Stormjaers
Die Stormjaers was die militêre vleuel van die Ossewa-Brandwag. Hulle wou deur sabotasie en sluipmoorde Suid-Afrika se betrokkenheid by die Tweede Wêreldoorlog in die wiele ry.
Stigting en doel wysig
Die Stormjaers is in Augustus 1940 gestig as die stormtroepe van die Afrikanervolk na die voorbeeld van die Sturmabteilung van die Nazi’s. Dit was 'n protesaksie teen die regering se steun aan Brittanje in die oorlog. Die doel was om 'n staatsgreep in Suid-Afrika uit te voer op die moment dat die Duitsers die oorhand begin kry het in die oorlog en dan sou 'n republiek uitgeroep word. Met geweld sou die regering oorgeneem word en daarom moes die Stormjaers goed georganiseerd en gedissiplineerd wees. Opleiding en die oppotting van krygsvoorrade het op die plaas Biddulphsberg plaasgevind. Onluste sou ontketen word sodat die Smuts-regering groot getalle soldate in die land moes hou om die binnelandse stabiliteit te handhaaf en dus weinig soldate beskikbaar sou hê om na die buiteland te stuur.
Optrede wysig
Die Stormjaers het die oorlogspoging van die regering aktief teengestaan met voorvalle van sabotasie met tuisgemaakte brandbomme en handgranate. Op 31 Januarie 1941 het 'n botsing wat twee dae geduur het by die Johannesburgse stadsaal tussen die Stormjaers en soldate uitgebreek. Geboue is aan die brand gesteek en traangas is gegooi. Die Stormjaers was gewapen met stokke, fietskettings, pype, knuppels en messe. Daarteenoor was die soldate swak bewapen. Etlike polisielede het hulle selfs by die Stormjaers aangesluit. Einde Januarie 1942 is telegraaf-, telefoon- en kraglyne gesaboteer. Die Stormjaers het hardhandig opgetree teenoor hul lede wat verraad gepleeg het. 'n Volksraadslid is selfs ontvoer en aangerand. Die regering het OB-lede en Stormjaers sonder verhoor aangehou. 'n Gevolg hiervan was dat die Stormjaers sekere gevangenes bygestaan het om te ontsnap. Rooftogte is uitgevoer om in die lewensbehoeftes van die gesinne van die gevange lede te voorsien.
Lede wysig
Onder die bekendste lede was B.J. Vorster, Johannes van der Walt en Robey Leibbrandt. Anna Neethling-Pohl was 'n sterk ondersteuner van hul saak.
Slagspreuk wysig
Die slagspreuk van die Stormjaers was
|
as ek omdraai, skiet my |
|
Bibliografie wysig
- Blake, Albert: Robey Leibbrandt - 'n lewe van fanatisme. Johannesburg: Jonathan Ball, 2019. ISBN 9781868429783
- Strydom, Hans: Vir Volk en Führer. Robey Leibbrandt & Operasie Weissdorn. Johannesburg: Jonathan Ball Uitgewers, 1983. ISBN 0-86850-052-6
- Terblanche, H.O.: John Vorster - OB-generaal en Afrikanervegeter. Roodepoort: CUM-boeke, 1983. ISBN 0-86984-413-X
- van der Schyff, P.F. en Badenhorst, J.J.: Vuurtjie in die droë gras. dspace.nwu.ac.za
- Visser, George Cloete: OB - Traitors or Patriots? Johannesburg: MacMillan, 1976. ISBN 0-86954-030-0
- www.afrikanergeskiedenis.co.za
- www.biddulphsberg.com
- www.leibbrandt.com
- www.scielo.org.za