Neurodiversiteit
Neurodiversiteit verwys na die variasies in die menslike brein wat betref sosiale gedrag, leervermoë, aandag, buie en ander geestelike werkinge in 'n niepatologiese sin.[1] Die term is in 1998 geskep deur die sosioloog Judy Singer, wat saam met die joernalis Harvey Blume gehelp het om die begrip gewild te maak.[1] Dit daag ander sienings uit, soos dat sekere neuro-ontwikkelingsteurings inherent patologies is, en aanvaar daarenteen die sosiale model van gestremdheid, waarin die gemeenskap se grense die grootste faktor is wat mense "gestremd" maak.[2][3]
Dié siening is veral gewild in outismekringe, waar dit omstrede is en teenstanders voel dit weerspieël nie die realiteite van individue wat 'n groot behoefte aan steun het nie.[4][5]
Geskiedenis wysig
Die woord "neurodiversiteit" word toegeskryf aan die sosiale wetenskaplike Judy Singer, wat haarself beskryf as "waarskynlik iewers op die outistiese spektrum".[6] Sy gebruik die term in haar sosiologie-honneurstesis wat in 1999 gepubliseer is.[7]
Singer het met Blume gekorrespondeer vanweë hulle gedeelde belangstelling in outisme en hoewel hy nie aan Singer krediet gee nie, verskyn die woord die eerste keer in druk in 'n artikel op 30 September 1998 deur Blume in The Atlantic.[8]
Sommige skrywers[9][10][3] gee ook krediet aan die vroeë werk van die outismevoorstander Jim Sinclair vir die bevordering van die begrip neurodiversiteit. Sinclair was 'n belangrike vroeë organiseerder van die internasionale aanlyn outismegemeenskap. Sinclair se toespraak van 1993 "Moenie oor ons rou nie" lê klem op outisme as 'n manier van wees: "Dit is nie moontlik om die persoon van die outisme te skei nie."[11]
Die term "neurodiversiteit" is intussen ook vir ander toestande gebruik, soos ontwikkelingskoördinasiesteuring, AGHS en Aspergersindroom, en het 'n algemener betekenis aangeneem.[12]
Verwysings wysig
- ↑ 1,0 1,1 Armstrong, Thomas (2011). The power of neurodiversity : unleashing the advantages of your differently wired brain (1st Da Capo Press paperback uitg.). Cambridge, MA: Da Capo Lifelong. ISBN 978-0-7382-1524-2. OCLC 760085215.
- ↑ Oliver, Michael, 1945–2019. (2006). Social work with disabled people. Sapey, Bob. (3rd uitg.). Basingstoke, Hampshire: Palgrave Macmillan. ISBN 1-4039-1838-4. OCLC 62326930.
{{cite book}}: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ 3,0 3,1 Chapman, Robert (10 Januarie 2019). "Neurodiversity Theory and Its Discontents: Autism, Schizophrenia, and the Social Model of Disability". In Tekin, Serife; Bluhm, Robyn (reds.). The Bloomsbury Companion to Philosophy of Psychiatry (in Engels). Bloomsbury Publishing. pp. 371–387. ISBN 978-1-350-02406-9.
- ↑ Opar, Alisa (6 Mei 2019). "A medical condition or just a difference? The question roils autism community". The Washington Post. Besoek op 12 Mei 2019.
- ↑ Robison, John E. "The Controversy Around Autism and Neurodiversity". Psychology Today (in Engels (VSA)). Besoek op 14 Mei 2019.
- ↑ "Meet Judy Singer Neurodiversity Pioneer". My Spectrum Suite (in Engels). Besoek op 14 Mei 2019.
- ↑ Singer, Judy (1 Februarie 1999). "'Why can't you be normal for once in your life?' From a 'problem with no name' to the emergence of a new category of difference". In Corker, Mairian; French, Sally (reds.). Disability Discourse (in Engels). McGraw-Hill Education (VK). pp. 59–67. ISBN 978-0-335-20222-5.
- ↑ Blume, Harvey (30 September 1998). "Neurodiversity". The Atlantic. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 5 Januarie 2013. Besoek op 7 November 2007.
- ↑ Solomon, Andrew (25 Mei 2008). "The autism rights movement". New York. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 27 Mei 2008. Besoek op 27 Mei 2008.
- ↑ Fenton, Andrew, en Tim Krahn. "Autism, Neurodiversity and Equality Beyond the Normal" (PDF). Journal of Ethics in Mental Health 2.2 (2007): 1-6. 10 November 2009.
- ↑ Sinclair, Jim. Don't Mourn For Us. Autism Network International. Besoek op 2013-05-07.
- ↑ danda.org.uk Geargiveer 10 November 2019 op Wayback Machine DANDA website. Besoek op 6 Januarie 2015
Skakels wysig
Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik uit die Engelse Wikipedia vertaal.
