Willem van der Walt

Willem van der Walt is ’n bekroonde jeugverhaalskrywer. Hy skryf ook kortverhale, radiodramas en musiekspele.

Lewe en werk

Willem van der Walt se vader lees vir hom as klein kind reeds die mitologie van die Grieke en Romeine, wat sy verbeelding stimuleer. Hy gee vir baie jare onderwys in drama en taal. Hy is verbonde aan ’n Kaapstadse hoërskool en doseer ook aan die Tygerberg-kampus van Northlink College. Vir geruime tyd is hy betrokke by jeugteater in skole en hy tree ook as akteur op die professionele verhoog op. By die Kaapstad Boekefees van 2006 bied hy ’n werkwinkel aan oor “Literature and healing”, oor hoe letterkunde sielkundige wonde kan help genees. Vir ’n jaar gee hy ook Engels onderwys in Suid-Korea, terwyl hy in Suid-Afrika private lesse in Engels as vreemde taal gee. As gekwalifiseerde toergids bied hy toere deur die Wes-Kaap aan, waar die toer verpersoonlik word na gelang van die toeriste se belangstellings. Hy woon in Kaapstad.

Skryfwerk

Van kleinsaf vertel hy stories aan sy maats en wanneer hy twaalf jaar oud is wen hy ’n prys vir een van sy opstelle. Hy lewer belangrike werk vir die jeug. “Ragtime en rocks” ondersoek tienerliefdes, dwelmmisbruik en bendegeweld op die Kaapse Vlakte. Ilhaam is ’n tienermeisie, vasgevang saam met mense wat haar dwing om keuses te maak waarvoor sy nie regtig lus is nie. Gareth is die snaaksste ou in Ilhaam se skool en toe hy haar vra om uit te gaan is sy in die wolke. Sy hou nie veel van die wilde partytjies smiddae na skool as die hele klomp na Damian se huis gaan nie, maar sy glo in Gareth se liefde vir haar, al gebruik hy dwelms saam met sy maats. Sy kan in elk geval nie oordeel nie, want sy het na al die jare uitgevind haar pa was nooit vir ’n jaar oorsee toe sy klein was nie, hy was in die tronk saam met ander bendelede vir dwelms smokkel. Die konflik tussen fundamentele Moslem-families en diegene wat minder dogmaties is, vorm ’n sterk newe-tema in hierdie boek. “Ragtime en rocks” verower in 2004 die Scheepers-prys en die M.E.R.-prys vir Jeugliteratuur.

Hy skryf ook die Engelse jeugverhale, “Lost boys” en “Heist wind”. “Lost boys” beskryf die wroeging van Jan, ’n voormalige lid van die Lost Boyz-bende, wat Maatskaplike Werk op universiteit studeer en nuwe vriende maak. Sy lewe word omgekeer wanneer hy ’n weggegooide baba wil behou en sy bloedbroers hom aansê om te kom help met die opkomende bendegevegte. Hierdie boek word in 2007 ingesluit in die IBBY (International Board on Books for Young People) se lys van 100 Verteenwoordigende Suid-Afrikaanse boeke vir Kinders en Jongmense. “Heist wind” is die verhaal van Branson, ’n gewone kind van ’n township in Kaapstad. Hy kom in die versoeking om deel te neem aan ’n rooftog, waaruit hy soveel as R400 000 kan maak. Met hierdie geld kan hy soveel dinge doen wat hy andersins net van kon droom. Deelname aan ’n rooftog is egter groot probleme. Dit is baie gevaarlik, wat selfs sy lewe kan kos, en ook lei tot sy afdwaling van die dinge waarin hy glo.

