Edinburg-kasteel

Edinburg-kasteel (Engels: Edinburgh Castle) is ’n antieke vesting wat die silhoeët van Edinburg, Skotland, oorheers vanaf die vulkaniese Castle Rock waarop dit geleë is.

Die terrein word al sedert die 9de eeu v.C. bewoon, hoewel die aard van die vroegste nedersetting onduidelik is. ’n Koninklike kasteel staan al daar minstens sedert die bewind van David I in die 12de eeu, en dit was die terrein van ’n koninklike woning tot in 1603. As een van die belangrikste vestings in Skotland was die kasteel betrokke by baie historiese konflikte, van die Oorloë van Skotse Onafhanklikheid in die 14de eeu tot die Jakobiete-opstand van 1745. In die laat 17de eeu het dit ’n militêre basis met ’n groot garnisoen geword. Sy belangrikheid as historiese monument is in die 19de eeu besef en sedertdien is verskeie restourasieprojekte aangepak.

Weinig van die huidige geboue het voor die Lang-beleg van die 16de eeu bestaan, toe die vesting grootliks deur artillerievuur verwoes is. Die belangrikste uitsondering is Sint Margaret-kapel, die oudste gebou in Edinburg, wat uit die vroeë 12de eeu dateer. Onder die ander belangrike geboue van die kasteel is die Koninklike Paleis en die 15de-eeuse Groot Saal.

Die kasteel is nou onder toesig van Historic Scotland en is Skotland se tweede grootste toeriste-attraksie.^[1]

Die kasteel staan op die basalt-vulkaanprop van ’n uitgewerkte vulkaan wat sowat 340 miljoen jaar gelede ontstaan het, tydens die laat-Steenkooltydperk. Dit is 120 m bo seespieël. In die suide, weste en noorde word dit beskerm deur loodregte kranse wat sowat 80 m bo die omringende landskap uitstyg. Die enigste maklike toegang is dus van die oostekant af.

Die kasteel staan aan die bopunt van die Koninklike Myl, aan die westekant van Edinburg se Ou Stad. Dit word verdeel in drie dele, of wyke (Engels: wards), wat deur poorte geskei word.

Voor die kasteel is die lang skuins voorhof bekend as die Esplanade. Van daar kan die Halfmaan-battery gesien word met die Koninklike Paleis aan die noordekant en die hoofpoort, wat toegang tot die Onderste Wyk bied, onder.

Verdere leesstof wysig

Ashmole, Myrtle (1981). Harpers Handbook to Edinburgh. Noel Collins. ISBN 0-907686-00-1.
Driscoll, S.T.; Yeoman, Peter (1997). Excavations within Edinburgh Castle in 1988–1991. Society of Antiquaries of Scotland. ISBN 0-903903-12-1.
Fenwick, Hugh (1976). Scotland's Castles. Robert Hale. ISBN 0-7091-5731-2.
Gibson, John Sibbald (1995). Edinburgh in the '45. Saltire Society. ISBN 0-85411-067-4.
Gray, W. Forbes (1948). A Short History of Edinburgh Castle. Edinburgh: Moray Press.
McKay, Tam. What Time Does Edinburgh's One O'clock Gun Fire?. Cadies/Witchery Tours. ISBN 978-0-9522927-3-9.
McKean, Charles (1991). Edinburgh, Portrait of a City. Ebury Press. ISBN 0-7126-3867-9.
Scott-Moncrieff, George (1965). Edinburgh. ISBN 0-05-001829-9.
Tabraham, Chris (1997). Scotland's Castles. BT Batsford/Historic Scotland. ISBN 0-7134-7965-5.

Verwysings wysig

Hierdie artikel is merendeels vertaal vanaf die Engelse Wikipedia-artikel en:Edinburgh Castle

↑ "Art gallery busiest tourist spot" (in Engels). BBC News Scotland. 2 Mei 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 3 Mei 2007.

Eksterne skakels wysig

www.edinburghcastle.gov.uk Geargiveer 2 September 2015 op Wayback Machine
www.edinburghcastle.biz
Undiscovered Scotland se blad oor Edinburg-kasteel
Historiese foto's^{[dooie skakel]} by Scotlandsimages.com

Koördinate: 55°56′55″N 3°12′3″W / 55.94861°N 3.20083°W / 55.94861; -3.20083

[1] "Art gallery busiest tourist spot" (in Engels). BBC News Scotland. 2 Mei 2007. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 3 Mei 2007.

[1]