Málaga-lughawe,, sedert Junie 2011 amptelik Malaga–Costa del Sol-lughawe,[1][2][3] (Spaans: Aeropuerto de Málaga-Costa del Sol) is die vierde besigste lughawe in Spanje naas Madrid–Barajas, Barcelona en Palma de Mallorca. Dit is betekenisvol vir Spaanse toerisme as die belangrikste internasionale lughawe wat die Costa del Sol bedien. Dit is 8 km suidwes[4] van Málaga en 5 km noord van Torremolinos. Die lughawe het vlugverbindings na meer as 60 lande wêreldwyd, en het meer as 14,4 miljoen passasiers in 2015 bedien, en in 2017 het meer as 18,6 miljoen passasiers deur die Málaga-lughawe beweeg.

Die lughawe beskik oor drie terminale (Tans word net twee bedryf). Die derde terminaal langs die vorige twee het op 15 Maart 2010 geopen, en 'n tweede aanloopbaan is op 26 Junie 2012 geopen.[5]

Málaga-lughawe is die besigste internasionale lughawe van Andalusië, wat verantwoordelik is vir 85% van die outonome gemeenskap se nie-binnelandse verkeer. Dit bied 'n wye verskeidenheid internasionale bestemmings. Die lughawe, wat gekoppel is aan die Costa del Sol, het daaglikse verbindings met twintig stede in Spanje en meer as honderd stede in Europa. Direkte vlugte vlieg na Afrika, die Midde-Ooste en ook na Noord-Amerika in die somerseisoen. Lugrederye met 'n basis by die lughawe is Air Europa, Norwegian, Scandinavian Airlines, Ryanair, Vueling en EasyJet wat 'n seisoenale basis bedryf.

Beheertoring by die Málaga-lughawe, gebou in 2002
Málaga Lughawe

Málaga-lughawe is op 9 Maart 1919 geopen en is een van die oudste Spaanse lughawens wat steeds op sy oorspronklike ligging geleë is. Ná die uitvoer van toetsvlugte, het die eerste geskeduleerde lugdiens op 1 September 1919 vanaf Málaga vertrek, toe Didier Daurat met gereelde vlugte tussen Toulouse, Barcelona, Alicante, Tangier en Casablanca begin het.

Die enkele aanloopbaan is in die 1960's verleng, en 'n nuwe terminaal is in die middel van die terrein opgerig. Gedurende hierdie tydperk van ontwikkeling is nuwe navigasietoerusting geïnstalleer, insluitend 'n radarstelsel in 1970.

Die lughawe het sy huidige titel in 1965 gekry. In 1968 is 'n nuwe passasiersterminaal geopen, en in 1972 'n tweede terminaal om spesifiek vir nie-geskeduleerde verkeer voorsiening te maak. 'n Toename in maatskappye wat pakketvakansies aanbied (ongeveer 30 teen 1965), het bygedra dat hierdie soort verkeer 'n toenemende deel van die lughawe se passasiersbesigheid verskaf het.

Die terminaal is soortgelyk aan dié wat in Palma de Mallorca, Alicante, Ibiza en Girona gebou is.

Terminale

wysig

Málaga-lughawe beskik oor drie aangrensende terminale, alhoewel slegs twee tans in gebruik is.

Terminaal 1

wysig

Terminaal 1 (T1 genoem) is op 30 Junie 1972 geopen en was vir vlugte na nie-Schengen-bestemmings gebruik, saam met vlugte na Ceuta en Mellila.

Hierdie diens is sedert Maart 2010 na terminaal 2 en terminaal 3 verskuif. Terminaal 1 is nou gesluit vir die publiek.

