Zograf-klooster

Die Sint Joris die Zograf-klooster is ’n Bulgaarse klooster op Berg Athos in Griekeland. Dit word ook net die Zograf-klooster (Bulgaars: Зографски манастир; Grieks: Μονή Ζωγράφου, Moní Zográphou) genoem. Daar is tans sowat 15 monnike.

Die klooster is in die laat 9de of vroeë 10de eeu gestig deur drie Bulgare van Ohrid. Dit is genoem na die 13de- of 14de-eeuse Ikoon van Sint Joris bekend as Sint Joris die Zograf (Светѝ Гео̀рги Зогра̀ф). Dié naam kom van die geloof dat die ikoon homself geskilder het op ’n voorbereide doek (zograf(os) in Grieks beteken "skilder").

Geskiedenis

’n Bladsy uit die Codex Zographensis.

Die vroegste bewyse van die klooster se bestaan dateer uit 980 n.C. Tydens die Middeleeue is die klooster ruimhartig ondersteun deur die Bulgaarse heersers, soos Iwan Asen II en Iwan Aleksander, omdat dit ’n saak van trots was dat Bulgarye ’n klooster op Berg Athos het. Die klooster het ook grond van Bisantynse keisers soos Leo VI die Wyse en Serwiese heersers gekry.

Die Zograf-klooster is in 1275 geplunder en afgebrand deur Kruisvaarders onder bevel van die Bisantynse keiser Michael VIII Paleologus, en 26 monnike is vermoor. Die rede vir die aanval was die teenstand van die monnike op Berg Athos teen die samesmelting van die oostelike en die westelike kerk, wat die keiser om politieke redes gesteun het. Omdat die keiser nie die Griekse monnike wou aanval nie omdat dit sy eie mense sou kwaad maak, het hy die Slawiese monnike aangeval. Die monnike wat vermoor is, word op 10 Oktober (Nuwe Styl: 23 Oktober) in die Oosters-Ortodokse Kerk gedenk as martelaars.

Katalaanse huursoldate het die kloosters twee jaar lank (van 1307 tot '09) aangeval, geplunder en verwoes. Van die 300 kloosters op Berg Athos was daar aan die begin van die 14de eeu net 35 oor. Dié kloosters het gou herstel met die steun en geldelike hulp van die heersers van die Paleologus-dinastie en die prinse van die Donou-vorstedomme. Die Zagrof-klooster se geboue is in die laat 13de eeu gerestoureer danksy die finansiële hulp van keiser Andronikus II Paleologus. Die klooster het ook grond gekry in verskeie lande, maar het net dié in Griekeland behou.

Die huidige geboue dateer uit die 18de eeu. Die suidelike vleuel is in 1750 gebou, die oostelike vleuel in 1758, die klein kerk in 1764 en die groot kerk in 1801. Die noordelike en die westelike vleuel dateer uit die tweede helfte van die 19de eeu, en grootskaalse restourasiewerk en die bou van ’n kloktoring is in 1896 voltooi.

Kultuurskatte

Onder die talle relieke an ander heilige voorwerpe in die klooster is die Ikoon van die Akatistos, waarvan die feesdag 10 Oktober (Nuwe Tyd: 23 Oktober) is.

In die biblioteek is talle Middeleeuse manuskripte, wat tot uit die 14de eeu dateer, asook sowat 10 000 gedrukte boeke. Twee Middeleeuse koninklike handveste, die Zograf-handves en die Rila-handves, is ook in die bibioteek ontdek.

Nog ’n belangrike manuskrip wat in 1843 daar ontdek is, is die Codex Zographensis, ’n Evangelieboek in die Glagolitiese skrif wat uit die 10de of 11de eeu dateer.