Obsessief-kompulsiewe steuring
Obsessief-kompulsiewe steuring (OKS, Engels: OCD) is ’n angssteuring wat gekenmerk word deur indringende gedagtes wat ongemak, ongerustheid, vrees of kommer tot gevolg het, asook herhaalde gedrag wat daarop gemik is om die gepaardgaande ongerustheid te verminder, of ’n kombinasie van sulke obsessies en kompulsies. Simptome van die steuring sluit in ’n voortdurende gewas of skoonmaak, herhaalde seker maak dat iets in orde is, ekstreme opgaring, ’n preokkupasie met gedagtes, ’n afkeer van sekere syfers en senuagtige rituele soos die oop- en toemaak van ’n deur ’n sekere aantal kere voordat hulle ’n kamer binnegaan of verlaat.
Obsessief-kompulsiewe steuring | ||
Klassifikasie en eksterne bronne | ||
’n Voortdurende handewassery is ’n teken van obsessief-kompulsiewe steuring. | ||
ICD-10 | F42 | |
ICD-9 | 300.3 | |
DiseasesDB | 33766 | |
MedlinePlus | 000929 | |
eMedicine | article/287681 | |
MeSH | D009771 | |
Mediese waarskuwing |
Hierdie simptome kan hulle van ander mense vervreem of kan tydrowend wees, en dit veroorsaak dikwels groot emosionele en finansiële kommer. Die handelings van iemand met OKS kan paranoïes en moontlik psigoties voorkom. Die meeste OKS-lyers erken egter hul obsessies en kompulsies as irrasioneel en dit kan hulle nog angstiger maak.
Obsessief-kompulsiewe steuring raak kinders, tieners en volwassenes. Sowat ’n derde tot die helfte van volwassenes met OKS meen dit het in hul kindertyd begin, en dit dui op ’n voortduring van die steuring oor ’n leeftyd.[1]
Simptome
wysigDie frase "obsessief-kompulsief" het deel van die alledaagse taal geword en word dikwels op ’n informele, spottende manier gebruik vir iemand wat besonder nougeset, perfeksionisties, in hul gedagtes verdiep of andersins gefikseer is.[2] Hoewel dié simptome tipies van OKS is, het iemand met die simptome nie noodwendig OKS nie, maar dalk obsessief–kompulsiewe "persoonlikheidsteuring" (OKPS), ’n outismespektrumsteuring, of steurings waar volharding en hiperfokus ’n aanduiding kan wees van AGHS, posttraumatiese stressteuring, liggaamsteurings of net ’n gewoonteprobleem.[3]
Ondanks die irrasionele optrede, word OKS soms verbind met bogemiddelde intelligensie.[4][5] Lyers deel gewoonlik ’n aantal karaktertrekke soos groot aandag aan detail, die vermyding van risiko's, versigtige beplanning, ’n groot verantwoordelikheidsin en ’n neiging om besluite op hul tyd te neem.[6]
Oorsake
wysigVerskeie psigologiese en biologiese faktore kan saamspeel om OKS te veroorsaak. Gestandaardiseerde beoordelingskale kan gebruik word om die graad van die simptome te bepaal.[7]
Verwysings
wysig- ↑ Stewart SE, Rosario MC, Brown TA, Carter AS, Leckman JF, Sukhodolsky D, Katsovitch L, King R, Geller D, Pauls DL (2007). "Principal components analysis of obsessive-compulsive disorder symptoms in children and adolescents". Biol. Psychiatry. 61 (3): 285–91. doi:10.1016/j.biopsych.2006.08.040. PMID 17161383.
{{cite journal}}
: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ Berrios G E (1985) Obsessional Disorders: A Conceptual History. Terminological and Classificatory Issues. In Bynum W F et al. (eds) The Anatomy of Madness Vol I , Londen, Tavistock, ble. 166–187
- ↑ Pediatric Obsessive-Compulsive Disorder Differential Diagnoses – 2012
- ↑ Yaryura-Tobias, José; Neziroglu, Fugen A. (1997). Obsessive-compulsive disorder spectrum: pathogenesis, diagnosis, and treatment. American Psychiatric Publishing. pp. 19–20. ISBN 978-0-88048-707-8.
- ↑ Peterson BS, Pine DS, Cohen P, Brook JS (2001). "Prospective, longitudinal study of tic, obsessive-compulsive, and attention-deficit/hyperactivity disorders in an epidemiological sample". J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 40 (6): 685–695. doi:10.1097/00004583-200106000-00014. PMID 11392347.
{{cite journal}}
: AS1-onderhoud: meer as een naam (link) - ↑ "BBC Science, Human Body & Mind, Mental disorders" (in Engels). Bbc.co.uk. 1 Oktober 2002. Geargiveer vanaf die oorspronklike op 10 November 2019. Besoek op 10 Desember 2011.
- ↑ Goodman W.K, Price L.H, Rasmussen S.A. (1989). "The Yale–Brown Obsessive–Compulsive Scale. I. Development, use, and reliability". Arch Gen Psychiatry. 46 (11): 1006–1011. doi:10.1001/archpsyc.1989.01810110048007. PMID 2684084.
{{cite journal}}
: AS1-onderhoud: meer as een naam (link)
Eksterne skakels
wysig- Wikimedia Commons het meer media in die kategorie Obsessief-kompulsiewe steuring.
- Hierdie artikel is vertaal uit die Engelse Wikipedia