Terminaal 2

wysig
 
Terminaal 2

Terminaal 2 (T2 genoem) is op 30 November 1991 geopen, en staan bekend as die Pablo Ruiz Picasso-terminaal. Die gebou is ontwerp deur die argitek Ricardo Bofill, en is gebou om in kombinasie met die reeds bestaande passasiersterminaal bedryf te word. Dit het drie verdiepings asook 'n kelder, die tweede verdieping is vir vertrekke en die grondvloer is vir aankomste. Die kelder huisves die toonbanke van motorhuurfirmas. Om die terminaal te voltooi, is 'n gebou opgerig vir parkeerplek en motorhuur, wat reg langs die ingang van die vertrek- en aankomssale gebou is.

Terminaal 3

wysig
 
Pier D het op 15 Maart 2010 geopen

Terminaal 3 (gestileer as T3) is 'n nuwe terminaal by die Málaga-lughawe. Bouplanne het in 2001 begin en bouwerk in 2004. Die konstruksie is deur Ferrovial uitgevoer.[6] Die terminaal is op 15 Maart 2010 deur koning Juan Carlos geopen.[7]

Algemene lugvaartterminaal

wysig

Die algemene lugvaartterminaal by die Málaga-lughawe (ook bekend as die private lugvaartterminaal) is langs die N-340-snelweg geleë, naby aanloopbaan 31. Die terminaal is gevorm uit die ou passasiersterminaalgebou, en is sedertdien vernuwe en opgeknap. Dit is op 29 Januarie 1968 geopen en word deur private stralers gebruik.

Vragterminaal

wysig

Die vragterminaal is in 1996 geopen, met 16 laaiplekke vir padvervoervoertuie.[8] Dit het 'n oppervlakte van 5 700 vk m en bevat vier koelstoorkamers, 'n kluis vir waardevolle goedere, en 'n area vir gevaarlike en radioaktiewe materiale. Dit is geleë op die noordelike deel van die lughawe, genaamd "Carga Aena" in Spaans.[8]

Statistiek

wysig

Passasiersgetalle by Málaga het van 6 miljoen in 1995 tot 13,6 miljoen passasiers toegeneem in 2007, maar in 2009 weer tot 11,6 miljoen gedaal, met die aantal vliegtuigbewegings wat met 13,6% verminder het tot 103 536. Passasiersgetalle het in 2013 tot 12,9 miljoen toegeneem. Vragbedrywighede neem egter elke jaar af.

Jaarlikse verkeer

wysig
Jaarlikse verkeer
Passasiers Vliegtuigbewegings Vrag (ton)
2000 9 443 872 92 930 9 920
2001 9 932 975 98 174 9 365
2002 10 429 439 101 519 8 670
2003 11 566 616 110 220 6 837
2004 12 046 277 116 047 6 811
2005 12 669 019 123 959 5 493
2006 13 076 252 127 776 5 399
2007 13 590 803 129 698 5 828
2008 12 813 472 119 821 4 800
2009 11 622 443 103 536 3 400
2010 12 064 616 105 631 3 064
2011 12 823 117 107 397 2 992
2012 12 581 944 102 162 2 711
2013 12 922 403 102 359 2 661
2014 13 748 976 108 261 2 498
2015 14 404 170 108 897 2 472
2016 16 672 776 123 700 2 288
2017 18 628 876 137 092 2 866
2018 19 021 704 141 313 2 768
2019 19 858 656 144 939 3,080
2020 5 161 636 59 668 912
2021 8 874 635 92 248 1 500
2022 18 457 194 144 107 2 193
Bron: Aena Statistiek

Besigste roetes

wysig
Besigste internasionale roetes vanaf AGP (2022)
Rang Bestemming Passasiers Verander 2021/22
1 Londen-Gatwick 885 608   506%
2 Dublin 644 495   165%
3 Amsterdam 643 655   49%
4 Kopenhagen 540 749   75%
5 Manchester 534 118   225%
6 Stockholm-Arlanda 473 044   87%
7 Brussel 470 128   50%
8 Parys-Orly 397 094   75%
9 Londen-Luton 381 610   196%
10 Oslo-Gardermoen 364 574   260%
Bron: Estadísticas de tráfico aereo[9]
Besigste Spaanse roetes vanaf AGP (2022)
Rang Bestemming Passasiers Verander 2021/22
1 Barcelona 778 527   50%
2 Madrid 527 212   132%
3 Palma de Mallorca 332 194   76%
4 Bilbao 277 521   48%
5 Melilla 219 240   14%
6 Gran Canaria 200 084   59%
7 Tenerife-Noord 179 598   67%
8 Santiago de Compostela 169 455   62%
9 Ibiza 133 275   32%
10 Asturië 104 830   86%
Bron: Estadísticas de tráfico aereo [9]

