Suid-Afrikaanse identiteitsnommer
Die identiteitsnommer dien om die persoon as enkeling uit ‘n bevolking van miljoene in die Republiek van Suid-Afrika te identifiseer.
Sonder om selfs ‘n foto te raadpleeg, kan feitlik enigiemand, wat van die kodes bewus was, bloot deur na die identiteitsnommer op ‘n staat of vorm te kyk, in wese aflei wat die persoon se ouderdom, Suid-Afrikaanse burgerskap, geslag en bevolkingsgroep (of dan, ras of etnisiteit) is.
Samestelling
wysigDie Suid-Afrikaanse identiteitsnommer bestaan uit 13 syfers.
(a) Die eerste ses syfers is die geboortedatum van die houer. Die eerste twee syfers is die jaartal, gevolg deur die twee syfers van die maand, en laastens twee syfers vir die geboortedag.
(b) Die daaropvolgende vier syfers dui die geslag aan. As die 7de tot 10de syfer tussen 0001 tot 4999 is, is die persoon vroulik. Indien die getal bo 5 000 is, is die individu as manlik geklassifiseer.
(c) Die 11de en 12de syfers verklap die bevolkingsgroep (of ras, of etnisiteit) waartoe die houer van die identiteitsdokument geklassifiseer is.
Hier volg die onderskeie bevolkingsgroepindelings (destyds tydens apartheid) soos aangetoon in ‘n openbare inligtingsbrosjure uit 1974:
| Bevolkingsgroep | Suid-Afrikaanse
burger |
Nie-Suid-Afrikaanse
burger | |
| (i) | Blanke | 00 | 10 |
| (ii) | Kaapse Kleurling | 01 | 11 |
| (iii) | Kleurling van Suidwes-Afrika | 20 | 21 |
| (iv) | Maleier | 02 | 12 |
| (v) | Griekwa | 03 | 13 |
| (vi) | Sjinees | 04 | 14 |
| (vii) | Indiër | 05 | 15 |
| (viii) | Ander Asiër | 06 | 16 |
| (ix) | Ander Gekleurde | 07 | 17 |
| (x) | Baster van Rehoboth | 08 | 18 |
| (xi) | Nama van Suidwes-Afrika | 09 | 19 |
Die burgerskap kan verbeur word indien die persoon reeds in 'n ander land burgerskap verkry het. 'n Identiteitsnommer alleen kon dus nie as afdoende bewys dien vir Suid-Afrikaanse burgerskap nie, aangesien die Departement van Binnelandse Sake nie altyd hiervan ingelig is nie. Hiervoor moes die Departement self genader word om klaring te kry.
(d) Die 13de en heel laaste nommer is bloot ‘n kontrolenommer.
Dus, uit die nommer sou iemand kon aflei die persoon is ‘n blanke man en waarskynlik 'n Suid-Afrikaanse burger, gebore op 5 September 1927.
