Dwaalboeke
Dwaalboeke (Engels: BookCrossing, BC, BCing, of Bxing), is die gebruik om 'n boek in 'n openbare plek te laat sodat dit deur iemand anders gevind, gelees en dan ook weer in die openbaar "vry te laat" en sodoende deel te word van 'n ontwikkelende "wêreldwye biblioteek".
Die konsep van dwaalboeke is gewild gemaak deur die webruimte BookCrossing.com wat deur Ron Hornbaker geskep is. Via hierdie webwerf kan 'n gebruiker registreer waarna 'n unieke BCID (boek-ID) nommer vir elke boek wat die gebruiker wil "vrylaat" gegenereer word. Die nommer word voor in die boek aangebring wat dit moontlik maak om deur middel van die webruimte die boek se "reis" deur die land en die wêreld te volg. Die uiteindelike doel van die proses is om 'n wêreldwye biblioteek tot stand te bring waarin miljoene boeke regoor die wêreld gratis tussen mense sirkuleer.
Geskiedenis
wysigRon Hornbaker het die idee uitgedink gedurende Maart 2001, geïnspireer deur geldnoot moniteringstelsels. Die webruimte is ongeveer vier weke later geloods op 17 April 2001. Sedertdien het dit gegroei tot 'n wêreldwye beweging. In Augustus 2004 het die Concise Oxford Dictionary die woord "bookcrossing", in hierdie woordeboek ingesluit. Gedurende Mei 2013 het die webruimte meer as 1 855 000 geregistreerde lede (slegs ongeveer 10% van die geregistreerde lede is egter aktief) en 9 710 000 geregistreerde boeke.
Proses
wysigNa die registrasie van 'n boek, word 'n uitdruk waarin die BCID (BookCrossing ID) en dwaalboek informasie voor in die boek geplak. Die boek kan nou in 'n openbare plek gelaat word vir iemand anders om dit te vind. Indien die daaropvolgende vinders hul kommentaar op die webblad laat, is dit vir die "vrylater" moontlik om die reise van die boek en die lesers se kommentaar daarop te volg.
Polemiek
wysigIn 2003 word BookCrossing gekritiseer deur skrywer Jessica Adams wat beweer dat die waarde van boeke verminder word deur die dwaalboek konsep. Sy beweer dat die verskynsel sal aanleiding gee tot laer boekverkope en gevolglik 'n vermindering in die outeursaandeel wat aan skrywers betaal word. Die meeste dwaalboekers verwerp hierdie argument. Hulle beweer die verskynsel bring ander soorte boeke tot die deelnemers aan die dwaalboekkonsep se aandag. Volgens diegene moedig die webwerf meer mense aan om lees as 'n stokperdjie op te neem en dat lede selfs boeke wat hulle geniet het aankoop om "vry te laat".
In Maart 2005 het Caroline Martin, besturende direkteur van die uitgewers HarperPress in 'n toespraak gesê dat die uitgewersbedryf in 'n geheel sy eie potensiële Napster-krisis in die gesig staar as gevolg van die groeiende dwaalboek verskynsel.
Eksterne skakels
wysig| Wikimedia Commons bevat media in verband met BookCrossing. |
- BookCrossing.com
- Inligting oor dwaalboeke (2004-Q3) (PDF, 1.46 MG)
- 'n Kort geskiedenis van die BookCrossing-werf
- Nie-amptelike "wenslys"-stelsel Geargiveer 20 Mei 2006 op Wayback Machine
- Klankopname van onderhoud met Ron Hornbaker en Jessica Adams Geargiveer 9 Februarie 2005 op Wayback Machine
- Naspoorbare geskenksakke
- BookCrossing and Building Social Capital Geargiveer 23 Maart 2006 op Wayback Machine