Belydenis van Belhar
Die Belharbelydenis is 'n Christelike geloofsdokument wat oorspronklik in Afrikaans geskryf is en deur die sinode van die Nederduitse Gereformeerde Sendingkerk in Suid-Afrika in 1986 as geloofsbelydenis aangeneem is.
Die belydenis is vernoem na Belhar, 'n voorstad van Bellville, Suid-Afrika, waar die algemene sinode van die NGSK in 1982 gehou is.
Agtergrond
wysigDie Belharbelydenis is in 1982 opgestel deur 'n kommissie van die Sinode van die (destydse) NG Sendingkerk. Lede van die kommissie was o.a. dr. Allan Boesak, prof. Dirkie Smit, prof. Jaap Durand en ds. Gustav Bam. Die konsep-belydenis wat aan die sinode voorgelê is, is deur prof. Smit op skrif gestel, vandaar die wanopvatting dat hy die outeur van die belydenis is.
Daar was in hierdie vergadering ook besware teen die opstel van die belydenis, en daarom is besluit om tot en met die volgende sinodesitting (1986) eers die belydenis aan gemeentes bekend te maak en te verduidelik. In 1986 is die konsepbelydenis aanvaar as belydenisskrif.
Toe die NGSK, die NGKA en die EGKA in 1994 saamgesmelt het om die Verenigende Gereformeerde Kerk van Suidelike Afrika (VGKSA) te vorm, het die nuut gevormde kerkverband die Belharbelydenis as een van sy amptelike geloofsdokumente aangeneem.
Opsomming
wysigDie Belharbelydenis bestaan uit vyf artikels, waarvan artikels 2-4 die kern vorm. Dit handel oor eenheid, versoening en geregtigheid. Die belydenis bevat die geloofskreet van gelowiges uit 'n tyd van groot krisis en beproewing in die Suider-Afrikaanse samelewing.
Die belydenis is saam met 'n begeleidende brief versprei, en die twee behoort eintlik sáám gelees word, hoewel die belydenis dikwels op sy eie versprei word.
Kerkeenheid
wysigDie belydenis was 'n direkte oorsaak van die vereniging van drie sinodes van die familie van Nederduitse Gereformeerde Kerke in Suid-Afrika in 1994, naamlik die Nederduitse Gereformeerde Sendingkerk (NGSK), die Nederduitse Gereformeerde Kerk in Afrika (NGKA) en die Evangelies Gereformeerde Kerk in Namibië (EGKA). Die nuwe denominasie heet die Verenigende Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika (VGKSA).
Die politieke en ekumeniese omstandighede waarbinne die belydenis opgestel is, veroorsaak dat daar sterk positiewe sowel as negatiewe emosies rondom hierdie belydenis bestaan. Dit het dikwels 'n stremmende invloed op die herenigingsproses wat tans aan die gang is tussen die lede van die familie van NG Kerke in Suid-Afrika en Namibië.
Tot onlangs was dit een van die VGKSA se vereistes vir eenheid met die NGKSA dat die NGKSA die Belharbelydenis as 'n amptelike geloofsdokument aanvaar wat deur al sy lede aanvaar moet word. Een kompromis wat deur die NGKSA voorgestel is, is dat huidige lede van die NGKSA nie die belydenis hoef aan te neem nie, maar dat enige nuwe lede wel die belydenis sou moes aanneem. Tans is daar slegs logistieke struikelblokke vir totale kerkeenheid van die genoemde drie kerke.
Die NGKSA se posisie
wysigDie NGKSA se posisie oor die Belharbelydenis het oor die jare heelwat verander. Aanvanklik het die NGKSA die belydenis totaal verwerp as politieke dokument of as standpunt van sogenaamde bevrydingsteologie. Later het die NGKSA bevestig dat die inhoud van die belydenis waar is, mits verwysings in die belydenis na "die armes" beskou word as verwysings na individuele mense met min besittings en nie na 'n sekere groep mense of 'n sekere etniese groep nie. Meer onlangs het die NGKSA die belydenis geheel en al as waarheid aanvaar, maar dit tog nie goedgekeur as amptelike geloofsdokument nie.
'n Amptelike opname in die NGKSA het in 2007 aangetoon dat hoewel 68% van predikante ten gunste van kerkeenheid met die VGKSA is, slegs 48% van hulle bereid is om die Belharbelydenis as amptelike belydenisskrif te aanvaar. In 2004 was 52% bereid om dit te aanvaar.[1]
Besware teen die belydenis
wysigVan die besware wat teen die belydenis geopper word sluit in:[2]
- Die belydenis is nie opgestel uit 'n teologiese worsteling met die Skrif nie, maar uit 'n politieke en sosiaal maatskaplike stryd van 'n groep mense.
- Die Belhar-belydenis is sterk beïnvloed deur drukgroepe uit die bevrydingsteologie (dit is dus in sonde ontvang en gebore).
- Die Belhar-belydenis deel nie die kenmerke van die ware gereformeerde belydenisskrifte nie.
Verwysings
wysig- ↑ Net 48% van leraars wil Belhar aanvaar, JOHANNES DE VILLIERS, http://www.dieburger.com/Stories/News/15.0.3213042199.aspx
- ↑ Belhar moes ou SA bestel verdag maak, Beeld, 8 Februarie 2012
Eksterne skakels
wysig- Amptelike teks van die Belharbelydenis en die Begeleidende Brief[dooie skakel]
- 1986-weergawe van die Belharbelydenis[dooie skakel]
- Kommentaar op die belydenis in Afrikaans, Engels en Xhosa Geargiveer 9 Oktober 2007 op Wayback Machine
- Verenigende Gereformeerde Kerk in Suidelike Afrika
- Nederduitse Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika
- Besprekingsblad oor Belhar vandag Geargiveer 14 Maart 2016 op Wayback Machine