Gawie Kellerman
| Hierdie artikel is 'n weesbladsy. Dit is nie geskakel of in ander bladsye ingesluit nie. Help Wikipedia deur na moontlike teks te soek en 'n skakel hierheen te plaas. |
Gawie Kellerman (*1961, Grootfontein–) is 'n Suid-Afrikaanse skrywer. Hoewel hy aanvanklik debuteer as kortverhaalskrywer, publiseer hy in 1991 ook 'n roman. Sy werke woord beskou as grensliteratuur.[1]
Lewe en werk
wysigGawie Kellerman is in 1961 op Grootfontein in Suidwes-Afrika (tans Namibië) gebore, waar hy ook groot word en skoolgaan.[2]Hy sit sy studies voort in Windhoek[3] waar hy homself bekwaam as onderwyser, waarna hy vir twee jaar militêre diensplig doen. Eers is hy naby Okahandja gestasioneer op 'n plek met die naam Osona, waar die Suidwes-gebiedsmag opgelei word. In sy tweede jaar van diensplig hou hy skool by die blanke skool op Katima Mulilo, wat in daardie tyd nog onder die Transvaalse Onderwysdepartement val. Na sy diensplig aanvaar hy 'n pos as Engels en Houtwerk onderwyser by 'n laerskool op Gobabis, waar hy ook toesighoudende personeellid by die skoolkoshuis is. Sy ouers bly op Thabazimbi in die Limpopo.
Skryfwerk
wysigKortverhale
wysigIn sy tweede jaar van studie na skool begin hy om gedigte te skryf en Drinkplek word in Februarie 1981 in Tydskrif vir Letterkunde gepubliseer. Hy slaan egter gou oor na kortverhale. Wanneer 'n kortverhaal van hom met 'n eerste prys bekroon word in 'n kompetisie van die Departement van Kultuurbevordering begin hy meer ernstig skryf.
Hy maak in 1988 'n beduidende bydrae tot die grensliteratuur in Afrikaans met sy kortverhaalbundel Wie de hel het jou vertel?[4] wat 29 kort-kort vertellings bevat. Hierin beeld hy kort grepe uit die Angola-oorlog aan die grens met Suidwes-Afrika uit, waarin die gruwelike gebeure uit hierdie konflik in saaklike styl verhaal word. Treffend is veral die suggestie, wat die impak en afgryse van die gebeurtenisse verder verhoog. Opvallend is die beelde van harmonie en rustigheid verbind met die inheemse mense se netjiese ordening van hulle verblyfplek in die kraal. Sonder uitsondering is dit hierdie enklaves wat deur Suid-Afrikaanse troepe en anonieme invallers ingeneem en moorddadig en sinloos vernietig word. Karakters se medelye en skuldbesef oor hulle dade bring tog 'n balans van menslikheid na hierdie grepe uit die hel. Die titel sinspeel reeds op die dubbelsinnige inhoud van “vertel”, waar “verklik” teenoor “onthulling” gestel word, met die implikasie van die oorsprong van die verhale uit die hel, of die swartste deel van die mens se siel.[5] Wie de hel het jou vertel? is in 1988 op die kortlys van drie boeke vir die C.N.A.-prys,[6] saam met Elsa Joubert se Missionaris en Etienne van Heerden se Liegfabriek.[7]
Versamelbundels
wysigVan sy kortverhale word in versamelbundels opgeneem, insluitende Vuurslag en Wys my waar is Timboektoe, beide onder redaksie van Hennie Aucamp, Vertellers 2 van Merwe Scholtz en Soort soek soort onder redaksie van Johann de Lange.
Roman
wysigDie roman Swart sendelinge,[8][9][10] waar die titel verwys na die gewere in 'n oorlog wat die vyand moet “bekeer”, handel oor 'n soortgelyke tema maar betrek benewens die twintigste eeuse grensoorlog ook die Dorslandtrek van 'n eeu vroeër en die Boere se gevegte met die inboorlinge. Luitenant Jacques Nolte doen al die normale dinge wat van hom verwag word op die grens. Hy lei sy manne in die gevegte en hy maak nuwe offisiere touwys. Wanneer hy alleen is, verskyn daar egter 'n geheimsinnige jong man wat 'n hoed dra en 'n pyp rook by hom. Dit is Jacques se oupagrootjie, Nicolaas Nolte, wat hom toentertyd as lid van die Dorsland-trek in Angola gevestig het. Uit die gesprekke wat hy met Jacques voer, is dit duidelik dat hy 'n lewe vol ontberings, onstabiliteit en lyding gelei het, dikwels by oorloë en aksies teen swart mense betrokke was en op die ou end blykbaar alles, ook sy vrou en kind, verloor het. Tussen Nicolaas en Jacques lê 'n honderd jaar van lyding en geweld wat boonop blykbaar tot niks gelei het nie. Net soos daardie trek eindelik misluk het, so is die oorlog gedoem tot mislukking. In aanvulling tot die grensliteratuur in ons prosa is hier, benewens die pyn en geweld wat die individu deurloop en moet verwerk, ook broodnodige perspektief op die oorlog self en die geskiedkundige gebeure wat dit voorafgegaan het. Die futiliteit van geweld en oorlog word eindelik die oorheersende tema in Kellerman se werk.[5] In 1990 is Swart sendelinge aangewys as naaswenner in Antenne, De Kat en Saambou se romanwedstryd.[11]
Publikasies
wysigWerke wat uit sy pen verskyn sluit in:[12]
1988 - Wie de hel het jou vertel?
1991 - Swart sendelinge
Verwysings
wysig- ↑ Geocities: http://www.geocities.ws/grensliteratuur/bodyh5.html
- ↑ Kannemeyer, J.C. Die Afrikaanse literatuur 1652–2004. Human & Rousseau. Kaapstad en Pretoria. Eerste uitgawe, 2005.
- ↑ Van Coller, H.P. (red.) Perspektief en Profiel Deel I. J.L. van Schaik-Uitgewers. Pretoria. Eerste uitgawe, 1998.
- ↑ Roos, Henriette. Rapport, 26 Februarie 1989.
- ↑ 5,0 5,1 Erasmus, Mabel Literator: http://www.literator.org.za/index.php/literator/article/viewFile/617/787
- ↑ Gouws, Emmie. ‘Negentiger’ op CNA se lys. Rapport, 30 Julie 1989.
- ↑ Van der Merwe, Anneri. Ek kan nie 'n liegstorie skryf nie. Insig, Maart 1989.
- ↑ Liebenberg, Wilhelm. Rapport, 29 Maart 1992.
- ↑ Pakendorf, Gunther. Die Burger, 17 Desember 1991.
- ↑ Scheepers, Riana. Insig, Februarie 1992.
- ↑ Boshoff, Willem Koersjournal: https://doaj.org/article/757b37167fdf46adb8c422b618e87927
- ↑ Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Kellerman,_Gawie