Bortle-skaal

Die Bortle-donkerlugskaal (gewoonlik bloot die Bortle-skaal genoem) is 'n numeriese skaal met nege vlakke wat die helderheid van die naglug op 'n spesifieke plek meet. Dit dui die sterrekundige sigbaarheid van hemelligame en die ontwrigting deur ligbesoedeling aan. Die amateursterrekundige John E. Bortle het die skaal geskep en dit in die uitgawe van Februarie 2001 van die tydskrif Sky & Telescope gepubliseer om sterrekykers te help om die donkerte van die lug op 'n plek te bepaal, en tweedens om die donkerte op verskillende plekke te vergelyk.

'n Voorstelling van die Bortle-skaal.

Die skaal wissel van klas 1, die donkerste terrein op Aarde, tot klas 9, die naglug in stede. Dit gee verskeie kriteria vir elke vlak bo die beperkende magnitude vir die blote oog (naked-eye limiting magnitude, of NELM). Die akkuraatheid en gebruik van die skaal is in 2014 in navorsing bevraagteken.

Die tabel hier onder som Bortle se beskrywings van die klasse op. Tussen sommige klasse kan daar 'n drastiese verskil wees.

Tabel van donkerlugklassifikasies

Klas	Titel	NELM	Gem. SQM mag/boogsek.2	Beskrywing
1	Uitstekende donkerlugterrein	7,6-8,0	21,76-22,0	die sodiaklig is sigbaar en kleurryk die gegenschein is geredelik sigbaar die Skerpioen- en Boogskutterstreke van die Melkweg gooi duidelike skaduwees baie sterrebeelde, veral die dowweres, is skaars herkenbaar tussen die groot aantal sterre baie Messier-voorwerpe en bolswerms kan met die blote oog gesien word M33 (die Driehoeksterrestelsel) kan met die blote oog gesien word
2	Tipiese ware donker terrein	7,1-7,5	21,6-21.75	die sodiaklig is gelerig en helder genoeg om met dagbreek en skemer skaduwees te gooi die gegenschein is sigbaar wolke is net sigbaar as donker "gate" teen die lug Die silhoeët van die omgewing is skaars sigbaar teen die lug baie Messier-voorwerpe en bolswerms kan met die blote oog gesien word M33 kan maklik met die blote oog gesien word
3	Plattelandse lug	6,6-7,0	21,3-21,6	die sodiaklig is voortreflik in die herfs en lente, en kleur is steeds sigbaar 'n mate van ligbesoedeling is by die horison sigbaar wolke is verlig naby die horison, maar donker bo die kop nabygeleë gebiede is effens sigbaar M15, M4, M5 en M22 kan met die blote oog gesien word M33 kan gesien word terwyl direk daarna gekyk word
4	Helder platteland	6,3-6,5	20,8-21,3	die sodiaklig is steeds sigbaar, maar strek nie met dagbreek of skemer halfpad na die senit nie streke van ligbesoedeling is in verskeie rigtings sigbaar wolke is verlig in die rigting van die ligbronne, maar donker bo die kop die omgewing is duidelik sigbaar, selfs op 'n afstand die Melkweg lyk steeds indrukwekkend, meer ontbreek detail M33 kan moeilik gesien word: met die blik afgewend en net as dit hoog in die lug sit
4,5	Halfvoorstedelike/ oorgangslug	6,1-6,3	20,3-20,8	wolke het 'n gyserige gloed by die senit en lyk helder in die rigting van een of mer prominente stadsligkoepels die Melkweg is net vaagweg sigbaar: 10-15 grade bo die horison. Die Groot Rif kan op 'n donker nag bo die kop gesien word.
5	Voorstedelike lug	5,6-6,0	19,25-20,3	die sodiaklig kan op die beste nagte in die herfs en lente net hier en daar effens gesien word ligbesoedeling is sigbaar in die meeste of alle rigtings wolke is merkbaar helderder as die lug die Melkweg is onsigbaar naby die horison en lyk uitgewas bo die kop
6	Helder voorstedelike lug	5,1-5,5	18,5-19,25	die sodiaklig is onsigbaar ligbesoedeling laat die lug binne 35° van die horson af gryswit gloei wolke op enige plek in die lug lyk taamlik helder die omgewing kan maklik gesien word die Melkweg is net naby die senit sigbaar M33 kan nie gesien word nie, en M31 net effens
7	Voorstedelik/stedelik/ oorgang	4,6-5,0	18,0-18,5	ligbesoedeling maak die hele lug liggrys sterk ligbronne is in alle rigtings sigbaar wolke is helder verlig die Melkweg is amper of heeltemal onsigbaar M31 en M44 kan deur ervare kykers net effens gesien word, sonder enige detail
8	Stadslug	4,1-4,5	<18,0	die lug is liggrys of oranje – 'n mens kan maklik lees die sterre van bekende sterebeelde kan moeilik of glad nie gesien word nie M31 en M44 is op goeie nagte skaars sigbaar
9	Middestad	4,0		die lug is helder verlig baie sterre van sterrebeelde en baie dowwer sterrebeelde is onsigbaar die enigste Messier-voorwerp wat met die oog gesien kan word, is die Plejades die enigste voorwerpe wat gesien kan word, is die Maan, die planete, helder satelliete en 'n paar van die helderste sterreswerms

Skakels

• Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.