Nunatak

die kruin of rant van 'n berg wat uitsteek onder 'n ysveld of gletser wat andersins die grootste deel van die berg of rant bedek

'n Nunatak (van Inuit, nunataq) is die kruin of rant van 'n berg wat uitsteek uit 'n ysveld of gletser wat andersins die grootste deel van die berg of rant bedek. Hulle word ook gletsereilande genoem. Die woord is van Groenlandse oorsprong en word sedert die 1870's in Engels gebruik.[1][2][3][4]

Die Starr Nunatak is 'n kenmerkende nunatak aan die Scott-kus van die Oos-Antarktiese Victoria-land. Dit styg aan die noordekant van die monding van die Harbordgletser in die Rosssee.

Beskrywing wysig

Die term word tipies gebruik in gebiede waar 'n permanente yslaag teenwoordig is en die nunataks bo die laag uitsteek. Nunataks bied maklik identifiseerbare landmerkverwysingspunte in gletsers of yskappe. Terwyl sommige nunataks geïsoleer is, vorm hulle soms digte trosse, soos Queen Louise Land in Groenland.

Nunataks is oor die algemeen hoekig en gekartel, wat die vorming van gletserys op hul toppe belemmer, hoewel sneeu daarop kan ophoop. Hulle kontrasteer gewoonlik sterk met die sagter kontoere van die gletser-geërodeerde land nadat 'n gletser teruggetrek het.

Nunataks is tipies die enigste plekke waar plantlewe op ysplate of yskappe kan oorleef. Lewensvorme op nunataks word gereeld deur die omliggende ys of gletser geïsoleer, wat unieke habitatte verskaf.

Verwysings wysig

  1. Physical Geography: Hydrosphere, 2006, ISBN 8183561675, p. 114
  2. Neuendorf, Klaus K. E.; Institute, American Geological (2005). Glossary of Geology (in Engels). Springer Science & Business Media. ISBN 9780922152766.
  3. "Rognon definition and meaning | Collins English Dictionary". www.collinsdictionary.com (in Engels). Besoek op 6 Februarie 2019.
  4. "Merriam-Webster: nunatak". Besoek op 16 Oktober 2011.