Verwoerd-standbeelde

Verskeie stand- en borsbeelde is van eerste minister Hendrik Verwoerd in Suid-Afrika opgerig. Die meeste hiervan is sedert die Suid-Afrikaanse algemene verkiesing van 1994 afgebreek of verwyder. Verskeie hiervan is na Orania verskuif.

Dr. Hendrik Verwoerd, 6de Eerste Minister van Suid-Afrika

Verwoerd is waarskynlik die Suid-Afrikaanse eerste minister van wie die meeste afbeeldings gemaak is. Moontlike redes hiervoor is dat hy óf baie geliefd was óf dat dit ekonomies goed gegaan het in Suid-Afrika tydens sy premierskap en daar geld vir die maak van hierdie beelde was.[1]

Bloemfontein wysig

'n Standbeeld van Verwoerd het voor die gebou van die provinsiale administrasie in Bloemfontein gestaan (destyds die H.F. Verwoerd-gebou). Die standbeeld deur Gerhard de Leeuw was 15 voet hoog en het 1,6 ton geweeg.[2] Dit is in 1969 opgerig en in September 2004 verwyder. Die beeld is in 2006 aan die Erfenisstigting oorhandig.

Meyerton wysig

'n Borsbeeld voor die Midvaal Plaaslike Munisipaliteit in Meyerton. Die beeld is in Mei 2011 deur die DA-beheerde stadsraad verwyder. Dit was die laaste standbeeld van Verwoerd in 'n openbare ruimte buite die Afrikanerdorpie Orania, waar talle van sy stand- en borsbeelde tans gehuisves word.[3]

Verwoerd het die parlementêre verkiesing in 1958 as LV vir Heidelberg gewen. Meyerton was deel van dié kiesafdeling. In Januarie 1960 het hy as eerste minister van Suid-Afrika tydens die parlementsopening 'n volkstemming oor republiekwording uitgeroep. Die eerste openbare geleentheid wat Verwoerd ná dié aankondiging bygewoon het, is op Meyerton deur sowat 80 000 mense bygewoon.[4]

Pretoria wysig

Verwoerd se portret en marmerborsbeeld is, saam met dié van voormalige eerste ministers en presidente, uit die parlement verwyder.

Die granietborsbeeld deur Jo Roos wat sedert 1967 in die ingang van die H.F. Verwoerd-hospitaal gepryk het, is verwyder. Die hospitaal se naam is in April 1997 na die Pretoria Akademiese Hospitaal verander en is in 2008 na die Steve Biko-hospitaal hernoem. In 2008 is die beeld in Orania by die ingang na die Verwoerd-museum opgerig.

Die eertydse standbeeld voor die Hoërskool Hendrik Verwoerd in die Pretoriase Moot is ook na Orania gestuur.

Verwysings wysig