Dorothea Gosen was ’n Voortrekker wat godsdienstige gedigte skryf, wat later gepubliseer is.

 Lewe en werk wysig

Dorothea Magdalena Goosen[1] was op 16 Desember 1774[2] gebore, waarskynlik in die distrik Graaff-Reinet. Sy is die jongste van nege kinders van Willem Johannes Goosen en Sara Gous. Reeds op nege maande ouderdom is haar vader oorlede, wat die gesin in groot armoede dompel. In hierdie omstandighede ondergaan sy geen formele skoling nie. Sy het egter ’n groot begeerte om te leer en ten einde raad huur haar moeder op veertienjarige ouderdom ’n ou skoolmeester wat self swak gekwalifiseer was om haar te leer lees en skryf. By hom kry sy vir ongeveer drie maande klas en begin onder sy leiding om die Bybel van voor deur te lees. Op agtienjarige leeftyd word sy in die kerk op Graaff-Reinet aangeneem en sewe jaar later kom sy in aanraking met die predikant en skrywer M.C. Vos, wat ’n heilsame invloed op haar het. Sy trou op 25-jarige leeftyd op 2 Oktober 1800 op Stellenbosch met Theunis Christoffel Botha en is sy derde vrou. Hulle het vier dogters, naamlik Cornelia Margaretha, Dorothea Magdalena Josina, Sibella Elizabeth en Anna Johanna.[3] Sy neem deel aan die Groot Trek. Dit is onbekend waar en wanneer sy oorlede is.

Skryfwerk wysig

Sy skryf godsdienstige gedigte in ’n fyn handskrif en dit word in ’n leergebonde boek in die Voortrekkermuseum in Pietermaritzburg bewaar, vanwaar dit later uitgegee is. Die tema van haar verse is uitsluitlik godsdienstig. Haar gedig “Een gebed” word opgeneem in Gerrit Komrij se bloemlesing “Die Afrikaanse poësie in ’n duisend en enkele gedigte”.

Publikasies wysig

Jaar Publikasies
1904 Een nalatenschap
Verborgen omgang met God

Bronnelys wysig

Boeke wysig

  • De Villiers, Anna “Vrouegalery” Nasionale Boekhandel Kaapstad Eerste druk 1962

Internet wysig

Ander verwysings wysig

  1. Wisselvorms van die spelling van die van kom voor, met Gosen en Goosen wat beide gebruik word.
  2. Sommige bronne gee die geboortejaar as 1775, maar dit is waarskynlik die doopjaar. In hierdie tyd was registrasie van kinders nie so effektief as deesdae nie, met die eerste registrasie van ’n kind wat gereeld eers by doop plaasgevind het.
  3. Anna de Villiers se “Vrouegalery” maak melding van slegs vier dogters, net soos die Yumpu-webwerf, wat ook ’n uittreksel uit die SA Geslagsregisters Deel 2 bl. 481 bevat oor Dorothea Magdalena Goosen (b2c3s4e1) wat dit staaf.  In teenstelling hiermee toon die Geni-webwerf vyf kinders aan. ’n Aanhaling van Goosen self in die Yumpu-webwerf staaf ook dat sy een van nege kinders was, in stede van een van tien soos aangedui in die Geni-webwerf.