Die Luapularivier op die grens tussen die Demokratiese Republiek die Kongo en Zambië verbind die Bangweulumeer met die Mwerumeer en is 'n belangrike boloop van die Kongorivier.

Luapularivier
Nasa-Satellietbeeld van die Mwerumeer met die Luapularivier teen suide.
Nasa-Satellietbeeld van die Mwerumeer met die Luapularivier teen suide.
Nasa-Satellietbeeld van die Mwerumeer met die Luapularivier teen suide.

Die stroomgebied van die Luapularivier (in rooi).

Oorsprong Bangweulumeer (Zambië)
Monding Mwerumeer, Zambië
Stroomgebied Demokratiese Republiek die Kongo, Zambië
Lengte 555 km
Oorspronghoogte 1 164 m
Mondinghoogte 922 m
Stroomgebiedopp. 173 386 km²
Kaart van die Luapularivier-bekken in Afrika.
Kaart van die Luapularivier-bekken in Afrika.

Stroomgebied

wysig

Die Luapula is 560 km lank, loop suidwaarts uit die Bangweulumeer, deur moerassse aan die oostekant van die Kampolompomeer tot by Mukuku op die grens met Katanga in die DRK. Van hier af vorm die rivier vir die res van sy loop die grens tussen die DRK en Zambië. Dit draai eers wes en kort daarna noord en gaan voor dit in die Mwerumeer uitmond weer deur vleie, kanale en lagunes. Die reënseisoen is van November tot April. In die rivier wat wemel van die krokodille en seekoeie word deur die plaaslike bevolking vis vir die die mark gevang. Op die oewers voer boere 'n bestaansekonomie.

Bo- en benedeloop

wysig

Die Chambeshirivier vloei in die Bangweulumeer en hierdie water word dan deur die Luapula verder geneem na die Mwerumeer. Die Luvuarivier neem dieselfde water van die Nwerumeer na die Luangwa-rivier. Waarskynlik is die bron van die Muniengashirivier die mees suidelike punt van die Kongobekken.

Vervoer

wysig

Skeepvaart op die rivier word bemoeilik deur die moerasse, vleie en gedurige veranderinge aan die beskikbare vaargeule suid van die Bangweulumeer, oos van die Kampolompomeer en die Luapulamoerasse suid van die Mwerumeer. By Kapalala verhoed die Mambatuta-waterval en suid van Kasenga die Johnston-waterval (ook bekend as die Mambilima-waterval) skeepsverkeer. Stroomaf van laasgenoemde val is die rivier wel bevaarbaar vir 160 km en daarom is Kasenga die enigste beduidende rivierhawe. Op die oostelike oewer van die rivier is die paaienetwerk baie verbeter. Die Luapulabrug van 2½ km is gebou by Mukuku op die pad tussen Samfya en Serenje. Tussen Mwenda en Chembe oorspan die Mwanawasabrug van 320 m die rivier. Op verskeie plekke is daar ponte.

Bibliografie

wysig
  • Harrison, Ian en Randall Brummett en Melanie L.J. Stiassny: The Congo River Basin. www.link.springer.com (op internet)