Bybelse gids - Samuel
| Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
Samuel gee sy naam aan die boeke 1 en 2 Samuel, nie as skrywer nie, maar as die oorheersende figuur van die 1ste hoofstukke en die "koningmaker" van Israel wat, in opdrag van God, Saul en daarna Dawid as koning gesalf het.
Die historikus kon maklik sy materiaal verkry het uit Samuel se eie geskrifte[1] en die geskrifte van die profete na hom[2]. Hy het beslis sommige van Dawid se gedigte geken want hy haal daaruit aan[3].
Wanneer God in die Ou-Testament 'n besondere doel vir 'n persoon het, is daar gewoonlik iets besonders omtrent sy geboorte. Soos Sara en Rebekka in die Ou-Testament en Elisabet in die Nuwe-Testament, het Hanna die smart van kinderloosheid ondervind. Soos Isak, Jakob en Johannes die Doper, was Samuel God se antwoord op baie jare van gebed. Elkeen van hulle het 'n spesiale rol in die groot plan van God gehad. Toe God aan Hanna die seun gegee het waarna sy so uitgesien het, het Hy ook aan Israel die laaste en die grootste van al die rigters gegee, en die eerste (na Moses) van die groot profete, die man wat die tydperk van die konings sou inlui.
Silo[6]: die sentrum van aanbidding in die tyd van die rigters; die plek waar Josua die tabernakel opgerig het[7] (die eintlike "tempel" - vers 9 - is nie voor die tyd van Salomo gebou nie.)
Hanna se lofsang vind in die Nuwe-Testament weerklank in die lied van Maria[9]. In die spieël van haar eie ondervinding sien Hanna die weerkaatsing van al die wondere van die Goddelike wese. God het haar laat lot verander. Peninns spot nie meer nie. Die leegheid, droefheid en skande maak plek vir lewe, vreugde en eer. En wat God vir een kan doen, kan Hy vir sy hele volk doen.
Die priesters was geregtig op 'n deel van die offerande[11], maar wat hier gebeur is 'n oortreding van die wet. Eli se seuns neem die beste deel voordat die offerande nog aan God gegee is. En hulle bring prostitusie in die aanbidding van God, soos in die Kanaänitiese godsdiens. Na sy dood sal die twee die geestelike leiers van die volk wees - en al wat Eli doen is om met hulle te praat. Die voorspelling van die man van God[12] word bewaarheid toe Eli se seuns in die slag van Afek sneuwel[13]. In die tyd van Dawid gaan die priesterskap oor van Eli se familie na die van Sadok[14].
In die vroeë oggend ure (voordat die olie van die lamp op was soos die geval teen dagbreek sou wees), terwyl hy naby die ark aan diens was, hoor Samuel God die eerste keer met hom praat - 'n oordeelsboodskap oor Eli. Van nou af is Samuel die boodskapper van God, en die hele volk weet dit - vanaf Dan in die verre noorde tot by Berseba in die suide op die rand van die woestyn.
Twintig jaar het verloop en daar is 'n opregte terugkeer tot God. Die afgode Baäl en Astarte, Kanaänietiese vrugbaarheidsgode word verwoes en samuel rigter en godsdienstige leier, in die plek van Eli, lei die volk in 'n daad van berou en reiniging. Onmiddellik volg die toets. Die Filistyne ruk op en God gebruik die geleentheid om te toon wat hy sal doen vir 'n volk wat op hom vertrou. Israel is net nodig vir die afrondingswerk. Die naam van 'n plek waar voorheen 'n nederlaag gelei is[17] word gekies om die nuwe oorwinning te gedenk[18] dit is die hulp van God wat so 'n merkwaardige ommeswaai moontlik maak.
So lank Samuel geleef het[19]: dit sluit die grootste gedeelte van Saul se bewind in. Die oorlog het voortgeduur, maar Saul en Dawid het die Filistyne op 'n afstand gehou tot met die groot slag van Gilboa toe Saul en Jonatan gesneuwel het.
Die Filistyne is verslaan en het nie weer in dievgebied van Israel gekom nie. Die Here was teen die Filistyne so lank as Samuel geleef het. Die stede wat die Filistyne van Israel afgevat is, is deur Israel herower, van Ekron af tot by Gat. Israel het sy gebied uit die mag van die Filistyne bevry.
Verder was daar vrede tussen Israel en die Amoriete.
