Altydgedacht

Altydgedacht is een van die oudste wynlandgoedere in die Kaap wat teen die vrugbare hellings van die Tygerberg net buite Durbanville in die provinsie Wes-Kaap geleë is. Die plaas, wat oorspronklik as De Tygerbergen bekendgestaan het, het sy huidige naam in 1826 gekry. Dit is sedert 1852 in besit van die Parker-familie wat hier wyne van oorsprong produseer. Sedert 1985 word die wyne ook onder die wyngoed se eie etiket gebottelleer, waaronder bottelgefermenteerde vonkelwyn en portwyn.

Etimologie

Die plaas is oorspronklik De Tygerbergen genoem, afgelei van die 17de eeuse Nederlandse term tyger waarmee die vroeë setlaars aan die Kaap na luiperde verwys het. Die plaasnaam was blykbaar 'n sinspeling op die bont vlekke wat destyds gedurende warm somermaande in die Tygerberg se fynbos waargeneem is. Daar word aangeneem dat die vlekke deur termietheuwels veroorsaak is wat aan die plantegroei in hul onmiddellike omgewing 'n afwykende kleur gee.

Geskiedenis

Die eerste eienares van die plaas was Elsje van Suurwaarde, die eggenote van 'n amptenaar in diens van die Verenigde Oos-Indiese Kompanjie (VOIK) wat haar grondtitel in 1698 uit die hand van goewerneur Simon van der Stel ontvang het. Haar man is, net soos ander VOIK-amptenare, nie toegestaan om self grond te besit nie. Elsje het haar naam aan die Elsieskraalrivier en die voorstad Elsiesrivier in Kaapstad verleen. Ná haar afsterwe het die plaas verskeie kere van eienaar gewissel.

Vroeg in die 19de eeu was die plaas in besit van die Liesching-familie wat hier in 1816 as gashere vir Napoléon Bonaparte se sekretaris, graaf Emmanuel-Augustin-Dieudonné-Joseph de Las Cases (1766–1842), opgetree het. De Las Cases, wat onder Napoléon as vlootoffisier en staatsman gedien en die afgedankte keiser agttien maande lank in sy ballingskap vergesel het, het drie maande op die landgoed deurgebring terwyl hy vir 'n skip gewag het wat hom na Europa sou terugneem. Blykbaar het die Britse koloniale bewind aan die Kaap daarop aangedring dat hy die kolonie moes verlaat – veral uit vrees vir 'n Franse komplot om Napoléon uit sy ballingskap op die Suid-Atlantiese eiland Sint Helena te bevry.

In sy dagboek beskryf De Las Cases hoe hy na die "laaste uithoek van die beskaafde wêreld" in "die woestyn van die Tygerberg" verban is. Nogtans het hy sy verblyf geniet, soos uit ander inskrywings blyk, veral vanweë die aangename geselskap van sy Kaapse gashere.

In 1852 is die wynplaas deur George Francis Parker, 'n Kaapse koopman van Britse afkoms, gekoop. Parker het in 1819 in die ouderdom van 19 saam met sy ouers en twee broers aan die Kaap aangekom, saam met ander groepe setlaars wat deur die Britse regering na die kolonies aan die suidpunt van Afrika en in Australië gestuur is. Terwyl die res van sy gesin hulle uiteindelik ook in Australië gevestig het, het George Francis Parker aan die Kaap gebly.

Vyf generasies van Parkers het die wynplaas Altydgedacht sindsdien bestuur en verder uitgebrei. Dit is tans in besit van die wynmakerbroers John en Oliver Parker.

Boukuns

Die oorspronklike plaashuis het lankal verdwyn, maar die historiese plaas se wit geverfde ringmure, slaweklok en buitegeboue het bewaar gebly. Altydgedacht se wynkelder dateer uit die vroeë 18de eeu en is een van die oudstes in die land wat steeds in gebruik is.