, pp. 119-120 (constitutional transitivity as alternative to path dependence on the status quo).
* Arthur, W. Brian (1994), ''Increasing Returns and Path Dependence in the Economy'', Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press.
Line 90 ⟶ 95:
* Schwartz, Herman. "Down the Wrong Path: Path Dependence, Increasing Returns, and Historical Institutionalism." http://www.people.virginia.edu/~hms2f/Path.pdf
==
* [http://eh.net/encyclopedia/article/puffert.path.dependence
* [http://cscs.umich.edu/~crshalizi/notebooks/qwerty.html "QWERTY, Lock-in, and Path Dependence"]
* Shawn Hargreaves Heap (1980), "Choosing the Wrong 'Natural' Rate: Accelerating Inflation or Decelerating Employment and Growth?" ''Economic Journal'' 90(359) (Sept): 611-20 (ISSN 0013-0133)
* [http://sites.wiwiss.fu-berlin.de/pfadkolleg/english/index.htm "Doctoral Program Research on Organizational Paths"]
* [http://poopthebook.com/blog/?p=20 "Our Love Of Sewers: A Lesson in Path Dependence"]
▲-->
[[Kategorie:Kompetisie]]
[[Kategorie:Industriële organisasie]]
|