Namibiese Onafhanklikheidsoorlog

Die Namibiese Onafhanklikheidsoorlog, wat van 1966 tot 1990 geduur het, was 'n guerrilla-oorlog wat die nasionalistiese Suidwes-Afrikaanse Volks-Organisasie en andere teen die Suid-Afrikaanse apartheidsregering geveg het. Dit was nou verweef met die Suid-Afrikaanse Grensoorlog.

Namibiese Onafhanklikheidsoorlog
Deel van die Koue Oorlog en die Suid-Afrikaanse Grensoorlog

Operasies tydens die Suid-Afrikaanse Grensoorlog en die Namibiese Onafhanklikheidsoorlog
Datum 26 Augustus 196621 Maart 1990
Ligging Suidwes-Afrika (Namibië)
Resultaat Strategiese SWAPO oorwinning
  • Onttrekking van die Suid-Afrikaanse Weermag
  • Verkiesings onder algemene stemreg gehou
  • SWAPO-regering neem mag oor in Windhoek.
Gebieds-
veranderinge
Suidwes-Afrika word as Namibië van Suid-Afrika onafhanklik
Strydende partye
Anti-Kommunistiese kragte:

Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika


Ondersteun deur:
UNITA[1]

Nasionalistiese kragte van Afrika:

PLAN (SWAPO)
SWANU


Militêre ondersteuning:


Materiële ondersteuning:

Aanvoerders
Vlag van Suid-Afrika Gerrit Viljoen
Vlag van Suid-Afrika Willie van Niekerk
Vlag van Suid-Afrika Louis Pienaar
Vlag van Suid-Afrika John Vorster
Vlag van Suid-Afrika P.W. Botha
Cornelius Njoba
Peter Kalangula
Jonas Savimbi
Sam Nujoma
Andimba Toivo ya Toivo
Dimo Hamaambo
Julius Mnyika
Peter Mweshihange
Sterkte
~71 000 (1989)[1][16]

Vlag van Suid-Afrika Suid-Afrika:
30 743 SAW-soldate
10 000 andere
Vlag van Suid-Afrika Suidwes-Afrika:
22 000 SWATF-soldate
8 300 SWAPOL-polisie

1989:[17]

32 000 guerrillas

Ongevalle en verliese
2 038[18] – 2 500[19] 11 335[20]

Suid-Afrika het geadministreer wat destyds nog bekend gestaan het as Suidwes-Afrika, sedert dit die Duitse gebied tydens die Eerste Wêreldoorlog verower het en aansluitend 'n Volkebondmandaat gekry het om die gebied te administreer. In 1966 het die Verenigde Nasies se algemene Vergadering, die opvolger van die Volkebond, Suid-Afrika se mandaat om Suidwes-Afrika te regeer ingetrek en verklaar dat dit onder direkte VN-administrasie sal wees. Suid-Afrika het geweier om hierdie besluit te erken en het voortgegaan om die gebied de facto te administreer.[21]

Op 26 Augustus 1966 het guerillamagte van die SWAPO met 'n aanval teen die Suid-Afrikaanse Weermag in Omugulugwombashe begin. Dit was die eerste gewapende geveg tydens die Namibiese stryd vir onafhanklikheid.[22] In herdenking van die dag, is die 26 Augustus 'n openbare vakansiedag in Namibië. Dit is deur die Verenigde Nasies erken as Namibië Dag,[23] maar Namibiërs verwys daarna as Heldedag.

Die oorlog is beëindig met die New York-ooreenkoms op 22 Desember 1988, wat ook direkte betrokkenheid van buitelandse troepe in die Angolese burgeroorlog beëindig het. Namibië verkry onafhanklikheid op 21 Maart 1990 en in die volgende verkiesing wen SWAPO 55 van die 72 setels in die Nasionale Vergadering van Namibië, sodat hulle 'n nasionale regering kon vorm.[24]

Verwysings

wysig
  1. 1,0 1,1 (en) Fryxell, Cole. To Be Born a Nation. p. 13.
  2. (en) Cuba Annual Report: 1986, 1986. bl. 538-539.
  3. (en) Land Mines in Angola, 1993. bl. 6.
  4. (en) The Soviet Union and Revolutionary Warfare: Principles, Practices, and Regional Comparisons, 1988. bl. 140-147
  5. (en) Namibia: the road to self-government, 1979. bl. 41.
  6. (en) The foreign policy of Yugoslavia, 1973–1980, 1980. bl. 125
  7. Yugoslavia in the 1980s, 1985. bl. 265.
  8. (en) Interparliamentary Union Conference, Sofia, Bulgaria: Report of the United States Delegation to the 64th Conference of the Interparliamentary Union, Held at Sofia, Bulgaria, September 21–30, 1977. bl. 42
  9. (en) Record of Proceedings -International Labour Conference 6, 1982. bl. 4.
  10. (en) Tanzania: A Political Economy, 2013. bl. 355.
  11. (en) SWAPO and the struggle for national self-determination in Namibia, 1980. bl. 33.
  12. "Rhodesian Insurgency – Part 2" (in Engels). Rhodesia.nl. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 Oktober 2019. Besoek op 15 Januarie 2013.
  13. (en) Imagery and Ideology in U.S. Policy Toward Libya 1969–1982, 1988. bl. 70.
  14. (en) SWAPO Information Bulletin, 1983. bl. 37.
  15. (en) AAPSO Presidium Committee on Africa held in Algeria, 17–18 Februarie 1985, 1985. bl. 26.
  16. (en) Tsokodayi, Cleophas Johannes. Namibia's Independence Struggle: The Role of the United Nations. pp. 1–305.
  17. (en) "World Bank discussion paper no. 331: Africa technical department series : Case". Greenstone. 1996. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 15 November 2014. Besoek op 9 Augustus 2013.
  18. "SA Roll of Honour: List of Wars" (in Engels). Justdone.co.za. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 9 Oktober 2019. Besoek op 15 Januarie 2013.
  19. Reginald Herbold Green. "Namibia : The road to Namibia – Britannica Online Encyclopedia" (in Engels). Britannica.com. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 26 April 2015. Besoek op 15 Januarie 2013.
  20. "Military Chronicle of South-West Africa" (in Engels). Rhodesia.nl. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 20 September 2019. Besoek op 15 Januarie 2013.
  21. (en) "Namibian War of Independence 1966–1988". Armed Conflict Events Database. Besoek op 30 November 2009.
  22. Petronella Sibeene (17 April 2009). "Swapo Party Turns 49" (in Engels). New Era. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 18 Februarie 2012.
  23. (en) United Nations Conferences and Observances
  24. (en) "Namibian Voters Deny Total Power to SWAPO," by Michael Johns, The Wall Street Journal, 19 November 1989. Geargiveer 10 Augustus 2014 op Wayback Machine.

Eksterne skakels

wysig