Dietse Kinderfonds

Die Dietse Kinderfonds (DKF) het na die Tweede Wêreldoorlog 'n klein groepie Duitse weeskinders na Suid-Afrika gebring. Hulle het as volwassenes 'n beduidende bydrae tot hul nuwe vaderland gelewer.

Agtergrond

Die DAHA (Deutsch Afrikanischer Hilfsausschuss) en die VNLK (Vrouenoodlenigingskomitee) onder beskerming van die Broederbond het tussen 1945 en 1957 'n kwartmiljoen pond ingesamel om noodlenigingswerk in die na-oorlogse Duitsland te onderneem. Prominente lede van hierdie groep het op 'n voorstel van mev. Nellie Liebenberg die DKF gestig met die doel om 10 000 oorlogswesies na Suid-Afrika te bring.

Motief

Aan die eenkant was die oogmerk met die skema humanitêr, maar ook om ereskuld te delg vir die Duitse steun tydens en na die Tweede Vryheidsoorlog. 'n Derde, maar dalk in die destydse tydgees die belangrikste, was om die Afrikanervolk te versterk. Van Afrikanerkant was die voorwaardes dat die kinders gesond, Protestant, suiwer Duits en tussen 3 en 8 jaar oud moes wees.

Probleme

Die Afrikaner-nasionaliste was baie opgewonde oor die plan, maar die Smuts-regering was van mening dat die projek probleme kon skep. Toe die owerheid eers in 1947 toestemming gee om slegs 100 wesies te werf, is die sekretaris van die DKF, Schalk Botha, en 'n geneesheer, dr. Vera Bührmann, vir die keuring na Duitsland. Hulle was egter te laat, want die meeste kinders was reeds in pleegsorg geplaas. Slegs 85 kinders tussen die ouderdomme van 2 en 13 jaar was beskikbaar en van hulle was slegs 28 volslae wese. Al die kinders het gekom uit die Britse besettingsgebied van Duitsland en hoofsaaklik uit die deelstaat Sleeswyk-Holstein. Dit was die grootste aanneemskema in die Duitse geskiedenis.

Aanneemouers

Op 8 September 1948 het die kinders in Kaapstad aangekom. Slegs Afrikaanssprekendes en lede van die NG Kerk, die Gereformeerde Kerk en die NH Kerk het in aanmerking gekom om 'n kind aan te neem. 'n Vierhonderd-en-vyftig ouerpare het hulle aangemeld om 'n kind te ontvang. Lede van die Broederbond het blykbaar voorkeur geniet.

Bydrae

Hierdie immigrasie-skema is 'n interessante episode in die Afrikaner se kultuurgeskiedenis, veral omdat die weeskinders later jare 'n bydrae tot Suid-Afrika gemaak het buite verhouding tot hul beperkte getalle. As volwassenes het veral die volgende persone bekende openbare figure geword:

Genl. Lothar Neethling, gebore Tietz, (Polisie)
Prof. Werner Nel (Musiek)
Prof. Eike de Lange (Duits)
Prof. Siegfried Petrick (Veeartsenykunde)
Prof. Werner van der Merwe, gebore Shellack, (Geskiedenis)

Marietjie Malan was die bekendste oorlogswesie, omdat sy aangeneem is deur die eerste minister, dr. D.F. Malan, en sy vrou.

Einde van die DKF

Op 11 November 1967 het die jongste van die oorlogswesies 21 jaar oud geword en was die taak van die DKF voltooi.

Bibliografie

MacDonald, Elsa: Die kinders van 1948. In: Suid-Afrikaanse Panorama, Januarie 1989. ISSN 0491-4783
van der Merwe, Werner: 40 jaar Duitse weeskinders (1948-88). In: Lantern. Tydskrif vir Kennis en Kultuur. Jaargang 38, nr. 2, Mei 1989
van der Merwe, Werner: Vir 'n 'Blanke Volk': die verhaal van die Duitse weeskinders van 1948. Johannesburg: Perskor, 1988. ISBN 0-628-03289-7
Beirat für Geschichte - Karl Dahmen: Wer hat Angst vor dem schwarzen Land? Die kollektive Adoption norddeutscher Kinder nach Südafrika
www.spiegel.de
www.swr.de: Weißes Blut Geargiveer 29 November 2017 op Wayback Machine