Trosbom

bom wat vanaf die lug of grond gelanseer kan word en 'n groot aantal kleiner bomme uitskiet

'n Trosbom is 'n soort bom wat vanaf die lug of grond gelanseer kan word en 'n groot aantal kleiner bomme uitskiet. Gewoonlik is trosbomme ontwerp om vyandige soldate en voertuie te vernietig. Daar is egter ook trosbomme wat spesifiek daarop gemik is om aanloopbane en elektriese transmissielyne te vernietig. Andere is ontwerp om chemiese- en biologiese wapens te versprei of om landmyne te versprei.

’n Rockwell B-1 Lancer bomwerper van die V.S.A laat los 'n vrag trosbomme

Trosbomme word nie deur enige spesifieke internasionale wetgewing beheer nie, maar die internasionale humanitêre reg wat daarop gemik is om burgerlikes te beskerm is wel van toepassing soos in die geval van alle ander wapens. 'n Inisiatief bekend as die Oslo Proses is in Februarie 2007 deur die Noorweegse regering van stapel gestuur om 'n internasionale verdrag daar te stel om burgerlikes te beskerm teen trosbomme wat onaanvaarbare leed aan burgerlikes veroorsaak. Op 29 Mei 2008 het 'n honderd nasies in Dublin, Ierland ooreengekom om 'n verbod op trosbomme te plaas.[1][2] Verskeie van die wêreld se groot militêre moondhede is egter nie by hierdie verdrag ingesluit nie soos onder ander die V.S.A., Rusland en China.

Ontwikkeling wysig

Die eerste trosbom wat operasioneel gebruik was, was die Duitse SD-2 “Sprengbombe Dickwandig 2 kg”. Die bom is tydens die Tweede Wêreldoorlog gebruik om beide burgerlike en militêre teikens aan te val. Die tegnologie is onafhanklik in die V.S.A, Rusland en Italië ontwikkel. Trosbomme is tans standaard wapentuig in die arsenale van baie nasies. Tans is daar 34 lande wat trosbomme produseer en word aktief deur 23 lande gebruik.[3]

Ammunisie vir artillerie wat soortgelyke beginsels toepas bestaan reeds baie dekades lank.

Bedreiging vir burgerlikes wysig

Alle wapens hou potensieel gevaarlik in vir burgerlikes, maar trosbomme hou 'n besondere gevaar in vir twee redes: hulle impak kom oor 'n baie wye gebied voor en hulle laat gereeld 'n groot aantal bommetjies agter wat nie ontplof nie. Die bommetjies wat nie ontplof nie kan vir dekades na die afloop van die konflik 'n gevaar inhou.

Trosbomme word deur baie indiwidue en honderde groepe teengestaan, soos onder andere die Rooi Kruis,[4] die Cluster Munition Coalition en die Verenigde Nasies, vanweë die groot hoeveelheid Burgerlikes wat slagoffers van die soort wapen geword het. Sedert Februarie 2005 het Handicap International 'n beroep gedoen op die verbod op trosbomme en duisende handtekeninge in 'n petisie versamel.[5] 98% van 13 306 aangetekende trosbom slagoffers wat by Handicap International geregistreer is, is burgerlikes. Die organisasie het ook 'n verslag in die verband vrygestel[6]

Die gebied wat deur 'n enkele trosbom beïnvloed word kan so groot wees as drie rugbyvelde. 'n Enkele onbegeleide M26 missiel kan 'n gebied van ongeveer 0.23 km2.[7] In die V.S.A en sy bondgenote se leërs is die M26 grootliks deur die M30 begeleide missiele vervang wat meer akkuraat is en 'n kleiner oppervlakte dek. Daar word berig dat die M30 deesdae in sommige gevalle deur die XM31 vervang word wat nie trosbomme bevat nie.

Verwysings wysig

  1. http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/7424347.stm
  2. http://news.sbs.com.au/worldnewsaustralia/campaigners_hail_cluster_bomb_treaty_547962
  3. https://web.archive.org/web/20080217001127/http://www.iht.com/articles/2007/12/07/europe/cluster.php Austria bans cluster munitions – International Herald Tribune
  4. Cluster munitions: ICRC calls for urgent international action
  5. "www.clusterbombs.org". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 16 Mei 2018. Besoek op 5 Augustus 2017.
  6. "argiefkopie". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 11 Oktober 2017. Besoek op 18 Augustus 2021.
  7. http://www.fas.org/man/dod-101/sys/land/m26.htm