Barnsteenkus

Die Barnsteenkus is 'n kusstrook aan die Oossee noordwes van Kaliningrad (Koningsberg in die voormalige Oos-Pruise, tans in die Russiese eksklawe Oblast Kaliningrad geleë) wat vanweë sy beduidende barnsteen-voorkomste só vernoem is. Barnsteen word hier in dagmynbou ontgin.

Barnsteen-oopmyn (Karrjer Jantarna) in Jantarnii (Russies "uit barnsteen", vroeër Palmnicken), Oblast Kaliningrad. Die plaaslike mynbou is in 2002 gestaak

Die gebied het reeds in die antieke tydperk as 'n belangrike verskaffer van barngesteen bekend gestaan – die Romeinse skrywer Tacitus verwys in een van sy hoofwerke, Germania, na die Aesti, 'n inheemse volk wat met barnsteen (Latyns: glesum) handel gedryf het.

In Duitsland kom barnsteen veral in die Mark Brandenburg, byvoorbeeld in die gebied tussen Berlyn en Szczecin naby die huidige Natuurpark Barnim en naby die stad Eberswalde voor. In teenstelling met Oos-Pruise is hierdie barnsteen-voorkomste toevallig ontdek toe in die plaaslike geologiese Oerstroomvallei, wat miljoene jare gelede suid van die Duitse Oosseekus tot by die huidige Poolse stad Toruń geloop het, damme en kanale aangelê is. Argeoloë neem aan dat naby die huidige grens met Pole 'n handelsplek vir barnsteen ontstaan het. Die edelstene is vermoedelik as gevolg van tektoniese prosesse uit die noorde na hierdie gebied verskuif.

Die handelsroetes vir barnsteen, wat as sieraad, wierook en geneesmiddel gewild was, staan as Barnsteenroete bekend en het vanuit Noordoos-Europa deur Oostenryk tot in die Mediterreense lande, veral die Adriatiese kus, geloop. 'n Westelike vertakking het vanuit Hamburg na Marseille gelei. By die kruispunte van hierdie roetes met beduidende handelspaaie (byvoorbeeld naby die Weichsel- en Donou-riviere) het al vroeg handelsplekke ontstaan. Die Romeine het sommige van die geskiedkundige roetes in die gebied van die huidige Neder-Oostenryk sowat 2 000 jaar gelede tot vaste paaie uitgebou.