Swart

#000000

Swart is die donkerste kleur in die kleurspektrum. Dit word gedefinieer as "die totale afwesigheid van lig of kleur" of as "'n mengsel van alle kleure of kleur-pigmente". Dit is die kleur wat alle lig absorbeer, nie weerspieël nie en dus verskyn as ontbloot van die orde.

Swart is die kleur van steenkool en die buitenste ruimte van die heelal. Die heksadesimale kode vir swart is #000000.

'n Swart kledingstuk of swart papier, se oppervlak vertoon swart omdat daar geen lig teruggekaats word nie. Al die lig wat op die voorwerp val, word deur die pigment van die verf geabsorbeer. By 'n elektriese voorwerp wat lig uitstraal, soos 'n rekenaar- of televisieskerm, word swart verkry deur geen lig uit te straal nie.

Geen enkele voorwerp is in werklikheid volledig swart nie, daar word altyd iets van die lig teruggekaats. Een uitsondering is die vorming van swart gate in die ruimte, waaruit geen lig kan ontsnap nie weens die massiewe swaartekrag.

Swart voorwerpe straal oor die algemeen wel infrarooi uit, as die voorwerp warm is. Die straling vanuit 'n swart liggaam het aanleiding gegee tot die postulaat dat elektromagnetiese straling uit kwanta bestaan.

Gebruik en simboliek

Die term swart word in volkekunde gebruik om die ras van sogenaamde swart mense aan te dui, d.w.s. mense van nie-Europese, maar wel Afrika-afkoms met 'n donker gelaatskleur. Hierdie velkleur strek in werklikheid van vaalbruin tot pikswart, en mag oorvleuel met sommige mense wat as "wit" (blank) geklassifiseer is.
'n Persoon of firma wie se naam op die swartlys verskyn, kan normaalweg nie krediet bekom nie.
'n Swart vlag is 'n internasionale teken van óf aggressie, óf 'n gewapende stryd. Dit is in teenstelling met 'n wit vlag van vrede, tipies in oorlogstyd.
'n Swart vlag in 'n motorwedren is 'n teken van gevaarlike olie op die renbaan.
'n Swart lint word deur mense gedra as 'n simbool van rou, geassosieer met die dood, ter nagedagtenis aan die slagoffers van rampe en oorloë.
'n Swart gordel in oosterse gevegskuns soos judo, karate, jiujitsu en taekwondo toon die hoogste rang aan.
Swart is ook een van die twee opponente in vele bordspele van abstrakte strategie, soos go, skaak en dambord.

Volksmond-uitdrukkings

Pikswart of gitswart – intensiewe vorm van swart.
Swartmark – waar goedere onwettig te koop aangebied word (bv. sigarette, CD-skywe, rekenaarspeletjies, onwettige medisyne).
Swartskaap – iemand wat (onredelik) uitgesonder word vir 'n oortreding van ander.
Swart goud – ruolie of steenkool.
Swart dag – wanneer daar 'n ramp of iets ergs gebeur het, swart is 'n somber kleur.
Swartryp – ergste vorm van ryp, laat plantblare se huidmondjies bars en swart vertoon.
"Swart-op-wit" - iets wat op papier geskryf of gedruk is (gewoonlik 'n belofte of kontrak).

Variasies van swart

Antrasiet steenkool
Grafiet
Onbewerkte ebbehout
'n Swart truffel (poeding) van Périgord, Frankryk
'n Swartbessie

Sien ook

Lys van kleure

Eksterne skakels

Wikiwoordeboek het 'n inskrywing vir swart.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Nederlandse Wikipedia vertaal.