Germaanse heldenlegende
Germaanse heldenlegende (Duits: germanische Heldensage) is die heroïese literêre tradisie van die Germaanssprekende volke, waarvan die meeste in die Migrasietydperk (4de-6de eeue n.C.) ontstaan of afspeel. Verhale uit hierdie tydperk, waarby ander later gevoeg is, is mondelings oorgedra, het wyd onder die Germaanssprekende volke gereis en was in baie variante bekend. Hierdie legendes het tipies historiese gebeurtenisse of personasies herwerk op die manier van mondelinge poësie, wat 'n heldhaftige tydperk vorm. Helde in hierdie legendes vertoon dikwels 'n heldhaftige etos wat eer, glorie en lojaliteit bo ander bekommernisse beklemtoon. Soos die Germaanse mitologie, is heroïese legende 'n genre van Germaanse folklore.
Heroïese legendes word getuig in Angel-Saksiese Engeland, Middeleeuse Skandinawië en Middeleeuse Duitsland. Baie neem die vorm aan van Germaanse heroïese poësie (Duits: germanische Heldendichtung): korter stukke staan bekend as heroïese lê, terwyl langer stukke Germaanse heldenepik (germanische Heldenepik) genoem word. Die vroeë Middeleeue bewaar slegs 'n klein aantal legendes op skrif, meestal uit Engeland, insluitend die enigste oorlewende vroeë Middeleeuse helde-epos in die volksmond, Beowulf. Waarskynlik die oudste oorlewende heldedig is die Oudhoogduitse Hildebrandslied (c. 800). Daar oorleef ook talle prentuitbeeldings uit Vikingtydperk Skandinawië en gebiede onder Noorse beheer in die Britse Eilande. Dit getuig dikwels van tonele wat bekend is uit latere geskrewe weergawes van legendes wat verband hou met die held Sigurd. In die Hoë en Laat Middeleeue word heldetekste in groot getalle in Skandinawië, veral Ysland, en in Suid-Duitsland en Oostenryk geskryf. Skandinawiese legendes word sowel in die vorm van Eddiese poësie as in prosa-sages bewaar, veral in die legendariese sages soos die Völsunga-sage. Duitse bronne bestaan uit talle heroïese eposse, waarvan die bekendste die Nibelungenlied (omstreeks 1200) is.
Die meerderheid van die bewaarde legendariese materiaal het blykbaar by die Gote en Boergondiërs ontstaan. Die legendes wat die meeste en algemeen getuig is dié oor Dietrich von Bern (Teodorik die Grote), die avonture en dood van die held Siegfried/Sigurd, en die Hunne se vernietiging van die Boergondiese koninkryk onder koning Gundahar. Dit was "die ruggraat van Germaanse storievertelling."[1] Die algemene Germaanse poëtiese tradisie was alliteratiewe verse, hoewel dit vervang word met poësie in rymstrofe in hoogmiddeleeuse Duitsland. In die vroeë Middeleeuse Engeland en Duitsland is gedigte voorgedra deur 'n figuur wat die scop genoem word, terwyl dit in Skandinawië minder duidelik is wie heldeliedere gesing het. In die hoogmiddeleeuse Duitsland is heldedigte blykbaar deur 'n klas minstrele gesing.
Die heldhaftige tradisie het ná die Normandiese verowering in Engeland uitgesterf, maar is tot die 1600's in Duitsland gehandhaaf, en het in 'n ander vorm in Skandinawië tot die 20ste eeu voortgeleef as 'n verskeidenheid van die Middeleeuse ballades. Romantiek het belangstelling in die tradisie laat herleef in die laat 18de en vroeë 19de eeu, met talle vertalings en aanpassings van heroïese tekste. Die bekendste verwerking van Germaanse legende is Richard Wagner se operasiklus Der Ring des Nibelungen, wat in baie opsigte die Middeleeuse legendes self in die populêre bewussyn oorskadu het.[2] Germaanse legende was ook sterk aangewend in nasionalistiese propaganda en retoriek. Ten slotte het dit baie van die moderne fantasie geïnspireer deur die werke van William Morris en J.R.R. Tolkien, wie se The Lord of the Rings baie elemente van Germaanse heldhaftige legende insluit.
Verwysings
wysig- ↑ Haymes & Samples 1996, p. 4.
- ↑ Böldl 2000, p. 268.
Bronnelys
wysig- Haymes, Edward R.; Samples, Susan T. (1996). Heroic legends of the North: an introduction to the Nibelung and Dietrich cycles. New York: Garland. ISBN 0815300336.
- Böldl, Klaus (2000). Der Mythos der Edda: Nordische Mythologie zwischen europäischer Aufklärung und nationaler Romantik. Francke Verlag. ISBN 3-7720-2749-0.