Mohole-projek

Die Mohole-projek is 'n poging om deur die aardkors tot in die mantel te boor. Die woord Mohole is afgelei van die naam Mohorovicic en hole, die Engels vir (boor) gat. Die projek is in 1960 deur die Amerikaanse Akademie vir Weten­skap begin, maar moes na slegs 'n paar jaar as gevolg van die hoë kos­te gestaak word. Die werk is later tog voortgesit, maar die mikpunt is nie meer so hoog gestel nie.

Die boorwerk is bedoel om tot in die harde basaltlae onder die oseaan­bodem te dring. Daar is reeds honderde gate geboor, en die resul­tate het 'n belangrike invloed op hedendaagse teorieë oor die ont­staan van oseane en kontinentskuiwing. Die wisselende ouder­dom van die gesteentestroke is een van die vernaamste ontdekkings.

Diepseeboorwerk is'n hoogs teg­niese proses met 'n magdom pro­bleme. Die oseaanbodem is egter geskik vir die projek omdat die kors hier baie dunner is as by die kontinente. Met moderne tegnologie is baie van die probleme reeds oor­kom. Deur radarbakens op die seebo­dem te plaas, behou die boorskip sy posisie bokant die boorgat. Nadat die boorstang uitgetrek is om by­voorbeeld 'n nuwe boorpunt aan te skroef of die boorkern uit te haal, vind dit die bek van die gat deur sonarseine wat dit soontoe lei. Die stang is ook elasties genoeg om die skommelinge van die skip te weer­staan.

Dit wil egter nog nie sê dat die Mohole nou binne bereik is nie - die temperatuur van meer as 1000° C sal 'n baie spesiale boor­punt vereis om daardeur te dring.

Bron

• Wêreldspektrum 1982 Ensiklopedie Afrikana (Edms) Bpk. ISBN 0908409419 Stel, ISBN 0908409427 Band