Mario Andretti

Mario Gabriele Andretti (gebore 28 Februarie 1940) is 'n voormalige Italiaans-gebore Amerikaanse renjaer. Andretti is een van die suksesvolste Amerikaners in die geskiedenis van motorsport, hy is een van slegs twee jaers wat wedrenne in Formule Een, IndyCar, die World Sportscar Championship en NASCAR gewen het (die ander is Dan Gurney). Hy het ook wedrenne in dwergmotorrenne en naelloopmotorrenne gewen .

Tydens sy loopbaan het Andretti die 1978 Formule Een Wêreldkampioenskap gewen, vier IndyCar- titels (drie onder USAC -sanksionering, en een in CART), en IROC VI. Tot op hede bly hy die enigste jaer ooit wat die Indianapolis 500 (1969), Daytona 500 (1967) en die Formule Een Wêreldkampioenskap gewen het, en, saam met Juan Pablo Montoya, die enigste jaer wat 'n wedren in die NASCAR-bekerreeks, Formule Een en 'n Indianapolis 500 gewen het. Andretti se oorwinning by die 1978 Nederlandse Grand Prix is die laaste Formule Een-oorwinning deur 'n Amerikaanse jaer. Andretti het 109 loopbaanoorwinnings op groot bane behaal.

Andretti in 1991

In 1973 het USAC sy nasionale kampioenskap in grond- en baankampioenskappe verdeel. Andretti het een oorwinning op die baan behaal en het vyfde in die seisoenpunte geëindig en tweede in die grondkampioenskap geëindig. Hy het in 1974 aan USAC se grondbaanafdeling deelgeneem en die grondbaankampioenskap gewen terwyl hy aan albei reekse deelgeneem het. Andretti het ook in 1973 en 1974 aan die Noord-Amerikaanse Formule 5000 -reeks deelgeneem en in albei seisoene tweede in die kampioenskap geëindig.

Formule Een-loopbaan

Andretti het die Alfa Romeo 179C by die Nederlandse Grand Prix in 1981 bestuur

Andretti en Colin Chapman by die 1978 Nederlandse Grand Prix .

Formule Een is die hoogste vorm van oopwielrenne wat deur die Fédération Internationale de l'Automobile (FIA), motorsport se internasionale beheerliggaam, goedgekeur word. Alhoewel dit in Europa ontstaan het, het dit teen die 1960's renne wêreldwyd ingesluit. Tydens Andretti se eerste Indianapolis 500, in 1965, ontmoet hy Colin Chapman, eienaar van die Lotus Formule Een-span, wat die uiteindelike renwenner Jim Clark se motor ingeskryf het. Andretti het vir Chapman vertel van sy ambisie om aan Formule Een deel te neem en is gesê "Wanneer jy gereed is, bel my." Teen 1968 het Andretti gevoel hy was gereed. Chapman het vir hom 'n motor gegee, en die jong Amerikaner het die voorste wegspringplek ingeneem in sy Lotus 49 tydens sy debuut by die 1968 Verenigde State Grand Prix by Watkins Glen.

Andretti het sporadies aan Formule Een deelgeneem oor die volgende vier jaar vir Lotus, March en Ferrari, terwyl hy voortgegaan het om op sy renloopbaan in Amerika te fokus. By die 1971 Suid-Afrikaanse Grand Prix, tydens sy debuut vir Ferrari, het hy sy eerste Grand Prix gewen. Drie weke later, by die nie-kampioenskaps Questor Grand Prix in die VSA, het hy die Italiaanse span 'n tweede oorwinning besorg. Die dag voor die Questor GP het hy 9de geëindig in die Indy-motorren by Phoenix International Raceway.

Andretti in 1984

Indianapolis 500

Andretti het die Indianapolis 500 slegs eenkeer in 29 pogings gewen. Andretti het soveel voorvalle en amperse oorwinnings by die baan gehad dat kritici die gesin se prestasie ná Mario se 1969 Indianapolis 500-oorwinning die "Andretti Curse" gedoop het.

Andretti het slegs vyf keer die volle 800 km (500 myl) voltooi, insluitend sy 1969 Indianapolis 500- oorwinning. Andretti was die eerste bestuurder wat 200 myl per uur (320 km/h) oorskry het terwyl hy vir die 1977 Indianapolis 500 geoefen het. In 1969, na 4 jaar van teëspoed, het Andretti die Indianapolis 500 oorheers op pad na sy enigste oorwinning in die wedren. Die wedren is opvallend aangesien dit die enigste Indy 500 in die geskiedenis is waar die wenjaer die hele wedren op slegs een stel bande voltooi het.

Die 1993 Indianapolis 500 was Andretti se laaste noemenswaardige lopie, nadat hy pas 'n oorwinning by Phoenix behaal het. Op paaldag was Andretti die eerste motor wat 'n kwalifiserende lopie voltooi het, en het op die voorlopige voorste posisie gesit. Andretti se spoed het die hele middag volgehou, maar met minder as 'n uur oor het Arie Luyendyk sy spoed verbygesteek en die paal gevat. Op die wedrendag was Andretti die grootste deel van die middag 'n faktor en het die meeste rondtes (72) gelei. Terwyl hy in rondte 134 voorgeloop het, is Andretti gepenaliseer omdat hy by die kuipe aangedoen het terwyl dit gesluit was. 'n Stop-en-gaan straf het hom net tot in die tweede plek laat val. In die laaste 50 rondtes het hy hanteringsprobleme begin ontwikkel as gevolg van sy bande, en kon slegs 5de eindig. Andretti se laaste wedren by Indy was die 1994 Indianapolis 500.

Op 23 April 2003, in die aanloop tot die 2003 Indy 500, het Andretti op die ouderdom van 63 die baan vir die eerste keer in tien jaar in 'n oopwielmotor aangepak. Hy het aan 'n toetssessie vir sy seun Michael se AGR IndyCar-span deelgeneem. Een van die span se gereelde bestuurders, Tony Kanaan, het 'n week vroeër 'n radiale fraktuur van sy arm opgedoen in 'n ongeluk op 15 April by Twin Ring Motegi. Indien Kanaan nie betyds toegelaat is om te jaag nie, is voorlopige planne voorberei vir Andretti om die motor vir hom te kwalifiseer. Hy sou die motor op die wedrendag na Kanaan oorgee, hoewel geen planne gemaak is vir Andretti om werklik in die wedren te jaag nie. Tydens die toets het Andretti teen mededingende spoed gejaag, maar het ongelukkig oor puin op die baan gery, wat sy motor in die lug gelanseer. Andretti se poging het met 'n skouspelagtige ongeluk geëindig en hy kon met net 'n geringe snywond aan sy ken van die wrak wegstap. Dit was Andretti se laaste belangrike aktiwiteit op die baan by Indianapolis.