Stradun (straat)

42°38′29″N 18°06′29″E

Uitsig oor die Stradun.

Stradun (uitgespreek [strǎduːn]) of Placa (Stradone of Corso) is die hoofstraat van Dubrovnik, Kroasië. Dit is 'n voetgangerstraat wat met kalksteen geplavei is, en wat ongeveer 300 meter deur die Ou Stad, die historiese gedeelte van die stad, wat deur die Mure van Dubrovnik omring word, strek.

Die terrein waar die straat tans is was vroeër 'n moerasagtige kanaal wat Ragusa van die bosnedersetting Dubrava geskei het, voordat dit in die 13de eeu drooggelê is. Die Stradun strek deur die ommuurde stad in die oos-wes-rigting en verbind die westelike ingang, die 'Pile-hek' (Vrata od Pila), met die 'Ploče-hek' (Vrata od Ploča) aan die oostelike punt. By albei eindpunte van die Stradun is daar 15de-eeuse fonteine (die sogenaamde Groot Onofrio-fontein in die westelike deel en die Klein Onofrio-fontein aan die oostekant), sowel as kloktorings (die Dubrovnik-kloktoring aan die oostekant en die kloktoring van die Franciskaanse klooster in die weste).

Die Stradun het in die 13de eeu die hoof deurgangsroete van die stad geword. Die verwoestende aardbewing van 1667 waarin die meeste geboue in Ragusa (soos Dubrovnik destyds genoem is) vernietig is, het die huidige voorkoms van die straat beïnvloed. Voor die aardbewing was die huise langs die straat nie so eenvormig ontwerp soos wat dit vandag lyk nie, met baie van die geboue wat arkades en uitvoerige ornamentasie gehad het. Na die aardbewing in 1667 en 'n groot brand wat onmiddellik daarna uitgebreek het, het die Republiek van Ragusa 'n wet uitgevaardig wat die uitleg van alle toekomstige geboue wat in die stad opgerig is, gespesifiseer het.

As gevolg hiervan deel al die 17de-eeuse geboue wat langs die Stradun geleë is, dieselfde voorkoms en uitleg. Op die grondvlak was daar altyd 'n winkel, met 'n straatingang, wat 'n deur en 'n venster, in 'n enkele raam, onder 'n halfronde boog gehad het. Gedurende die dag is die voordeur gesluit gehou, terwyl goedere aan klante deur die venster oorhandig is, met die vensterbank wat as toonbank gedien het. 'n Stoorkamer met 'n aparte stegie-ingang was aan die agterkant van die gebou. Die eerste verdieping is vir die leefarea gereserveer. Die tweede verdieping het verskillende kamers gehad, terwyl die kombuis altyd op die solder, bokant die tweede verdieping geleë was, om die verspreiding van moontlike brande te voorkom.

Die Stradun en sommige van die omliggende geboue is tydens die beleg van Dubrovnik in 1991-1992 deur 'n mortieraanval beskadig, maar die meeste van die skade is sedertdien herstel.

Baie van die historiese geboue en monumente in Dubrovnik is langs die Stradun geleë, wat dit 'n gewilde looproete vir toeriste maak. 'n Optog vir die fees van Sint Blaise, die beskermheilige van Dubrovnik, vind elke jaar op 3 Februarie in die Stradun plaas. Daar word by geleentheid konserte in die Stradun gehou en daar vind ook gereeld Oujaarsaandvierings plaas.

Op 8 Julie 2010 het Goran Ivanišević en John McEnroe 'n tenniswedstryd, vir 'n fondsinsameling, in die Stradun gespeel. Seshonderd mense het die wedstryd bygewoon, en dit is regstreeks na 10 lande gebeeldsend.

Galery

• 
  Tydens die hoofseisoen is die Stradun bedrywig met toeriste.
• 
  Die Stradun gedurende aand.
• 
  Groot Onofrio se fontein.

Sien ook

• 1667 Dubrovnik aardbewing in Dubrovnik
• Sint Heilandkerk, Dubrovnik
• Mure van Dubrovnik

Eksterne skakels

• Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Stradun (straat).