Hy skryf ook kortverhale. “My mother is a crocodile and other surprises” bevat diverse verhale wat wissel van gewoon tot surrealisties, met die titelverhaal wat paranoia uitbeeld. Ander verhale is “Melani” oor iemand wat ’n identiteit op die internet fabriseer; “Flight” vertel van ’n Amerikaanse loods wie se vliegtuig tydens die Golfoorlog oor die woestyn neergeskiet word, terwyl hy besef dat die vyand hom sal vind;  “Spinach” se tema is die ervarings van ’n jong kind wat gekonfronteer word deur sy ouers se kompromislose benadering tot kinders grootmaak; “The Black Glove” ondersoek die krag van liefde wanneer dit op die grens van lewe en dood beweeg; “Understanding Glass” ondersoek huweliksonmin aan die hand van die vergelyking met ’n by wat agter ’n deurskynende glas vasgevang is;  “Hofmann” is outobiografies en vertel van die versoening met ’n vyand na die verloop van ’n lang tyd; “The Sculptor” vertel van ’n kunsterapeut wat in die tronke werk se herontmoeting met ’n talentvolle gevangene na sy vrylating;  “Dust” is ’n essay oor die aard van stof; “Kassiem, Nazeema and the Devil” is ’n verhaal oor denkbeeldige ontrouheid in ’n verhouding wat in Kaapstad afspeel; “Mr Lucien and the Cinematograph” ondersoek die spanning tussen die teater en die pas-ontdekte rolprentkuns aan die begin van die twintigste eeu; “Return” ondersoek die keuses wat ’n man maak voor sy reinkarnasie op die aarde; “The Paper Boat” se tema is ’n vrou se groeiproses in en na haar onderdrukte verhouding met ’n man, vanaf ontnugtering tot ’n gevoel van vryheid; en “Ady” beskryf die proses van keuse vir ’n jong dogter tussen haar vriend en haar denkbeeldige vriend. “Prometheus 999” is ook ’n bundel kortverhale met diverse temas, wat insluit die figuurlike mure wat tussen ouers en kinders vorm; die valse voorwendsels van die avant-garde en ’n besoek aan ’n sielsieke-inrigting. Sommige verhale is snaaks, ander treurig. “Fifty by fifty” is ’n bundel met flits-sages (vyftig-woord prosas).  Baie van sy kortverhale (hoofsaaklik in Engels geskryf) word oor die senders van die Suid-Afrikaanse Uitsaaikorporasie (SABC) voorgelees.

“Stories for healing” is ’n kortverhaalbundel met verhale oor heling. Die verhale behandel verskeie verskillende situasies en bevat belangrike insigte. Dit kan gebruik word in ’n skoolopset om kinders met probleme te help, maar is ook nuttig vir terapie vir volwassenes, en kan in groepe of een-tot-een basis benut word. “How to play the sand” beskryf die prosesse en die terapeutiese waarde daarvan om met sand te speel.

Sy ander skryfwerk sluit in radiodramas en musiekspele. Sy musiekspele “Kaapse Blues” en “Jonah” (’n kortspel gebaseer op die Bybelverhaal) word onderskeidelik in 2003 en 2005 by die Grahamstad Nasionale Kunstefees opgevoer. Hy skryf ook die musiekspele “Gideon” (’n kortspel gebaseer op die Bybelverhaal van hierdie skeptiese rigter); “Animals” (gebaseer op George Orwell se “Animal farm”; en “In die land van die blindes” (’n vrye verwerking van die kortverhaal van H.G. Wells). Laasgenoemde is die verhaal van die berggids uit Peru, Nuñez, wat tydens ’n storm in die Andes-gebergtes van sy groep wegdwaal en by die legendariese land van die blindes aankom. Weens ’n ongewone siekte is alle inwoners blind gelaat. Hy raak verlief op die jong vrou Medina, wat kritiek van die inwoners ontlok. In hierdie stuk ondersoek hy onder andere die rol van die enkeling teenoor die samelewing, xenofobie en die rol van tradisie teenoor vernuwing. “Twee-kamer god” is ’n eenbedryf. “Edge of silence” is ’n radiodrama oor die eerste mens in die ruimte, wat in Oktober 1986 die eerste keer deur die Engelse Diens van die SABC uitgesaai is. Dit word in 1991 genomineer vir die toekenning as beste teks en word verskeie kere heruitgesaai. Die Engelse “Mwindo” wen die toekenning as die beste produksie van die jaar op die SABC. Die Nyanga-stam van die Kivu-Provinsie in die Kongo voer jaarliks die epos van Mwindo op, wat die verhaal vertel van die towerkind wat die koninkryk van sy vader sal erf. Dit is in wese ’n oproep aan ouer mense om die jonger generasie heelhartig te aanvaar. Die stuk bevat vele dans- en musiekkomponente.

Hy skryf ook lirieke en het verskeie ongepubliseerde bundels met hoofsaaklik blues-lirieke.

Publikasies

Jaar	Publikasies
1998	Lost boys
2000	Heist wind
2003	Ragtime en rocks
2012	My mother is a crocodile and other surprises
	Prometheus 999
	Stories for healing
2013	Fifty by fifty
	How to play the sand
2014	Van Manenberg, met liefde

Bronnelys

Boeke

• Van Coller, H.P. (red.) “Perspektief en Profiel Deel 3” Van Schaik-Uitgewers Pretoria Eerste uitgawe 2006

Tydskrifte en koerante

• Pienaar, Ada “Gekritiseerde boek wen prys” “Volksblad” 22 Mei 2004

Internet

• LitNet: http://www.litnet.co.za/author/willem-van-der-walt/
• Willem van der Walt: https://willemvanderwalt.wordpress.com/