Sumerogram

’n Sumerogram is ’n Sumeriese wigskrifteken wat in ander tale buiten Sumeries gebruik is.

Gebruik

Die Sumeriërs, wat eerste wigskrif gebruik het, het woordstamme met woordtekens geskryf en die grammatikale uitgange en voorvoegsels met lettergreeptekens. Ander wigskriftale soos Akkadies, Elamities, Horeties, Urarties en Hetities het die Sumeriërs se skrif oorgeneem, maar oorwegend ook die woordstamme met lettergreeptekens geskryf.

Vir algemene woorde is die stamme egter met dieselfde woordtekens as in Sumeries geskryf. So ’n teken moes dan natuurlik in dié spesifieke, nie-Sumeriese taal uitgespreek word. Sulke woorde word dikwels in hoofletters geskryf.

Die meeste Sumerogramme is in Akkadies gebruik, maar ook in Hetities is baie van dié woordsoorte aangetref. In ander tale was Sumerogramme minder gebruiklik.

In moderne taalkunde kan Sumerogramme as "onsuiwer" beskou word omdat dit funksies vervul wat uit ’n ander taal oorgeneem is.

Voorbeeld

’n Voorbeeld is die teken LÚ, oorspronklik die afbeelding van ’n mens, wat in Sumeries "mens" of "persoon" beteken het, met die vermoedelike uitspraak /lu/. Dieselfde teken is toe ook in Akkadies gebruik, waarin dit awīlum uitgespreek is: die Akkadiese woord vir "mens". In Hetities het dit gestaan vir antuhšaš, die Hetitiese woord vir "mens". In albei laasgenoemde gevalle is die teken ’n Sumerogram wat gewoonlik as LÚ getranslitereer word. In Sumeries self word die tekens nie Sumerogramme genoem nie, maar doodgewoon woordtekens.

Verdere leesstof

• Rykle Borger: Mesopotamisches Zeichenlexikon (= Alter Orient und Altes Testament (AOAT). Bd 305). Ugarit-Verlag, Münster 2004, ISBN 3-927120-82-0.

Verwysings

• Hierdie artikel is vertaal uit die Duitse Wikipedia