Diskriminasie

verskillende behandeling van mense gebaseer op lidmaatskap van 'n sekere groep

Diskriminasie is die proses om onbillike of benadeelde onderskeid tussen mense te maak op grond van die groepe, klasse of ander kategorieë waaraan hulle behoort of waargeneem word om te behoort,[1] soos ras, geslag, ouderdom, godsdiens, fisiese aantreklikheid of seksuele oriëntasie.[2] Diskriminasie lei tipies daartoe dat groepe onregverdig behandel word op grond van waargenome statusse gebaseer op etniese, rasse, geslag of godsdienstige kategorieë.[2][3] Dit behels dat lede van een groep geleenthede of voorregte ontneem word wat vir lede van 'n ander groep beskikbaar is.[4]

'n Afro-Amerikaanse man drink uit 'n rasgeskeide waterverkoeler gemerk "Colored", in Oklahoma City c. 1939.

Diskriminerende tradisies, beleide, idees, praktyke en wette bestaan in baie lande en instellings in alle dele van die wêreld, insluitend sommige waar sulke diskriminasie algemeen afgekeur word. Op sommige plekke is teenmaatreëls soos kwotas gebruik om die balans reg te stel ten gunste van diegene wat glo huidige of vorige slagoffers van diskriminasie is. Hierdie pogings is dikwels met omstredenheid ontmoet, en is soms omgekeerde diskriminasie genoem.

Etimologie

wysig

Die term diskrimineer het in die vroeë 17de eeu in die Engelse taal verskyn. Dit is van die Latynse discriminat- 'onderskei tussen', van die werkwoord discriminare, van discrimen 'onderskeid', van die werkwoord discernere (wat ooreenstem met "om te onderskei").[5] Sedert die Amerikaanse Burgeroorlog het die term "diskriminasie" oor die algemeen ontwikkel in Amerikaanse Engelse gebruik as 'n begrip van benadeelde behandeling van 'n individu wat uitsluitlik op hul ras gebaseer is, later veralgemeen as lidmaatskap in 'n sekere sosiaal ongewenste groep of sosiale kategorie.[6] Voordat hierdie sin van die woord byna universeel geword het, was dit 'n sinoniem vir onderskeidingsvermoë, takt en kultuur soos in "smaak en diskriminasie", oor die algemeen 'n lofwaardige eienskap; om te "diskrimineer teen" om algemeen afgemaak te word.[7][8]

Verwysings

wysig
  1. "What drives discrimination and how do we stop it?". www.amnesty.org (in Engels). Amnesty International. Besoek op 13 Oktober 2020. Diskriminasie vind plaas wanneer 'n persoon nie in staat is om sy of haar menseregte of ander wetlike regte op 'n gelyke basis met ander te geniet nie as gevolg van 'n ongeregverdigde onderskeid wat in beleid, wet of behandeling gemaak word.
  2. 2,0 2,1 "Discrimination: What it is, and how to cope". American Psychological Association. 31 Oktober 2019. Besoek op 13 Oktober 2020. Diskriminasie is die onbillike of benadeelde behandeling van mense en groepe gebaseer op eienskappe soos ras, geslag, ouderdom of seksuele oriëntasie.
  3. "discrimination, definition". Cambridge Dictionaries Online. Cambridge University. Besoek op 29 Maart 2013.
  4. Introduction to sociology. 7th ed. New York: W. W. Norton & Company Inc, 2009. bl. 334.
  5. "Definition of discrimination; Origin". Oxford Dictionaries. Oxford University. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 14 Mei 2013. Besoek op 14 Januarie 2013.
  6. Introduction to sociology (Print) (7th uitg.). New York: W. W. Norton & Company Inc. 2009. p. 324.
  7. Simpson, J.A., red. (1989). The Oxford Dictionary. Vol. IV (2nd uitg.). p. 758. ISBN 0-19861216-8.
  8. Richard Tardif, red. (1985). The Macquarie Concise Thesaurus — Australia's National Thesaurus. The Macquarie Library. ISBN 0-94975797-7.