Kilogram

basiseenheid van massa in die internasionale eenheidstelsel

Die kilogram (simbool: kg) is die basiseenheid van massa in die internasionale eenheidstelsel (genoem SI-stelsel vanaf die Franse frase, Le Système International d'Unités) deel van die moderne standaard soos gebruik in die metrieke stelsel. Tot en met 19 Mei 2019, word die kilogram gedefinieer as gelykstaande aan die massa van die Internasionale Prototipe Kilogram[1] (IPK).

'n Rekenaargegenereerde beeld van die Internasionale Prototipe Kilogram (“IPK”). Die IPK is die kilogram. Hier is dit langs 'n duimliniaal geplaas om die skaal te toon. Die IPK is gemaak van 'n platinum-iridiumallooi en word gestoor in 'n kluis by die BIPM in Sèvres, Frankryk. Soos ander prototipes, is die rante van die IPK afgekant op vier hoeke om slytasie te verminder.

Die kilogram is oorspronklik in 1795 gedefineer as die massa van een liter (1000 kubieke centimeter) water by die vriespunt van ys.[2][3] Aangesien dit onprakties is vir akkurate metings, is 'n platinumsilinder in 1889 gemaak, en sedertdien as die definisie van die kilogram gebruik. Die massa van hierdie prototipe het egter oor tyd gewissel in vergelyking met replikas wat daarvan gemaak is, wat daartoe gelei het dat die CGPM in 2011 beslis het dat die kilogram toekomstig in terme van die Konstante van Planck gedefinieer moet word. Omdat die tegnologiese middele nog nie gereed was nie, is die finale besluit eers tot 2014 uitgestel, en toe weer tot 2018. Op 16 November 2018[4] is die verandering goedgekeur,[5] en die nuwe definisies het op 20 Mei 2019 in werking getree.[6][nota 1]

Die nuwe definisie van die SI-basiseenhede spruit uit 'n herdefinisie van Planck se konstante as presies 6,62607015×10−34 kg⋅m2⋅s−1, sodat die kilogram in terme van die sekonde, die meter en Planck se konstante gedefinieer word.[7]

Dit is die enigste SI-basiseenheid met 'n SI-voorvoegsel as deel van die naam. Dit is ook die enigste SI-eenheid wat steeds gedefinieer word as 'n kunsproduk eerder as 'n fundamentele fisiese eienskap wat gereproduseer kan word in verskillende laboratoriums.

Notas wysig

  1. Die meterkonvensie is op 20 Mei 1875 in Parys deur 18 lande ondergeteken

Verwysings wysig

  1. "Resolution of the 1st CGPM (1889)" (in Engels). BIPM. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 13 April 2020.
  2. "La loi du 18 Germinal an 3 [Die wet van 18 Germinal, jaar 3 (7 April 1795)]" (in Frans). Le CIV (Centre d'Instruction de Vilgénis) – Forum des Anciens. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Mei 2013. Besoek op 3 Januarie 2015.
  3. Robens ,Erich; Jayaweera, Shanath Amarasiri A.;Kiefer, Susanne (2014). Balances: Instruments, Manufacturers, History (in Engels). Heidelberg: Springer-Verlag. p. 62. ISBN 978-3-642-36446-4.{{cite book}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
  4. Milton, Martin (14 November 2016). "Highlights in the work of the BIPM in 2016" in SIM XXII General Assembly..  Geargiveer 1 September 2017 op Wayback Machine
  5. Wood, B. (3–4 November 2014). "Report on the Meeting of the CODATA Task Group on Fundamental Constants" (PDF). BIPM. p. 7. [BIPM director Martin] Milton responded to a question about what would happen if ... the CIPM or the CGPM voted not to move forward with the redefinition of the SI. He responded that he felt that by that time the decision to move forward should be seen as a foregone conclusion.
  6. Decision CIPM/105-13 (October 2016).
  7. Draft Resolution A "On the revision of the International System of units (SI)" to be submitted to the CGPM at its 26th meeting (2018), archived from the original on 29 April 2018, https://web.archive.org/web/20180429025229/https://www.bipm.org/utils/en/pdf/CGPM/Draft-Resolution-A-EN.pdf, besoek op 16 November 2018