Nasionale Dag van Switserland
Bundesfeier
Jour de la fête nasionale suisse
Giorno della festa nazionale svizzera
Di da la festa naziunala
Die Nasionale Dag van Switserland (Bundesfeiertag) word op 1 Augustus gevier ter herdenking van die Bundesbrief, die stigtingsdokument van die Switserse Konfederasie wat aan die begin van Augustus 1291 as 'n gemeenskaplike verdedigingsooreenkoms tussen drie sogenaamde Alpiese oerkantons (Urkantone) onderteken is.
Die Nasionale Dag word sedert 1891 dwarsoor Switserland herdenk en is sedert 1994 'n openbare vakansiedag. 1 Augustus as datum van die ondertekening van die Bundesbrief is egter nie histories oorgelewer nie; in die dokument word net vermeld dat dit aan die begin van Augustus 1291 onderteken is.
Historiese agtergrond
wysigAlhoewel met die Bundesfeier die stigtingsdokument van 1291 herdenk word, is hierdie feesdag eers vanaf 1891 waargeneem. Hiervoor word deur geskiedkundiges twee oorsake aangevoer.
Eerstens is daar nog tot in die 19de eeu 'n ouer stigtingsdatum, 8 November 1307, herdenk wat deur Aegidius Tschudi (1505-1572) in sy onvoltooide Switserse kroniek Chronicon Helveticum oorgelewer is. Die stigtingsdokument van 1291, wat in Latyns geskryf is, was vir 'n lang tydperk onbekend. Dit is eers in die 18de eeu herontdek en in 1760 deur Johann Heinrich Gleser gepubliseer, maar destyds nog nie as stigtingsdokument beskou nie.[1]
'n Tweede rede is dat eeufeesvierings vroeër gewoonlik nie waargeneem is nie. Mense het eerder feeste in jaarlikse ritmes gevier sonder om die historiese dieptes daarvan te peil en geskiedenis in tydruimtes te verdeel. Eers na die moderniseringstendense van die 19de eeu en die ontwikkeling van natuurwetenskappe wat daarmee gepaard gegaan het, het 'n histories-nasionale bewussyn by Switsers ontstaan waaraan deur eeufeesvierings uitdrukking gegee is.
Aanvanklik is belangrike veldslagte en die toetreding van kantons tot die Switserse Konfederasie herdenk. Kort voor 1891, die jaar waarin die hoofstad Bern ook sy stigting sou herdenk, het die idee posgevat om ook die 600-jaarfees van die Konfederasie te vier, met verwysing na die Bundesbrief van 1291. Vir meer konserwatiewe Switserse burgers was die datum, wat met 'n regtelike staatsvorming verbind is, in elk geval meer aanvaarbaar as 1307, die jaar waarin 'n rewolusionêre sameswering plaasgevind het. Toe die 600-jaarfees in 1891 gevier is, is dit as 'n enkele gebeurtenis beskou en daar was dus geen planne om die stigting van die Konfederasie in 'n jaarlikse ritme te herdenk nie.
Eers in 1899 het die Federale Raad 'n beroep op die kantons gedoen om saans op 1 Augustus alle kerkklokke te lui. Veral Switserse gemeenskappe in die buiteland, wat onder die indruk van die Franse feesvierings op 14 Julie (Quatorze Juillet) of die viering van die Duitse keiser Wilhelm II se verjaardag op 27 Januarie gestaan het, het op só 'n waarnemingsdag aangedring. Vervolgens het ook ope vure soos die Augustusvure op bergpieke 'n sentrale deel van die feesvierings geword. Toesprake is gehou, lanterns in die nasionale kleure uitgehang en vuurwerkvertonings gelewer.
In die nuwe nasionale mite, wat veral in die tyd van die Tweede Wêreldoorlog ontstaan het, is die Bundesbrief en 1 Augustus steeds meer met die plegtige eed verbind wat die drie oorspronklike kantons - Uri, Schwyz en Unterwalden - op die Rütli-weiveld naby die meer Vierwaldstättersee afgelê het.
Die Nasionale Dag was oorspronklik nie 'n openbare vakansiedag nie. Die feit dat mense selfs op hul nasionale dag sou werk is as 'n positiewe Switserse karaktereienskap beskou. Enkele kantons het egter begin om 1 Augustus - of tenminste die namiddag daarvan - tot openbare vakansiedag te verklaar. 'n Politieke party, die Switserse Demokrate (SD), het ter geleentheid van die Nasionale Dag in 1991 'n volksinisiatief geloods om 1 Augustus tot openbare vakansiedag te verklaar. Op 26 September 1993 is dié voorstel in 'n referendum deur 83,8 persent van die stemme goedgekeur en op 1 Julie 1994 is 1 Augustus dwarsoor Switserland amptelik tot nasionale vakansiedag verklaar (artikel 110 van die Switserse federale grondwet).
Tradisies en feesvierings
wysigOp 1 Augustus word baie strate en geboue in Switserland met nasionale asook stads- en dorpsvlae versier. In die meeste munisipaliteite skryf die wet voor dat die federale vlag op openbare geboue, strate en pleine gehys moet word.
Elke munisipaliteit het sy eie tradisies ten opsigte van die nasionale feesviering wat gewoonlik in die namiddag of saans gehou word. Gebede vir volk en vaderland, die sing van die nasionale lied van Switserland (die "Switserse Psalm") en die lui van kerkklokke is meestal 'n vaste bestanddeel van die feesviering. In sommige dorpe word tradisionele klere gedra. Dikwels word 'n toespraak deur 'n openbare persoonlikheid gehou en plaaslike musiekverenigings tree op. Die Nasionale Dag word daarnaas ook in alle Switserse ambassades in die buiteland gevier.
Teen skemertyd word lanterns uitgehang of deur kinders rondgedra en orals in die land word vuurwerkvertonings aangebied. Op talle bergpieke en heuwels word groot houtstapels, die sogenaamde Augustusvure, aan die brand gesteek. Sedert 1993 bied talle Switserse plase 'n sogenaamde 1 Augustus-maaltyd aan. In 2007 het 420 boerderye altesaam 200 000 gaste vir 'n groot ontbyt onthaal waartydens veral melk, müesli, vrugte, Hefezopf ('n soort gisgebak), 1 Augustus-rolletjies, kaas, wors en tuisgemaakte rösti bedien word. Hierdie spesiale ontbyt op 1 Augustus word deur die Switserse Boerevereniging (Schweizerischer Bauernverband) gereël.
In sommige nedersettings, waaronder die tweetalige stad Biel/Bienne, vind die amptelike plegtighede reeds op die vooraand van 1 Augustus plaas. So word die Nasionale Dag in Basel amptelik saans op 31 Julie met onder meer vuurwerke gevier.
Daar vind egter geen sentrale nasionale plegtigheid plaas nie. Die enigste nasionale feesviering word sedert 1942 jaarliks deur die Schweizerische Gemeinnützige Gesellschaft (SGG) op die Rütli, volgens historiese oorlewerings die geboorteplek van Switserland, gereël. Daarnaas lewer die Switserse president 'n plegtige toespraak wat deur televisie- en radiostasies landwyd uitgesaai word. Alle openbare televisiekanale saai die feesvierings, wat in 'n bepaalde munisipaliteit plaasvind, regstreeks as 'n gemeenskaplike program vir alle taalgebiede uit.
Saans om agtuur lui alle kerkklokke in Switserland 'n halfuur lank.