Samuel was sy lewe lank 'n leier in Israel. Hy het tyd tot tyd rondgegaan, by Bet-El, Gilgal en Mispa. By al hierdie plekke het hy Israel se hofsake verhoor. Daarna het hy weer na Rama gegaan waar sy huis was, en ook daar het hy Israel se hofsake verhoor. Hy het daar vir die Here 'n altaar gebou.
Die geskiedenis herhaal homself in die geval van Samuel se seuns. Hulle is nie veel beter as die seuns van Eli nie. Dit gee aan die volk 'n maklike verskoning om te vra vir 'n koning soos hulle buurvolke het. Samuel waarsku hulle teen die prys wat betaal moet word. Soos vir hulle buurstate sal 'n koning ook vir hulle diensplig, dwangarbeid, belasting en verlies van persoonlike vryheid beteken. Maar self dit skrik hulle nie af nie.
'n Soektog na verlore donkies van alle dinge, bring die toekomstige koning van Israel uit Gibea na Ramma en lei tot die ontmoeting met Samuel. Die hele Istrael ken die profeet behalwe, so lyk dit, die jong man uit die platteland. Die olie sonder saul af vir sy hoë amp. Die vervulling van Samuel se voorspelling in soveel besonderhede verseker Saul van die profeet se gesag. Saul gaan as 'n nuwe mens huis toe.
Samuel was nog altyd bewus van die gevare van 'n monargie [24]uit 'n politieke oogpunt was dit ongetwyfeld 'n wyse besluit om 'n koning te kies. Uit 'n godsdienstige oogpunt was dit 'n stap in die verkeerde rigting; 'n stap weg van die ideaal dat God alleen Koning van Israel is. En as God nie meer die Koning van sy volk is nie, sal sowel die volk as die monargie ten gronde gaan.
Die Filistyne trek op teen Israel en Israel is baie bang. Baie van die soldate kruip weg en ander dros. Samuel het met Saul ooreengekom om 'n sekere tyd Saul te ontmoet en die brandoffers aan God te bring.
Toe Samuel laat is en van die soldate dros, besluit Saul om self die brandoffer te bring, wat net profete en priesters mag doen.
Net toe Saul die branoffer gebring het, kom Samuel daar aan. Samuel kondig God se oordeel oor Saul se koningskap aan en laat Saul weet dat sy koningskap aan iemand anders gegee gaan word.
Hierdie keer is Saul se ongehoorsaamheid opsetlik. Hy word as koning deur God verwerp, en Samuel besoek hom nie meer in 'n amptelike hoedanigheid nie. Die profeet het die moeilikheid voorsien en hy kon hom verlustig het Saul se val, in plaas daarvan gaan hy bedroef huistoe.
Soos Saul voor hom, ontvang Dawid geestelike krag saam met die salwing. God kies weereens sy man en berei hom voor lank voordat hy 'n nasionale figuur word.
Samuel is oorlede en die hele Israel het bymekaargekom en oor hom gerou. Hulle het hom begrawe by sy huis in Rama.
Sien ook
wysigVerwysings
wysig- ↑ 1 Sam. 10:25.
- ↑ 1 Kron. 29:29.
- ↑ 2 Sam.1:19-27; 22:2-51; 23:1-7.
- ↑ 1 Sam. 1-3.
- ↑ 1 Sam. 1.
- ↑ Vers 3.
- ↑ Jos. 18:1.
- ↑ 1 Sam. 2:1-10.
- ↑ Luk. 1:46-55.
- ↑ 1 Sam. 11-36.
- ↑ Kyk Num. 18:8-20; Deut. 18:1-5.
- ↑ Verse 27-36.
- ↑ 1 Sam. 4:11.
- ↑ 2 Sam. 8:17.
- ↑ 1 Sam. 3.
- ↑ 1 Sam. 7:2-17.
- ↑ 1 Sam. 4:1.
- ↑ 1 Sam. 7:12.
- ↑ 1 Sam. 7:13.
- ↑ 1 Sam. 7:13-17.
- ↑ 1 Sam. 8.
- ↑ 1 Sam. 9-10:16.
- ↑ 1 Sam. 12.
- ↑ 1 Sam. 8, 10:17ev.
- ↑ 1 Sam. 13-14.
- ↑ 1 Sam. 15.
- ↑ 1 Sam. 16:1-13.
- ↑ 1 Sam. 25:1.
Bronne
wysig- Die Bybel nuwe vertaling Bybelgenootskap van SA
- Handboek by die Bybel David en Pat Alexander et al Lux Verbi.