Gemoedsteuring
Gemoedsteurings is ’n groep geestesteurings wat veroorsaak word deur ’n versteuring van die persoon se gemoedstoestand.[1]
| Gemoedsteuring | ||
| Klassifikasie en eksterne bronne | ||
| ICD-10 | F30-F39 | |
| ICD-9 | 296 | |
| MeSH | D019964 | |
 Mediese waarskuwing
| ||
Twee soorte gemoedsteurings word onderskei; dit hang af of daar maniese of hipomanies episodes betrokke is of was. Daar is dus depressiesteurings, waarvan kliniese depressie die bekendste en beste nagevors is, en bipolêre gemoedsteuring, voorheen bekend as "maniese depressie", wat gekenmerk word deur afwisselende episodes van manie (of hipomanie) en depressie. Daar is ook depressiesteurings met minder ernstige simptome bekend as distimie en siklotimie.[2] Dit kan ook beïnvloed word deur middelgebruik of voorkom weens ’n mediese toestand.
Oorsprong
wysigVerskeie skrywers het al voorgestel dat gemoedsteurings ’n evolusionêre aanpassing van die mens is. ’n Depressiewe gemoed kan ’n individu se vermoë verhoog om situasies te hanteer waar ’n poging om ’n belangrike doel na te streef, kan lei tot gevaar, verlies of ’n vermorsing van tyd.[3] In sulke situasies kan ’n lae motivering die voordeel inhou dat sekere aksies vermy word. Dit kan verduidelik hoekom dié steurings so algemeen is en dikwels voorkom tydens ’n persoon se produktiefste jare. Dié eienskappe sou moeilik verstaan kon word as depressie ’n disfunksie was.[3]
’n Depressiewe gemoed is ’n voorspelbare reaksie op sekere soorte gebeure in die lewe, soos die verlies aan status, egskeiding of die dood van ’n kind of lewensmaat. Veral vroeër in die mens se ontwikkeling het sulke gebeure gelei tot ’n verlies aan voortplantingsvermoëns of -potensiaal. ’n Depressiewe gemoed kan beskou word as ’n aangepaste reaksie deurdat die persoon afgesien het van die vroeëre (en wat voortplanting betref, onsuksesvolle) gedrag.
’n Depressiewe gemoed is ook algemeen tydens siektes soos griep. Daar word geglo dit is ’n meganisme wat deur evolusie ontstaan het om die persoon te help herstel deur sy fisieke aktiwiteite te beperk.[4] Die voorkoms van depressie in die winter kan ’n aanpassing wees om die mens se aktiwiteite te beperk in die tyd dat kos skaars was.[4] Die mens het daardie instink behou, al is kos nie meer noodwendig skaars in die winter nie.[4]
Behandeling
wysigVerskeie soorte behandeling bestaan vir gemoedsteurings, soos terapie en medikasie. Bewussynsgedragsterapie is ook al beproef. Medisynes vir kliniese depressie sluit in antidepressante, terwyl bipolêre steurings behandel word met antipsigotiese middels, gemoedstabiliseerders en litium.[5]
Verwysings
wysig
Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia
- ↑ Sadock, Benjamin J.; Sadock, Virginia A. (2002). Kaplan and Sadock's Synopsis of Psychiatry: Behavioral Sciences/Clinical Psychiatry (9de uitg.). Lippincott Williams & Wilkins. ISBN 0-7817-3183-6.
- ↑ Carlson, C. Donald; Heth (2007). Psychology the science of behaviour (4de uitg.). Pearson Education Inc. ISBN 0-205-64524-0.
- ↑ 3,0 3,1 Nesse R (2000). "Is Depression an Adaptation?" (PDF). Arch. Gen. Psychiatry. 57 (1): 14–20. doi:10.1001/archpsyc.57.1.14. PMID 10632228. Geargiveer vanaf die oorspronklike (PDF) op 25 November 2011. Besoek op 15 Junie 2014.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Why We Get Sick: The New Science of Darwinian Medicine, Randolphe M. Nesse and George C. Williams | Vintage Books | 1994 | ISBN 0-8129-2224-7
- ↑ http://simplelink.library.utoronto.ca/url.cfm/329406