Jill Fletcher

Jill Fletcher (1929–2003) was ’n Suid-Afrikaanse poppemeester, dramaturg en skrywer van ’n boek oor die toneelgeskiedenis in Suid-Afrika.

Lewe en werk

Jill Fletcherwas op 20 Augustus 1929 in Port Said in Egipte gebore as ’n afstammeling van die 1840-Byrne Setlaars. Haar opleiding ondergaan sy in Engeland, waarna sy in 1948 na Suid-Afrika kom. Sy is getroud met die Britse akteur Tony Fletcher, wat in 1962 betrokke raak by kindervermaak as poppemeester. Vir ’n ruk is sy as lektor aan die Universiteit van Kaapstad verbonde en vanaf 1973 is sy saam met haar man poppemeester, wat onder die vaandel van Fletcher’s Puppets en The Cape Puppet Players vele poppeteaterproduksies opvoer. Hierdie produksies sluit in “Mrs Emm and the whale” vir KRUIK by die Nico Malan-teater in Kaapstad, ’n produksie wat sy self geskryf het. Wanneer haar man aangestel word as hoof van die Streeks Uitvoerende Kunsteraad van die Oranje-Vrystaat (SUKOVS) se marionettemaatskappy in 1979, volg sy hom na Bloemfontein in 1980, maar hulle keer weer in 1981 na Kaapstad terug. Sy is vryskut dramaresensent vir die Cape Times en is ook voorsitter van die Cape Times Award Committee se amateurteatertoekennings. Verder is sy sekretaris van die Vriende van die Suid-Afrikaanse Biblioteek en met Action Workshop help sy om teater na die townships te neem en sy stig ook die Barnstormers teatergroep, wat inheemse stukke bevorder. Sy is op 28 Desember 2003 oorlede.

Skryfwerk

Sy skryf verskeie Afrikaanse dramas wat op kunstefeeste en elders (Kaapstad, Oostelike Provinsie en Grahamstad Nasionale Kunstefees) opgevoer word, waaronder haar tweetalige drama oor die lewe van André Huguenet, getiteld “André Huguenet Meneer!” Die vroeë jare van die professionele Afrikaanse teater en die mense wat daarby betrokke was, kom hier onder die loep. Hierdie drama word ook deur die Barnstormers teatergroep in die Arena-teater opgevoer en sy behartig self die regie. In 2002 word “Droogte” derde geplaas in die Nagtegaal en KKNK-kompetisie vir nuwe Afrikaanse verhoogtekste.

Haar vernaamste skryfwerk is Engelse dramas en sy skryf sewe vollengte dramas, dertien eenbedrywe en verskeie kinderdramas, sommige onder skuilname soos Brigid Brophy, Betty Cowie, Francis Hardy en Francis Jill Morwenna. Haar Engelse dramas sluit in die eenbedrywe “Borderline”, “Bulldozer”, “Miss Nelly” (1974), “The play’s the thing”, “Anyone for Mafeking” (1974 – as Francis Hardy), “Taken short”, “Have a heart” (1974), “Out of season” (1974 – as Francis Hardy), “The Miracle or No. 12 Flower Street” (1981), “The man”, “The little black sheep” (’n Kersspel), “Exposure” (1986) en “Crocodile tears” (1973). Vollengte dramas sluit in “Wild fig” (as Francis Hardy), “Second time around” (1974), “What ever happened to Mavis”, “The long side” (1974) en “The Act” (1974) en die pantomime “Graskop races home!” Haar manuskrip van “Mr. Stone and the Architect” verower in 1977 die eerste prys in die Departement van Nasionale Opvoeding se Engelse dramawedstryd, bekend as die Stephen Black-prys vir drama. “Miss Marianne, come home”, oor die verhouding tussen  ’n bejaarde vrou en haar huishulp, word onder andere in 1990 by die Grahamstad Nasionale Kunstefees opgevoer. Sy begin om die drama “Everybody’s child” te skryf oor die lewe van die geëmansipeerde (bevryde) slaaf Lydia Williams en Peter Butler voltooi dit na haar dood. Hierdie drama word onder meer by die Globe Theatre in Londen opgevoer.Haar uitgebreide navorsing oor die geskiedenis van die teater in Suid-Afrika word later gepubliseer onder die titel “The story of South African Theatre 1780–1930”. Sy lewer ook ’n bydrae tot die boek “Founders and followers”, oor die Jode in Johannesburg tussen 1887 en 1915.

Eerbewyse

Verskeie toekennings word aan haar gemaak, waaronder een van die English Association en ook ’n Amstel Musiektoekenning. In 2003 word ’n spesiale meriete Fleur du Cap-toekenning aan haar gemaak vir haar lewenslange bydrae tot teater in Suid-Afrika.

Publikasies

Jaar	Publikasies
1994	The Story of South African Theatre 1780–1930

Bronnelys

Internet

• Artlink: http://www.artlink.co.za/news_article.htm?contentID=12654
• CYC-Online: http://www.cyc-net.org/cyc-online/cycol-1000-puppets.html
• Esaach: http://www.esaach.org.za/index.php?title=Fletcher,_Jill
• Esat: http://esat.sun.ac.za/index.php/Jill_Fletcher