Marjorie Courtenay-Latimer

Marjorie Courtenay-Latimer (24 Februarie 1907 - 17 Mei 2004) was die kurator van die Oos-Londense museum. Sy het die Selakant, 'n vis wat vermoedelik vyf-en-sestig miljoen jaar gelede uitgesterf het, op 22 Desember 1938 ontdek. Die vis is na haar vernoem: Latimeria chalumnae.

Marjorie Courtenay-Latimer
Gebore
Marjorie Eileen Doris Courtenay-Latimer

24 Februarie 1907
Sterf17 Mei 2004 (op 97)
Oos-Londen
NasionaliteitSuid-Afrika
BeroepKurator, natuurkundige, Paleontologie
WerkgewerOos-Londense museum.
Bekend virOntdek die Selakant
ToekenningsEredoktorsgraad toegeken deur Rhodes-universiteit

Persoonlike lewe wysig

Courtenay-Latimer is in Oos-Londen gebore. Sy was die dogter van 'n stasiemeester vir die Suid-Afrikaanse Spoorweë. Sy is twee maande te vroeg gebore en was dwarsdeur haar kinderjare siek, en het weens 'n witseerkeel-infeksie byna gesterf. Ten spyte van haar broosheid, was sy van jongs af 'n ywerige natuurkenner en het buitemuurse aktiwiteite geniet.[1] Toe sy haar ouma aan die kus besoek het was sy gefassineer deur die vuurtoring op Voëleiland, Algoabaai. Op elfjarige ouderdom het sy belowe dat sy 'n kenner van voëls sou word.

Na skool het sy in King William's Town gestudeer om 'n verpleegster te word, maar net voordat sy haar opleiding voltooi het, het sy aansoek vir 'n pos aan die Oos-Londense Museum gedoen. Alhoewel sy nooit enige formele opleiding ontvang het nie, het sy haar onderhoudvoerders beïndruk met haar Suid-Afrikaanse naturalistiese kennis en is op die ouderdom van vier-en-twintig in Augustus 1931 aangestel.[1]

Courtenay-Latimer het die res van haar loopbaan aan die museum deurgebring en eers op 'n plaas in Tsitsikamma afgetree waar sy 'n boek oor blomme geskryf het en toe na Oos-Londen teruggekeer.

Sy het nooit getrou nie weens die feit dat die ″liefde van haar lewe″ wat in haar twintigs gesterf het.[1]

 
Latimer en die Selakant wat sy ontdek het.

Lewering van die selakant wysig

Courtenay-Latimer het druk gewerk om klippe, vere, skulpe en dies meer vir haar museum te versamel, en het dit haar begeerte gemaak om ongewone eksemplare te vind wat aan vissermanne bekend was. Op 22 Desember 1938 het sy 'n telefoonoproep ontvang dat 'n ongewone vis gevind is. Sy het na die dokke gegaan om die vangs van kaptein Hendrik Goosen te inspekteer. “Ek het die slymlae weggepluk om die mooiste vis wat ek nog ooit gesien het te openbaar,” het sy gesê. "Dit was vyf voet (150 cm) lank, 'n ligblou met dowwe vlekke van witterige kolle en het 'n iriserende silwer-blou-groen glans oraloor gehad. Dit was met harde skubbe bedek, en dit het vier ledemaatagtige vinne en 'n vreemde 'hondehondstert' gehad."

 
Bronsplaat ter ere van Marjorie Courtenay-Latimer in Oos-Londen

Sy het die vis in 'n huurmotor na die museum gesleep en dit sonder sukses in haar boeke probeer vind. Gretig om die vis te bewaar en, omdat sy geen geriewe by die museum gehad het nie, het Courtenay-Latimer dit na die lykshuis geneem, wat geweier het om haar te help. Sy het probeer om J. L. B. Smith, 'n vriend wat aan Rhodes-universiteit klas gegee het, te kontak om haar te help om dit te identifiseer, maar hy was weg. Onwillig het Courtenay-Latimer het dit na 'n taksidermis gestuur om die ingewande te verwyder en die vel te bewaar.

Toe Smith uiteindelik op 16 Februarie 1939 aankom, het hy die vis dadelik as 'n selakant herken. "Daar was nie 'n skadu van twyfel nie," het hy gesê. "Dit kon een van daardie wesens van 200 miljoen jaar gelede geleef het wat weer gelewe het." Smith sou dit die wetenskaplike naam Latimeria chalumnae gee ter ere van sy vriend en die Chalumnarivier, waar dit gevind is.[2] Dit sou nog veertien jaar duur voordat nog 'n selakant gevind word.

Publikasies wysig

  • Gray's Beaked Whale, Mesoplodon Grayi. Annals of the Cape Provincial Museums Vol.3 1963.

Verwysings wysig

  1. 1,0 1,1 1,2 Weinberg, Samantha (2000). A Fish Caught in Time: The Search for the Coelacanth (in Engels). Fourth Estate. ISBN 978-1-85702-907-9.
  2. Smith, J. L. B. (1956). Old Fourlegs: the Story of the Coelacanth (in Engels). Longmans, Green.