Landvervoer

wysig

Twee paaie verskaf toegang tot die lughawe - die MA-21 (Torremolinos–Málaga), en 'n toegangspad vanaf die MA20.[10]

Vervoerspilpunt

wysig
 
Vervoerspilpunt

Málaga-lughawe beskik oor 'n groot vervoersentrum buite terminaal 3 met beide aankoms- en vertrekvlakke. Die busstasie en die voorstedelike treinstasie en motorparkeerplek kan vanaf die spilpunt bereik word.

Voorstedelike spoorlyn

wysig
 
Nuwe spoorwegstasie

Die lughawe het 'n ondergrondse spoorwegstasie wat Cercanías Málaga -pendeltreine met Málaga verbind.[11] Die stasie is op 10 September 2010[12] geopen en is by die aankomsgebied van Terminaal 3 geleë. Treine ry elke 20 minute tussen Málaga City en Fuengirola via Málaga-lughawe.[13]

Busstasie

wysig

Daar is 'n ondergrondse busstasie. Daar is ook 'n bushalte buite die vragterminaal.

Motorparkeerplekke

wysig

Voordat die nuwe terminaal geopen is, het die lughawe net een groot parkeerterrein gehad, genaamd P2. Die lughawe het nou twee, met 3 700 parkeerplekke. Alle buiteruimtes is bedek. Hulle kan deur die vervoersentrum bereik word.

Verwysings

wysig
  1. "Airports". AENA. 29 Oktober 2012. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 6 Oktober 2014. Besoek op 19 September 2023.
  2. "Airport to be renamed Malaga-Costa del Sol". SUR in English. 15 Junie 2011.
  3. "Order FOM/1509/2011" (PDF). Boletín Oficial del Estado. 16 September 2016.
  4. "EUROCONTROL - the European AIS Database: Introduction to EAD Basic - Home". Besoek op 4 Junie 2015.
  5. "The second runway at Malaga airport will be inaugurated on June 26". Malaga Airport News. 5 Junie 2012. Besoek op 1 Junie 2015.
  6. "Ferrovial y Sando se adjudican las obras de ampliación del aeropuerto de Málaga por 17,4 millones". La opinión de Málaga. 26 April 2006.
  7. "KING TO OPEN NEW MALAGA TERMINAL | Spain | Leader - News, Sport, Advertising, Property, Classifieds - Costa Blanca, Costa del Sol, Costa Calida, Costa de Almeria, Spain". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 22 Julie 2011. Besoek op 14 Februarie 2010.
  8. 8,0 8,1 "Malaga Airport Cargo Terminal". Besoek op 1 Junie 2015.
  9. 9,0 9,1 "Inicio". www.aena.es. Besoek op 1 Maart 2023.
  10. "La autopista de Las Pedrizas estarα acabada en noviembre - La Opinión de Málaga". Laopiniondemalaga.es. 5 Februarie 2011. Besoek op 16 September 2016.
  11. "Malaga airport information: Departures, Arrivals, Reviews and Blog". Geargiveer vanaf die oorspronklike op 1 April 2015. Besoek op 1 Junie 2015.
  12. "How To Find And Use The Train At Malaga Airport". Besoek op 1 Junie 2015.
  13. "How to Get from the Airport in Málaga to the Center for 2 Euros". 17 Desember 2017.

Eksterne skakels

wysig